، کمردرد به عنوان يکي از بيماري‌هاي فيزيکي مبتلا به بسياري افراد در جامعه است و به عبارت بهتر بسياري افراد در طول دوران زندگي حتما به اين بيماري در درجات مختلف دچار مي‌شوند.

اين بيماري از شايع ترين بيماري هاي اسکلتي و استخواني در بدن انسان است؛ به طوري که افراد بسياري را زمين گير کرده و مي کند.

برداشتن اجسام سنگين، پريدن از ارتفاع و نشستن و برخاستن بد فرم و خارج از قاعده لازم و ارگونومي يا شکل نامناسب فيزيکي و نشستن در پشت ميز  به صورت غير استاندارد و... از جمله عوامل ابتلا به کمر درد است.

محمدرضا شاه محمدي، جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات و عضو هيأت علمي دانشگاه درباره کمردرد و تبيين انواع و علل آن،گفت: حدود 80 درصد مردم در دوران زندگي خود کمردرد را تجربه مي‌کنند.

شاه محمدي افزود: کمردرد مهمترين عامل مرخصي کارکنان از محل کارشان است و از عوامل ايجاد کننده بار مالي و اقتصادي به سيستم بهداشتي کشور محسوب مي‌شود.

وي با اشاره به تاثير صنعتي شدن و تغييرات سبک زندگي مردم در افزايش شيوع کمردرد،گفت: امروزه به دليل فعاليت فيزيکي کم، وزن بالا و آمادگي جسماني کم،  افراد بيشتر دچار کمردرد مي شوند و اين بيماري شيوع بيشتري پيدا کرده است.

به گفته اين جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات، دردي که در قسمت پايين ستون فقرات و بالاي باسن بروز مي‌کند به طور کلي کمردرد گفته مي‌شود.

انواع کمردرد

وي کمردردها را از نظر زمان و دوره‌اي که ايجاد مي‌شوند به سه دسته حاد، تحت حاد و مزمن تقسيم بندي کرد و افزود: کمردرد حاد دردي است که بين چهار تا شش هفته ادامه داشته باشد و به تدريج از بين برود.

به گفته  شاه محمدي کمردردي که بين شش هفته تا سه ماه (?? هفته) طول بکشد کمردرد تحت حاد و کمردردي که بيش از سه ماه طول بکشد کمردرد مزمن گفته مي‌شود.

اين جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات با اشاره به نوع ديگري از تقسيم بندي کمردردها، گفت: کمردردها از نظر مدل درد به سه دسته مکانيکال، التهابي و ترکيبي تقسيم بندي مي‌شوند. 

وي افزود: نوع مکانيکال، کمردردي است که با خم و راست شدن و فعاليت فرد افزايش مي يابد.

 شاه محمدي کمردرد التهابي را دردي برشمرد که فرد پس از استراحت شبانه در ابتداي صبح هنگام بيدار شدن از خواب تجربه مي‌کند و به تدريج با فعاليت روزانه درد کاهش مي‌يابد و اين نوع کمردرد بيشتر در بيماري‌هاي التهابي ديده مي‌شود.

اين عضو هيأت علمي دانشگاه نوع سوم کمردرد را ترکيبي از مکانيکال و التهابي برشمرد که در شکستگي‌هاي مهره کمر يا در بيماري‌هاي بدخيم ستون فقرات مشاهده مي‌شود.

علل بروز کمردرد

به گفته  شاه محمدي رايجترين علت کمردرد، کشيدگي تاندن‌هاي اطراف ستون فقرات، اسپاسم اطراف ستون فقرات است که عمدتا با فعاليت‌هاي سنگين، عدم آمادگي عضلات ستون فقرات و گاها پارگي ديسک‌هاي کمر اتفاق مي‌افتد و به صورت عاميانه از آن به عنوان رگ به رگ شدن يا اسپاسم ياد مي‌شود.

اين عضو هيأت علمي دانشگاه اختلالات ديسک کمر، تنگي کانال و بيماري‌هاي التهابي ستون فقرات را از ديگر دلايل کمردرد برشمرد.

به گفته وي در بيماري‌هاي روماتولوژيک مثل اسپونديليت انکيلوزان، RAيا روماتوئيد آرتريت، بيماري‌هاي بدخيم و برخي  سرطان‌ها با گسترش التهاب يا متاستاز به ستون فقرات نيز ممکن است کمردرد ايجاد شود.

کمردرد ناشي از کشيدگي تاندنهاي اطراف ستون فقرات

اين جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات، انجام فعاليت و ورزش سنگين بدون آمادگي و گرم کردن بدن، جابه جايي بار سنگين بدون رعايت اصول ارگونومي، وارد شدن ضربه‌ وچرخش ناگهاني ستون فقرات و سقوط از ارتفاع را از شايعترين عواملي برشمرد که باعث کشيدگي يا پارگي تاندون‌هاي ستون فقرات و در نهايت باعث ايجاد کمردرد و اسپاسم مي‌شوند.

 شاه محمدي شايعترين علل کمر درد حاد را عوامل ايجاد کننده کشيدگي و پارگي تاندون‌هاي ستون فقرات برشمرد و افزود: گاهي مبتلايان به اين نوع کمردرد هنگام لمس محل درد خود احساس برجستگي مي‌کنند که حاصل اسپاسم عضلات اطراف ستون فقرات است.

وي رعايت برخي نکات را در پيشگيري از بروز اين نوع کمردرد موثر دانست و گفت: پرهيز از انجام فعاليت و ورزش‌ سنگين بدون آمادگي جسماني و گرم کردن بدن، اجتناب از فعاليتهايي که سبب بروز يا افزايش کمردرد مي‌شود و پرهيز از حرکات‌ ناگهاني مي‌تواند باعث جلوگيري از بروز اين نوع کمردردها شود.

کمردردهاي ناشي از اختلالات ديسک

اين عضو هيأت علمي دانشگاه  در ادامه سخنان خود ساير کمردردهايي که به واسطه بيماري‌هاي خود ستون فقرات مثل ديسک و تنگي کانال ايجاد مي‌شود را نيز جزو کمردردهاي رايج برشمرد که اغلب کمردردهاي ناشي از ديسک به خاطر تغيير در ميزان آب يا انعطاف پذيري ديسک ايجاد مي‌شود.

به گفته وي ديسک در واقع يک بافت غضروفي است که بين دو مهره براي تسهيل حرکات ستون فقرات به جهت‌هاي مختلف قرار دارد. آب بين ديسکها با افزايش سن به تدريج کاهش يافته و ديسک‌هاي بين مهره‌اي انعطاف پذيري خود را از دست داده و در نهايت باعث ايجاد کمردرد مي‌شود.

شاه محمدي با اشاره به راهکارهاي جلوگيري کننده از بروز اين نوع کمردرد، گفت: با پرهيز از فعاليت‌هاي سنگين، تقويت عضلات ستون فقرات با ورزش‌هاي مناسب،  فيزيوتراپي و ماساژ درماني مي‌توان باعث جلوگيري از بروز موارد مذکور شد.

کمر درد ناشي از تنگي کانال نخاعي کمر

اين جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات از انواع ديگر کمردرد به درد ناشي از تنگي کانال نخاعي کمر اشاره کرد که اغلب در سنين 60-40 ايجاد مي‌شود.

به گفته وي در مبتلايان به اين نوع کمردرد اغلب با راه رفتن، درد افزايش يافته و شديدتر مي‌شود و با استراحت و خم شدن به جلو درد بهبود مي‌يابد.

وي تغييرات ايجاد شده در غضروف‌هاي ستون فقرات و مهره‌ها را باعث بروز اين نوع کمردرد عنوان کرد.

 شاه محمدي کمردرد ناشي از سقوط از ارتفاع و شکستگي مهره‌ها را يکي ديگر از انواع کمردردها برشمرد و گفت: در اين افراد اغلب يک يا دو مهره کمري دچار شکستگي شده و به نخاع فشار مي‌آورند.

عضو هيأت علمي دانشگاه تاکيد کرد: درمان اغلب شکستگي‌ها، جراحي است و درمان‌هاي طبي، فيزيوتراپي، آب درماني و ...  ندارد.

کمردرد ناشي از بيماري‌هاي التهابي

وي کمردرد ناشي از تب مالت را يکي ديگر از انواع کمردرد برشمرد که در ساليان گذشته به دليل مصرف شير غيرپاستوريزه افراد به اين بيماري مبتلا مي‌شدند و اين نوع کمردرد همراه با تب بود و درد در زمان استراحت نيز ادامه داشت. البته هنوز هم در موارد مصرف لبنيات محلي غير پاستوريزه ممکن است ابتلا به اين بيماري مشاهده شود.

ضرورت مراجعه به پزشک درصورت همراه بودن کمردرد با ساير علامتها

اين جراح مغز و اعصاب وستون فقرات در بخش ديگري از سخنان خود به افراد توصيه کرد: هنگامي که همراه با درد کمر دچار علايمي خاصي نظير تب، گزز و بي حسي پاها و...مي‌شوند حتما بايد به پزشک مراجعه کنند.

به گفته وي دردهايي که با استراحت بهبود نمي يابند، کمردرد همراه با گزگز و بي حسي پاها، درد کمر همراه با اختلال در دفع ادرار و اجابت مزاج، کمردرد شديدي که به مسکن‌هاي معمولي پاسخ نمي‌دهد؛ از جمله مواردي است که افراد حتما بايد براي پيگيري به پزشک مراجعه کنند.

پيشگيري از کمر درد

 شاه محمدي به منظور پيشگيري از بروز کمرد درد به افراد، توصيه کرد: حتما قبل از هر ورزش سنگين يک دوره آماده‌سازي و گرم کردن بدن را داشته باشند.

وي افزود:همچنين از انجام فعاليت‌هايي که باعث ايجاد درد ستون فقرات در آنان مي‌شود نظير بلندکردن بار سنگين يا ورزش‌هاي خارج از استاندارد پرهيز کنند و حتما ورزش‌هاي سنگين و حرفه‌اي را زير نظر متخصص انجام دهند.

شاه محمدي کاهش وزن را در کاهش کمردرد موثر دانست و گفت: وزن بالا باعث ايجاد فشار بيشتري به ستون فقرات مي‌شود بنابراين در بيماران داراي وزن بالا ، کاهش وزن منجر به کاهش ميزان کمردرد مي شود.

به گفته وي در چاقي بسيار شديد براي کم کردن درد پيشنهاد کاهش ??-?? درصدي وزن مي‌شود؛ به طور مثال فردي که ??? کيلو وزن دارد بايد وزن خود را به زير ?? برساند و اين باعث کاهش ميزان درد وي مي شود.

وي افزود: اما در افرادي که خيلي چاق نيستند با کاهش پنج درصدي وزن ممکن است بيش از ?? درصد کمردرد بيمار بهبود يابد.

درمان کمردرد

اين جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات با اشاره به انواع درمان در کمردرد، گفت: درمان کمردردها شامل درمان‌هاي دارويي، فيزيوتراپي، ماساژدرماني، ورزش‌هاي کششي و در نهايت جراحي است که پس از معاينه بيمار و بنا به تشخيص  پزشک معالج نوع درمان تعيين مي‌شود.

به گفته شاه محمدي درمان‌هاي جراحي هميشه آخرين درمان در دردهاي ستون فقرات است و درصورتي که بيمار به ساير درمان‌ها پاسخ ندهد و دردکاهش نيابد به سمت جراحي مي‌رويم.

وي با اشاره به پيشرفت‌هاي علم پزشکي کشور، خاطرنشان کرد: پيشرفته‌ترين و سخت‌ترين درمان‌هاي ستون فقرات اعم از جراحي و غير جراحي توسط تيم‌هاي متخصص پزشکي در کشور انجام مي‌شود.

پايان پيام/

فارس