درياچه اروميه يکي از مهم‌ترين و ارزشمندترين زيست‌بوم‌هاي کشور به‌شمار مي‌رود که بزرگ‌ترين درياچه داخلي کشور بوده و به دليل برخورداري از ارزش‌هاي بي‌نظير طبيعي و اکولوژيک به عنوان پارک ملي و ذخيره‌گاه زيست‌کره در يونسکو به ثبت رسيده است.

درياچه اروميه دومين درياچه شور جهان است که در 18سال اخير با بحران شديد کم آبي مواجه شده و از پهنه شش هزار کيلومتري آن فقط هفت درصد باقي مانده است و با تداوم اين امر هم‌اکنون نزديک به 2.5 ميليارد مترمکعب آب در اين درياچه که روزگاري به نگين فيروزه‎اي آذربايجان شهرت داشت، وجود دارد، ارتفاع اين درياچه نيز از سال 75تاکنون بيش از 8متر کاهش يافته است.

با شروع به کار دولت تدبير و اميد، رئيس جمهور احياي اين درياچه را اولويت نخست زيست محيطي خود اعلام کرد و براي همين منظور ستاد احياي درياچه اروميه تشکيل شد. تشکيل اين ستاد در سال اول با انتقادات زيادي به جهت کاربردي و عملي نبودن برنامه‌ها همراه بود ولي طولي نکشيد که ?? برنامه اصلي براي نجات اين درياچه تصويب شد و برنامه‌ها شکل جدي‌تري به خود گرفت و اعتبارات خوبي نيز براي اين منظور تخصيص يافت.

براي دو سال اول احياي اين درياچه برنامه تثبيت وضعيت فعلي در دستور کار مسئولان قرار گرفت که سطح آب اين درياچه در بدترين شرايط ممکن از نظر دمايي فقط پنج سانتي متر پايين آمد، البته اين درحالي بود که اين رقم هر ساله در تابستان به ?? سانتي متر نيز مي‌رسيد.

کاهش ?? سانتي‌متري تراز سطح آب درياچه اروميه در زمستان امسال

از سال گذشته با برنامه‌هاي اجرايي مدون در راستاي تثبيت وضعيت فعلي درياچه اروميه اقداماتي آغاز شد که هم اکنون شاهد آن هستيم که روند صعودي و سريع خشک شدن درياچه اروميه متوقف شده ولي هنوز درياچه اروميه در شرايط بحراني قرار دارد.

در تازه‌ترين بررسي‌هاي صورت گرفته از درياچه اروميه و باتوجه به بارش‌هاي اخير در شمال غرب کشور و انتقال آب بر اساس مصوبات ستاد احياي درياچه اروميه، تراز سطح آب درياچه اروميه در روز دوازدهم بهمن ماه سال جاري به يک هزار و 270متر و 48سانتي‌متر از سطح دريا رسيد.

اين تراز 44سانتي‌متر نسبت به پايين‌ترين سطح تراز درياچه در روز دوم آبان ماه و سه سانتي‌متر نسبت به روز پنجم بهمن ماه افزايش نشان مي‌دهد اما نسبت به تراز همين روز در سال گذشته ??سانتي‌متر پايين‌تر است.

مساحت درياچه ??? کيلومتر مربع کاهش يافته است

نماينده ستاد احياي درياچه اروميه در آذربايجان‌شرقي  با بيان اينکه مساحت درياچه 330کيلومتر مربع کاهش يافته است، اظهار داشت: بايد براي نجات اين درياچه همه مردم و مسئولان دست به دست هم دهند و همدل باشند.

خليل ساعي با تاکيد بر اينکه احياي درياچه اروميه کار يک يا دو سال نيست، افزود: نجات و احياي اين درياچه زمان‌بر است و پيش بيني مي‌کنم تا پايان سال 1402شاهد احياي کامل اين درياچه باشيم.

وي با اشاره به اينکه درياچه اروميه هم‌اکنون نسبت به گذشته‌ها وضعيت بهتري دارد، ادامه داد: البته برداشت آب از چاه‌هاي غيرمجاز، كاهش بارندگي، توسعه نامتوازن کشاورزي و برداشت بيش از حد آب باعث شده تا در 18سال اخير شاهد خشک شدن تدريجي درياچه اروميه باشيم.

ساعي سپس با تاکيد بر اينکه دولت باوجود همه مشکلات اقتصادي اعتبارات خوبي براي احياي درياچه اروميه اختصاص داده است، ادامه داد: ما در ستاد احياي درياچه اروميه تمام تلاش خود را به کار گرفته‌ايم تا برنامه‌هاي عملي و کارشناسي شده‌اي که به تاييد اساتيد دانشگاهي رسيده است، اجرا کنيم و هم اکنون تمام برنامه‌ها طبق زمان بندي پيش‌بيني شده درحال اجرا است.

نماينده ستاد احياي درياچه اروميه در آذربايجان‌شرقي سپس گفت: هدف اين است که بتوانيم در اين دوره زماني حيات آرتيما را حفظ کنيم و بايد براي اين منظور برنامه‌ها در استان‌ها و شهرستان‌هاي حوزه درياچه اروميه با دقت کامل و با نظارت اجرا شود.

ريزگردهاي نمکي مردم تهران را نيز تهديد مي‌کند

ساعي ضرورت حضور و نقش آفريني کشاورزان براي احياي اين درياچه را مورد تاکيد قرار داد و گفت: بايد علاوه بر کشاورزان مردم نيز با استفاده درست از منابع آبي ما را در اين امر ياري کنند.

ساعي سپس با بيان اينکه بروز سرطان‌هاي مري دراثر ريزگردهاي نمکي درياچه اروميه امکان‌پذير است، گفت: بيماري‌هاي تنفسي نيز مردم حاشيه اين درياچه را تهديد مي‌کند و همچنين احتمال مي‌رود ريزگردها به تهران نيز برسند و مردم پايتخت را نيز تهديد کنند که ما در ستاد احيا براي اين منظور برنامه داريم و درحال تثبيت اين نمک‌ها در سطح درياچه هستيم.

نماينده ستاد احياي درياچه اروميه در آذربايجان‌شرقي با اشاره به اينکه خشکسالي‌هاي اخير و نيز تغييرات اقليمي اصلي‌ترين عامل خشک شدن درياچه اروميه است، اظهار داشت: 19پروژه عملياتي براي نجات درياچه در دست اجرا است.

ساعي سپس افزود: سال گذشته آب درياچه اروميه نزديک يک ميليارد و ??? ميليون مترمکعب بود ولي اين ميزان هم اکنون به 2.5ميليارد مترمکعب رسيده است.

وي سپس گفت: براي احياي درياچه اروميه برنامه ??ساله پيش‌بيني شده كه دو سال اول تثبيت، هفت سال بعدي احيا و سال آخر نيز احياي نهايي درياچه خواهد بود.

اعتبارات درياچه اروميه در بخش‌هاي نامربوط هزينه مي‌شود

نماينده مردم تبريز، آذرشهر و اسکو به وضعيت نگران کننده درياچه اروميه اشاره کرد و اظهار داشت: با اينکه شاهد افزايش نزولات آسماني بوديم ولي بازهم تراز درياچه درحال کاهش است.

محمداسماعيل سعيدي با تاکيد براينکه مسئولان ستاد احيا بايد تمام تلاش خود را براي احياي درياچه اروميه به کار گيرند، ادامه داد: متاسفانه چندان حساسيتي در متمرکز کردن اعتبارات احياي درياچه اروميه روي برنامه‌هاي پيش بيني شده وجود ندارد تا جايي‌که اعتبارات درياچه اروميه در بخش‌هاي نامربوط هزينه مي‌شود و خلاء‌هاي اعتباري برخي از دستگاه‌ها از محل اعتبارات درياچه اروميه تامين مي‌شود که اين ممکن است ضربات سنگيني بر تاثيرگذاري برنامه‌هاي ستاد احيا داشته باشد.

وي سپس با اشاره به اينکه برخي از برنامه‌هاي ستاد احيا عملي نيستند و باعث از دست دادن زمان مي‌شوند، گفت: انتظاري که از مسئولان داريم اين است که نسبت به احياي اين درياچه همت بيشتري کرده و وضعيت آن را تثبيت کنند چراکه خشک شدن درياچه اروميه مردم بسياري از استان‌ها را تهديد مي‌کند.

با همه اين اظهارنظرها و وجود اختلافات بسيار در عقايد مسئولان امر براي نجات درياچه اروميه، انتظار مي‌رود که با تسريع در اجراي برنامه‌هاي کاربردي و عملي و همچنين جذب اعتبارات کافي شاهد احياي درياچه اروميه باشيم و از فرصت سوزي دراين زمينه جلوگيري کنيم.

منبع:مهر