به گزارش احرارنيوز به نقل از مهر، استان اردبيل با توليد سالانه شش هزار تن عسل در رتبه سوم توليد اين محصول در کشور ايستاده است و به تعبير کارشناسان موقعيت کوهستاني و اقليم متنوع آب و هوايي آن موجب شده عسل کوهي توليد شده از کيفيت قابل توجه برخوردار شود.

با اين وجود در فروش اين محصول نه تنها تدابير مناسب اتخاذ نشده بلکه توليد کنندگان، توليد خود را به دست گرفته و به بازارهاي ديگر مراجعه مي کنند تا شايد نظر خريداري جلب شود.

در وضعيتي که دستگاه هاي مسئول طي سال هاي گذشته چشم خود را به اين شکل فروش بسته اند، توليد کنندگان مجبور شده اند براي تامين نياز بازار و جلب توجه خريدار از شيوه هايي استفاده کنند که خود ضربه به بدنه اقتصاد اين محصول بوده است.

شيوه هايي که نتيجه بي توجهي نهادهاي برنامه ريز بوده و اثبات کرده است اغلب اظهارات مبني بر ساماندهي توليدات عسل در حد حرف باقي مانده و عملا بازار آشفته اين محصول بويي از ساماندهي نبرده است.

نام هاي متفاوت عسل توليدي يک استان

رئيس اتحاديه تعاوني کشاورزي زنبورداران استان اردبيل در خصوص نحوه فروش عسل  گفت: هر چند ??? هزار کندو در استان اردبيل شناسايي شده و وجود هزار و ??? گونه گياه کيفيت عسل اين استان را بي نظير ساخته اما براي فروش مشکلات گسترده داريم.

سيد فردين صفوي تصريح کرد: در اردبيل توليد عسل تقلبي به مراتب کمتر از ديگر استان هاي توليد کننده است و در عين حال واردات عسل نداريم اما نه رقم صادرات مشخص است و نه رقم فروش در بازارهاي داخلي مشخص شده است.

عضو هيئت مديره انجمن ملي عسل ايران تاکيد کرد: در سال هاي اخير عدم حمايت از توليد کنندگان و فراهم نبودن بازار موجب شده است عسل اردبيل به کشورهاي ديگر صادر شده و در آنجا بسته بندي شده و به فروش برسد.

صفوي تاکيد کرد: در حالي عسل اردبيل به نام هاي مختلف و تحت برندهاي شناخته شده جهاني به فروش مي رسد که خريداران از کيفيت آن شگفت زده هستند.

خام فروشي شيرين ترين صنعت

مطالعات محدود بازار فروش با وجود ادعاي برخي دستگاه ها مبني بر مطالعه جامع بازارهاي هدف صادراتي، عدم حمايت و هدايت دقيق و اصولي توليد کننده، رها کردن توليد کننده در مرحله فروش و از همه مهمتر بي توجهي به نياز بازار موجب شده است شهد شيرين از دست برود و به قيمت نازل به فروش برسد.

معاون توسعه تجارت خارجي صنعت، معدن و تجارت استان اردبيل اين چنين فروش را مصداق خام فروشي يک توليد اصيل به مانند نفت مي داند.

کشورهاي ديگر در شناخت مشتري و نظرات وي کاملا موفق هستند و مي دانند چه محصولي به چه بازاري عرضه شود.صديف بيگ زاده در گفتگوي  اختصاصي با خبرنگار مهر در خصوص دلايل فروش عسل اردبيل تحت برندهاي کشورهاي ديگر گفت: دليل اصلي اين است که همين کشورها در شناخت مشتري و نظرات وي کاملا موفق هستند و مي دانند چه محصولي به چه بازاري عرضه شود.

وي با بيان اينکه در استان اردبيل ارتباط تجاري کافي با بازارهاي جهاني هنوز برقرار نشده است، اضافه کرد: بي شک در چنين وضعيتي توليد کننده که نسبت به رفتار شناسي بازار اقدام کرده موفق عمل مي کند.

بيگ زاده با ذکر مثالي به کشور ترکيه اشاره کرد که قبلا تقاضا گرفته و عسل هاي ما را جمع آوري مي کند و اين آفت فقط مختص به عسل نيست و در محصولات ديگر از جمله زعفران نيز شاهد اين مشکلات هستيم.

شناخت بازار يا عدم حمايت

هر چند توليد کنندگان عسل ضرورت تشخيص نياز بازار را مورد تائيد مي دانند اما در عين حال معتقد است به دليل عدم حمايت بسياري از توليد کنندگان اقدام به خام فروشي مي کنند.

اما صفوي در اين خصوص مي گويد: بنده ?? سال است در حوزه توليد عسل فعاليت مي کنم و مي توانم با نگاهي به عسل کيفيت آن را تشخيص دهم و با اين وجود براي صادرات محصولم دچار مشکل هستم.

اولين توليد کننده عسل طبيعي با ساکاروز زير دو در ايران تاکيد دارد که سلايق بازار تا حدودي احصا شده و به عنوان مثال در برخي کشورهاي عربي عسل رس شده که در مناطق شمالي استان به دليل فراواني کلزا توليد مي شود به فروش مي رسد در حالي که در خود ايران اين نوع عسل در بين عموم مردم تقلبي محسوب مي شود.

وي افزود: خود بنده براي فروش عسل مجبور به طراحي بسته بندي خاصي شدم و به عنوان مثال از يونوليت براي صادرات به کشورهاي عربي که آب و هواي گرم دارد استفاده مي کنم.

به گفته صفوي مشکلاتي از جمله نبود آزمايشگاه هاي کنترل کيفي عسل، نبود آزمايشگاه تشخيص کيفيت موم، نبود آزمايشگاه تشخيص بيماري هاي زنبور عسل، نبود صنايع تبديلي و بسته بندي و از همه مهمتر آغشته شدن بازار به عسل تقلبي که مانع از شکل گيري برند عسل شده است موجب شده شناخت هاي جزئي از بازار نيز به صادرات رسمي کمک نکند.

رئيس اتحاديه تعاوني کشاورزي زنبورداران استان در عين حال بي نظمي و نظارت هاي حداقلي در ورود عسل تقلبي، عدم حمايت و دستگيري از توليد کننده بومي و نبود ارتباطات تجاري کافي با کشورهاي هدف صادرات، را مشکلات ديگري مي داند که توليد کنندگان را ملزم ساخته خود به تنهايي نسبت به رفع آن اقدام کنند.

عسل تقلبي ماحصل بي توجهي به توليد کيفي

گلايه مندي هاي اين توليد کننده در حالي است که طي سال هاي اخير با وجود اينکه دستگاه هاي مختلف از جمله دامپزشکي، جهاد کشاورزي، استانداري، فرمانداري اردبيل و حتي اتحاديه توليد کنندگان نسبت به جمع آوري عسل هاي تقلبي تاکيد داشته اند اما عملا هيچ دستگاهي موفق نشده است عسل هاي نارنجي، قرمز، سبز و سياه حاشيه جاده ها و حتي برخي فروشگاه هاي داخل شهر را جمع آوري کند و فرصت عرض اندام به توليدات کيفي بدهد.

تا جايي که تاکيدات محصور مانده به حرف خود به بي اعتمادي در بازار دامن زده و موجب شده است اتحاديه تعاوني کشاورزي زنبورداران استان با انتخاب دو محل در جاده اردبيل – سرعين نسبت به ساماندهي عسل فروشان تقلبي که اغلب غير بومي هستند اقدام کنند.

به عقيده برخي توليد کنندگان دليل بروز و ظهور عسل هاي تقلبي که اين روزها نقل هر محفل شده و مسئولان را به پشت تريبون مي کشاند همين بي توجهي و بي کفايتي برنامه هاي ساماندهي يکي از گرانبها ترين توليدات دامي استان است.

در واقع مشکل عسل هاي تقلبي که امروز براي حل آن تاکيد مي شود يکي از موانع برند سازي براي عسل اردبيل شده است و به تاکيد معاون برنامه ريزي و امور اقتصادي جهاد کشاورزي استان اردبيل تا زماني که به ساماندهي نرسد مانع از برند سازي خواهد شد.

اصغر پرتويي در اين خصوص گفت: اگر مي خواهيم برند عسل سبلان خلق کنيم بايد فروش عسل هاي تقلبي حاشيه جاده هاي اين استان متوقف شود.

وي عسل هاي تقلبي را ترکيبي از رنگ عسل و‌ آب و شکر مي داند و تاکيد دارد تا زماني که در جاده هاي اردبيل عسل تقلبي به فروش برسد ما چيزي به نام برند عسل نخواهيم داشت.

افکار بسته مانع از تحقق برند

عسل اردبيل در حالي در سايه اين غفلت کام برند هاي ديگر را شيرين مي کند که رئيس اتحاديه تعاوني کشاورزي زنبورداران استان اردبيل اقدامات ساماندهي را کافي نمي داند.

وي در خصوص چرايي عدم تحقق برند عسل به خبرنگار مهر گفت: با افکار بسته حاکم نمي توان به اين آرمان دست يافت. به عنوان مثال اگر توليد کننده بسته بندي داشته باشد حمايت هاي جهاد کشاورزي از وي به دليل خودکفا بودن سلب مي شود.

صفوي برخوردهاي سليقه اي با توليد کنندگان و عدم حمايت واحدهاي توليدي و بسته بندي مشکل دار را از موانعي مي داند که تا زماني که رفع نشده است برند عسل محقق نخواهد شد.

در عين حال معاون توسعه تجارت خارجي صنعت، معدن و تجارت استان تاکيد دارد که صرف پذيرا بودن يک بازار خارجي کافي نيست و بايد زيرساخت هاي لازم براي صادرات فراهم شود.

بيگ زاده نبود حتي يک شرکت مديريت صادرات را از خلاءهاي تجارت خارجي استان مي داند که موجب شده دست توليد کننده در فروش محصولش خالي بماند و نداند محصول را به چه شکل و به کدام بازار ببرد.

وي افزود: در اين ميان وقتي زير ساخت ها فراهم نيست توليدات تقلبي و دلالي بروز و ظهور خواهد يافت و بيش از پيش به هدايت توليد ضربه خواهد زد.

در حالي مسئولان برنامه ريز استان در تعالي فکر صادراتي خود دچار غفلت هستند که توليدات عسل اردبيل خريداران را متحير ساخته و توليدات هر کندو در اين استان به مراتب بيش از ساير استان هاي توليد کننده است.

از سويي عرضه ناصحيح عسل در وضعيتي انجام مي شود که اين استان يک استان مرزي بوده و حتي از اين فرصت در بهينه سازي بازار فروش استفاده نشده است.

گزارش: ونوس بهنود