کارگران فصلي به عنوان يکي از اقشار جامعه همواره مورد توجه رسانه‎ها بوده و مشکلات آنها دنبال مي‎شود، متاسفانه اين معضل در شهر زنجان در چهار فصل نيز وجود دارد و از تعداد کارگران فصلي که به نظر مي‎آيد بيشتر بايد در ايام زمستان در محل‎هايي که به نام آنها شناخته شده است، ديده شوند، در چهار فصل سال به دنبال کار هستند، اما اين کارگران که شبانه‎روز خود را در دور ميدان‎هايي مثل ارک و 15 خرداد مي‎گذرانند و از چه حقوق و مزايايي برخوردار هستند و چقدر از مشکلات زندگيشان حل مي‎شود،به نظر مي‎رسد نياز به تحليل بيشتري دارد.

اغلب کارگران فصلي زنجان از هيچ مزيت فرهنگي، اجتماعي و صنفي برخوردار نيستند و افرادي که براي امرار معاش خانواده و کسب روزي حلال تلاش مي‌کنند در اين ايام خيلي حال خوشي ندارند چرا که شرمنده خانواده خود هستند، نه در آمد اضافه، نه حقوق و مزاياي به حق و نه عيدي و دستمزدي متفاوت، اگر چه در پايان سال کارمندان دواير دولتي حداقل عيدي را دارند که براي خانواده خود خريد کرده و در کنار آنها خوش باشند، کارگران فصلي شرمنده عيال و فرزند هستند.

کارگران فصلي افرادي هستند که هر روز در برخي ميادين شهر زنجان جمع مي‎شوند تا شايد کارفرمايي از هنر دست آنها استفاده کند، اما بسياري از اين کارگران با حضور چند روزه هم نمي‎توانند درآمدي داشته باشند و عصر دست خالي به نزد خانواده خود برمي‎گردند، چنين افرادي که درآمد روزانه‎شان بستگي به شرايط آب و هوا، زور بازو و نظر صاحبان کار دارد به اصطلاح «کارگران فصلي» ناميده مي‎شوند.

*نداشتن در آمد پايدار و ثابت کارگران فصلي

کارگران فصلي از مزايايي همچون درآمد پايدار، بيمه،پاداش و عيدي بي‎بهره هستند و تنها براي کسب روزي حلال روي داربست مي‎روند و  چاره‎اي هم جز اين ندارند چرا که عده‎اي منتظر درآمد پدر خانواده هستند.

يکي از کارگران فصلي زنجان در گفت‎و‎گو با خبرنگار فارس در زنجان اظهار داشت: مشکلات کارگران فصلي و روزمزد را نمي‎توان در چند جمله خلاصه کرد، کل زندگي ما داراي مشکلاتي است که از نبود شغل مناسب و دايمي به وجود مي‎آيد.

وي با بيان اينکه نبود شغل موجب شده تا به عنوان کارگر روز مرد به دنبال کار باشم، گفت: دو فرزند دارم که واقعا شرمنده آنها هستم.

اين کارگر زنجاني با بيان اينکه ايام عيد نزديک است و من حتي قادر نيستم لباسي براي فرزندانم تهيه کنم، افزود: گراني و نبود کار واقعا به قشرهايي همچون کارگران ساختماني فشار مضاعف وارد مي‎کند.

مجتبي محمدي با اشاره به اينکه زندگي سختي دارم و واقعا از زندگي خودم به دليل مشکلات و دعواهاي هر روزه خسته شده‎ام، گفت: چاره‎اي ندارم بايد هر روز به دنبال کار باشم که در حال حاضر ساخت و ساز به شدت افت کرده و کارفرمايي وجود ندارد که بخواهد از کارگر استفاده کند.

وي گفت: تا سه سال قبل هر لحظه که اراده مي‎کردم و به ميدان مي‎آمدم در عرض دو ساعت کار پيدا مي‎کردم اما در حال حاضر چند روز بايد منتظر ماند تا شايد کسي پيدا شود که آنهم گزينشي عمل مي‎شوند و معمولا جوانترها را انتخاب مي‎کنند.

يک کارگر فصلي نيز که از روستاهاي اطراف زنجان آمده است، به خبرنگار فارس گفت: متاسفانه وضعيت کشاورزي خوب نيست و نمي‎توانم در آمدي از اين طريق داشته باشم به ناچار به شهر مي‎آيم تا حداقل از طريق کارگري درآمدي داشته باشم.

*بسياري از کارگران فصلي بيمه نيستند

علي مرادي با اشاره به اينکه بيمه نيستم و درآمد آنچناني هم ندارد، گفت: کارگران حتي در زمان کارکردن هم به دليل نداشتن بيمه در معرض خطرهاي جدي هستند.

وي با بيان اينکه بسياري از روستاييان همچون من گرفتار هستند،يادآور شد: هيچ کس به داد ما نمي‎رسد و با اين مزدهاي ناچيز همواره شرمنده خانواده هستيم.

اين کارگر خاطرنشان کرد: در حال حاضر کار براي بسياري از کارگران فصلي از جمله کارگران ساختماني به شدت افت کرده و هر روز نيز وضعيت نامطلوب مي‎شود.

وي با اشاره به اينکه کارگران ساختماني زير پوشش هيچ قانوني نيستند، افزود: به ناچار در اين جا جمع مي‎شويم بسياري از کارگراني که در اينجا مشاهده مي‎کنيد، داراي مشکلاتي همچون مشکلات من هستند.

 مديرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعي استان زنجان در گفت‎و‎گو با خبرنگار فارس در زنجان اظهار داشت: تشکيل کميته ارتقاي ايمني فعاليت‌هاي ساختماني موجب کاهش حوادث کار مي‎شود.

احمد غريوي با بيان اينکه بيشترين حوادث کار مربوط به بخش صنعت و ساختمان است، تصريح کرد: اين کميته با عضويت شهرداري، سازمان نظام مهندسي ساختمان، اداره کل راه و شهرسازي، معاونت فني و عمراني استانداري، اداره کل استاندارد و تحقيقات صنعتي و با دبيري اداره کل کار، تعاون و رفاه اجتماعي تشکيل مي‎شود.

مديرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعي استان زنجان با اشاره به دسته‌بندي دستورالعمل‌ها و ضوابط مربوط به ايمني فعاليت‌هاي ساختماني در زنجان يادآور شد: کارگاه‌هاي آموزشي براي آگاهي کارگران ساختماني برگزار مي‌شود.

وي با بيان اينکه با تشکيل اين کميته حوادث کار کاهش مي‌يابد، گفت: پس از شکل‌گيري کميته کارگاه‌هاي ساختماني که ضوابط را رعايت نمي‌کنند، متوقف مي‌شوند.

مديرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعي استان زنجان با اشاره به اينکه متاسفانه حوادث ساختماني بيشتر مواقع منجر به فوت يا نقص عضو مي‌شود، خاطرنشان کرد: اين موضوع  براي کارگران و خانواده‌هاي آن‌ها هزينه‎هايي دارد.

غريوي گفت: 52 برنامه عملياتي در 9 راهبرد براي پيشگيري از حوادث ناشي از کار و صيانت از نيروي انساني و منابع مادي درحوزه بازرسي کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعي تدوين شده است.

در واقع روزمزد بودن قراردادهاي شفاهي بين کارگر و کارفرما و نبود امنيت شغلي از ديگر مشکلات اين قشر است که لزوم توجه به موضوع کارگران فصلي را بيش از پيش نمايان مي‌کند.

افزايش بيکاران در کشور و به تبع آن در استان زنجان را به راحتي مي‎توان در ميدان‎هايي که کارگران فصلي در آنجا جمع مي‎شوند، مشاهده کرد تا جاييکه که بيشتر افرادي که به دنبال کار هستند، جواناني هستند که در گذشته کمتر در چنين فضاهايي ديده مي‎شدند.

متناسب نبودن نيروي کار با فرصت‎هاي شغلي موجود موجب شده تا افراد بيکار بدون قرارداد و هيچ‎گونه تضميني براي تامين مخارج زندگي تلاش کنند و از طرفي ديگر کارهاي فصلي، دايمي نيست و روابط کاري به صورت توافقي است و اين امر موجب مي‎شود تا کارفرما هر دستمزدي که بخواهد به کارگران پرداخت کند.

کارگران فصلي زنجان امسال نيز بدون عيدي به استقبال عيد نوروز مي‎روند و معلوم نيست با اين گراني و تورم  چگونه شرمندگي در مقابل خانواده خود را تحمل خواهند کرد.