اين روزها هزينه‌هاي خريد سنگ مزار و کفن و دفن بسيار بالا بوده و اين امر برخي خانواده‌هاي بي‌بضاعت را با مشکلات زيادي روبهرو ساخته و انگار به‌نوعي مي‌توان گفت که بليط آخرت و دنياي باقي گران شده است.
در حالي که مردم براي برگزاري مراسم فوت فردي از عزيزان و يا اعضاي خانواده خود هزينه‌هاي زيادي ميکنند و اين امر رفته رفته در منطقه بسيار افزايش يافته و هزينه‌هاي ميليوني براي خانواده‌ها به‌همراه دارد.
انساني که با هزاران اميد و آرزو در اين دنيا زندگي مي‌کند بي‌خبر از آن است که در پايان عمر خود نيازمند هزينه‌هاي کلاني خواهد بود که بايد فکر اين موضوع را نيز از همان ابتدا داشته باشد.
اين روزها مغازه‌هاي سنگ‌قبرفروشي مملو از افرادي است که براي قبر فوت‌شدگان خود سنگ مزار مي‌خرند و اين سنگ‌ها نيز با قيمتهاي بسيار بالايي به فروش مي‌رسد و براي بسياري از خانواده‌ها نگران‌کننده بوده و حتي توان پرداخت اين هزينه‌ها را ندارند.
هزينه‌هاي هنگفت براي برگزاري مراسم فوت‌شدگان
يکي از رسم‌هاي ديرين که در منطقه وجود دارد صرف هزينه‌هاي زياد براي برپايي مراسم فوت‌شدگان است که اين نيز به يک رسم تبديل شده و تمام خانواده‌ها مجبور هستند تا از اين امر تبعيت کنند.
در اين ميان دادن احسان و چندين برنامه‌هاي اضافي که با هزينه‌هاي زيادي همراه است براي خانواده‌هاي مرحوم به يک مشکل اساسي تبديل شده و به‌نوعي مي‌توان گفت بايد براي مراسم فوت يک فرد و شب سوم و هفتم ميليون‌ها تومان پول هزينه کرد.
امروزه بيشتر مردم منطقه با توجه به وضعيت اقتصادي با مشکلات زيادي روبهرو هستند و در صورتي که چنين اتفاق غم‌انگيزي براي يکي از خانواده‌ها پيش بيايد اين دغدغه‌ها و نگراني‌هايشان دوچندان مي‌شود.
مراسم برگزاري فوت يک فرد در منطقه به يک يا دو، سه روز ختم نمي‌شود بلکه مراسمهاي مختلفي به‌عنوان مراسم هفتم، چهلم و سالگرد برگزار مي‌شود که اين امر نيز هزينه‌هاي بسيار هنگفتي براي مردم به‌همراه دارد و گويا مراسم ختم به اين آساني‌ها هم ختم نمي‌شود.
يکي از نکات جالب توجه در اين ميان وجود قيمتهاي متفاوت براي سنگ مزارها است که در هنگام فوت يک فرد نيز بايد از ميان سنگ مزارها يکي را به‌انتخاب خريده و به‌نوعي تنوع طلبي نيز در اين امر وجود دارد.
مشارکت اقوام براي متقبل‌شدن برخي هزينه‌هاي فوت
از رسم‌هاي ديرين منطقه کمک و مشارکت اقوام و آشنايان به‌هنگام فوت يکي از بستگان در کمک‌هزينه‌هاي مراسم برگزاري ترحيم است که هر کدام مبلغي را براي هزينه مراسم شخص فوت‌شده متقبل مي‌شوند تا بار سنگيني از دوش خانواده‌ها برداشته شود.
کمک کردن در مراسمهاي مختلف از فرهنگ‌هاي ناب مردم استان اردبيل است که در روزهاي غم‌انگيز نيز اقوام و آشنايان خود را فراموش نکرده و براي اينکه مقداري از هزينه را متقبل شوند به اين کار خير اقدام ميکنند.
برگزاري مراسمهاي فوت يک شخص با هزينه‌هاي زيادي همراه است در حالي که مي‌توان اين هزينه‌ها را بسيار کاهش داد و با کمترين هزينه ممکن مراسم فوت يک شخص را برگزار کرد.
قبرهاي ميليوني که پادشاه و گدا نمي‌شناسد
اما در اين ميان نبايد غافل شد از قبرهاي ميليوني که خريد آنها براي عده‌اي از مردم که توان خريد را ندارند سخت و دشوار است.
هم‌اکنون هزينه‌هاي خريد مزار هم بسيار بالا بوده به‌طوري که براي خريد يک قبر بايد ميليون‌ها تومان پول پرداخت کرد که اين‌همه مبلغ از توان خيلي از خانواده‌ها خارج بوده و به‌نوعي اين هزينه‌ها کمرشکن است.
در حالي که خانواده به‌هنگام يک مصيبت در غم و اندوه به سر مي‌برند اضافه شدن اين هزينه غم و اندوه آنها را دوچندان کرده و براي خانواده‌هاي بي‌بضاعت بسيار سخت است.
اين روزها ديگر مزارها هم چندطبقه‌اي شده و هرکدام همانند مسکن باتوجه به مکان و شرايطش قيمتهاي متفاوتي دارند و بايد از آغاز زندگي و بدو تولد فرد همان‌طور که براي تحصيل، ازدواج، مسکن، پوشاک، هزينه و اياب و ذهاب روزانه خود هزينه‌هايي در نظر مي‌گيرد بايد براي مرگ خود هم برنامه‌ريزي کند تا با مشکل تهيه هزينه کفن و دفن روبهرو نشود، مرگي که پادشاه و گدا نمي‌شناسد.
چه خوب است تا در اين دنيا عمري داريم کارها و امور خيرخواهانه و ماندگاري انجام دهيم تا همين امورات هرچند جزئي و ناچيز ذخيره‌اي براي آخرتمان باشد و در آن دنيا شرمنده نشويم زيرا آنچه باقي مي‌ماند همين کارهاي نيکوکارانه بوده و باقي همه پوچ است و فاني!
چشم و هم‌چشمي و برگزاري مراسمهاي آن‌چناني
متأسفانه يکي از برنامه‌هايي که به‌هنگام فوت يک شخص توسط برخي خانواده‌هاي جاه‌طلب انجام مي‌شود گرفتن مراسمهاي آن‌چناني در تالارهاي بزرگ است که اين امر نيز هزينه‌هاي زيادي را روي دست خانواده مرحوم مي‌گذارد.
به‌نوعي اين خانواده‌ها نيز چشم و هم‌چشمي را مبناي کار خود قرار داده‌اند و با يکديگر در برگزاري مراسمهاي تشريفاتي و آن‌چناني رقابت دارند در حالي که بي‌خبرند عده‌اي در اين خطه براي پيدا کردن يک تکه نان شب نيز محتاج هستند.
به نوشته تسنيم،اگر اين خانواده‌ها اين هزينه‌هاي هنگفت را در راستاي خير و کمک به نيازمندان و فقرا انجام دهند بي‌شک علاوه بر آنکه روح مرحومشان شاد شده و تسکين مي‌يابد بلکه گام بزرگي در کمک به نيازمندان نيز برداشته مي‌شود.
آري، متأسفانه اين روزها هزينه‌هاي کفن و دفن و خداحافظي از اين دنياي فاني نيز بسيار بالا بوده است و اين امر نيز باتوجه به مشکلات اقتصادي براي بسيار از خانواده‌ها بسيار نگران کننده است که نياز است فرهنگ برگزاري مراسمهاي ساده و بي‌تکلف در منطقه ترويج شود تا اين دغدغه‌ها و نگرانيها به حداقل مقدار خود برسد.