درياچه اروميه اکنون حال غرق کردن کسي را ندارد؛ هرچه ميخواهيد دور شويد نترسيد نه درياچهاي مانده و نه ساحلي، ساحل همان درياچه است و درياچه همان ساحل، همه چيز امن و امان است.
، درياچه زيباي "اروميه" که زماني بزرگترين درياچه داخلي ايران و دومين درياچه شور جهان بعد از بحرالميت به شمار ميرفت با 102 جزيره کوچک و بزرگ و طولي در حدود 130 تا 140 کيلومتر و عرضي بين 15 تا 50 کيلومتر با سطح آبي به عمق متوسط 6 متر که در عميقترين نقطه به 25 متر ميرسيد به بزرگترين زيستگاه طبيعي "آرتميا " مشهور بود.
اما اين زيستبوم با تمام دار و ندارش رو به نابودي است، چرا که به گفته مسئولان سازمان حفاظت محيط زيست، کاهش ميزان نزولات جوي، پايين بودن راندمان آبياري کشاورزي در حوضه آبريز درياچه اروميه و عدم اختصاص آب کافي براي تامين نياز بيولوژيکي رودخانههاي منتهي به درياچه از عوامل تشديدکننده بحران و کويري شدن منطقه به شمار ميرود.
چند سالي است که عوامل مختلف دست به دست هم دادهاند تا منحصر بهفردترين تالاب جهان به دليل ميزان پسرفت آب به تهديدي جدي براي ساکنان منطقه تبديل شود، در نتيجه پسروي آب درياچه، وسعت آن به ميزان قابل توجهي کاهش يافته و برخي قسمتهاي جنوبي درياچه غيرقابل دسترسي و تبديل به نمکزار شده است که اين پديده ميتواند فجايع زيست محيطي بسيار زيادي را همراه داشته باشد که يکي از آنها به جاي ماندن روستاهاي خالي از سکنه در شرق اين درياچه است.
مرگ و نابودي اطرافش پرسه ميزند، غربت تلخي بر سکوتش جامانده و ترکهاي نقشبسته، جراحتش را عميقتر کرده است. آواز پرندگان، رقص فلامينگوها و جستوخيز حيوانات حکم سراب را برايش دارد. اکنون سيراب شدن از آب، به رؤياي شبانه شيريني مبدل شده که به رنگ اميد درآمده است.
«چيچست» اين درياچه کهن، درياچهاي که در کرانه خود، خاطرات زيادي را جاي داده و واژه واژهاش گذري بر پيشينه ايرانيان کهن است، حالا نظارهگر غروبي غمانگيز است.
اينروزها اروميه به نمک نشسته و بوي نامطبوع مرگ، مرغان دريايي و پرندگان را فراري داده است.
از سوي ديگر پراکنده شدن ريزگردهاي نمکي از ديگر زيانهاي خشک شدن درياچه اروميه به شمار ميرود که به گواه کارشناسان زندگي شهروندان شهرهاي آذربايجان از جمله تبريز و اروميه را با خطرات جدي مواجه ساخته تا آنجا که در صورت تداوم اين شرايط شهرهاي برگ آذربايجان محکوم به تخليه از سکنه خواهند بود.
همچنين طوفانهاي نمکي علاوه بر آثار تخريبي غيرقابل انکار بر زندگي مردم استان آذربايجان غربي و استانهاي مجاور آن و حتي استانهاي غربي و شمالي کشور بر کشاورزي منطقه نيز تاثير سوء داشته و بدليل شوري بيش از حد آب و رسوب گرد و غبار طوفانهاي نمکي تهديدي جدي براي مزارع و باغات منطقه به شمار ميرود.
اهميت موضوع احياي درياچه اروميه تا آنجا بود که آقاي حسن روحاني در سفر پيش از برگزاري انتخابات به اروميه در جمع مردم آذربايجان با بيان اينکه نخواهيم گذاشت درياچه اروميه خشک شود، گفت: "من به شما قول ميدهم که اگر بار مسئوليت اجرايي کشور را بر دوش من قرار داديد، در اولين روز دولت، حل مشکل درياچه اروميه در دستور کار قرار خواهد گرفت."
حسن روحاني در جمع هواداران خود در ورزشگاه شهيد آهندوست اروميه در جواب فرياد هواداران خود مبني بر اينکه درياچه اروميه احيا بايد گردد، اظهار کرد: "در مرکز مطالعات استراتژيک مدتهاست کارگروه ويژهاي براي حل مشکل درياچه اروميه تشکيل شده و اولين بررسيها به ما ميگويد اگر خداي ناکرده درياچه اروميه خشک شود، زيست 14 ميليون نفر در معرض خطر قرار خواهد گرفت و آنوقت ريزگردهاي نمک تمام زمينهاي کشاورزي کشور را نابود خواهد کرد."
روحاني آن روز به مردم اروميه قول داد که در اولين روز کاري دولت جديد حل مشکل درياچه اروميه را در دستور کار قرار دهد و تاکيد کرد که: من به شما قول ميدهم در دولت تدبير و اميد، احياي درياچه اروميه، جزء اولين برنامههايمان باشد."
روز يکشنبه 27 مرداد ماه سال 92 نخستين جلسه هيئت دولت دولت تدبير و اميد برگزار شد و رئيس جمهور در نخستين روز به وعده داده شده در شعارهاي انتخاباتي خود جامه عمل پوشاند. در اين جلسه که بيش از سه ساعت طول کشيد، بعداز اظهارات روحاني و قرائت منشور اخلاقي دولت، تصميمات و مصوباتي مهم اتخاذ شد که از جمله آنها براي بهبود وضعيت معيشت مردم و نجات درياچه اروميه است.
در اين جلسه، هيئت دولت مصوب کرد که کارگروه نجات درياچه اروميه با مسئوليت وزير نيرو و عضويت وزراي جهاد کشاورزي، کشور و رييس سازمان حفاظت محيط زيست و نماينده معاونت برنامهريزي و نظارت راهبردي ايجاد شود.
اين کارگروه ماموريت يافت با استفاده از سوابق مطالعات و اقدامات قبلي به عمل آمده در اين زمينه و بررسيهاي تخصصي و ميداني بيشتر، ظرف 2 ماه راهکارهاي نجات درياچه اروميه را تدوين و جهت تصميمگيري نهايي به دولت ارائه کند.
به دنبال آنکه نمايندگاني از وزارتخانهها و دستگاههاي مرتبط گرد هم آمده و منويات هيئت دولت در اينباره را بحث و بررسي کردند، تازه وقت آن رسيد که زمام امور به کسي سپرده شود که نامآشناست؛ عيسي کلانتري.
هشتم تير 93/ رئيس جمهور: دولت آماده است تا هر مقدار که ضرورت داشته باشد، هزينههاي احياي اين درياچه را تأمين کند
رئيس جمهوري ضمن ابلاغ دستور آغاز عمليات اجرايي احياي درياچه اروميه، اعضاي کارگروه نجات درياچه اروميه را موظف کرد تا همزمان مطالعات تکميلي و جانبي را به منظور تسريع در اجرا و کاهش هر گونه پيامدهاي منفي احتمالي، در صدر برنامههاي خود قرار دهند.
حسن روحاني گفت: درياچه اروميه نبايد در وضعيت کنوني رها شود و دولت آماده است تا هر مقدار که ضرورت داشته باشد، هزينههاي احياي اين درياچه را تأمين کند و دولت وظيفه خود ميداند که با حفاظت از محيط زيست شرايط را براي زندگي مطلوب و سلامت مردم مهيا کند.