معاون بهداشتي دانشگاه علوم پزشکي تبريز گفت: نزديک به 60 درصد از بانوان و 50 درصد از مردان استان اضافه وزن دارند، کودکان نيز در سنين رشد به اضافه وزن و چاقي مبتلا ميشوند که اينها به رفتارهاي تغذيهاي اشتباه برميگرد.
جعفرصادق تبريزي اظهارکرد: رفتارهاي تغذيهاي مصرف نمک، روغن و شکر در بروز بيماريهاي غير واگير نقش عمده اي ايفا ميکنند و مصرف فست فودها از اين نظر حائز اهميت است.
وي با بيان اينکه عوامل پر خطر رفتاري و تغذيه اي را شناسايي کرده ايم، گفت: به دنبال آن کنترل نمک در نانواييها، توليدي هاي پنير و دوغ و ... را در اولويت قرار داديم.
تبريزي اظهار کرد: تنها استان در کشور هستيم که مقدار نمک موجود در خمير نان زير يک درصد است. نمک را در غذاهاي خانگي و فست فودها نيز سنجش ميکنيم.
وي در خصوص فلافل فروشيهاي سطح شهر تبريز گفت: فلافل فروشيها در کشور ما يک مافيا است، به صورت شبکه اي عمل ميکنند و هر سال به يک منطقه کشور مي روند و تا جاييکه اطلاع دارم روزانه بالاي 2 ميليون تومان درآمد دارند.
وي با بيان اينکه فلافل فروشي در تبريز نيز صعود و افول داشت، گفت: روزي بود که 17 فلافل فروشي را به دليل استفاده از روغن سوخته و ديگر موارد غير بهداشتي پلمپ ميکرديم. در عرض يک ماه، مجبور شديم بخشي از منابع مالي حوزه اختياري خود را به خريد دستگاههاي سنجش سلامت روغن اختصاص بدهيم.
وي با بيان اينکه در طول يک سال 170 فلافل فروشي تعطيل شد، گفت: در طول سال تمام اغذيه فروشيها، مراکز پخش و طبخ غذاهاي خانگي بارها مورد بازديد کارشناسان بهداشت محيط قرار مي گيرند.
معاون بهداشتي دانشگاه علوم پزشکي تبريز گفت: تمام غذاهاي خانگي ساندويچي ها و اغذيه فروشي ها از جهت سلامت روغن چک مي شوند، روغن سوخته و روغن ترانس سرطانزا هستند و ما اينها را کنترل مي کنيم.
وي ادامه داد: به مردم اين اطمينان را ميدهم همکاران ما، در سراسر استان، هر سه ماه يکيار به اين مراکز مراجعه و موراد بهداشتي را مورد سنجش قرار ميدهند، قبلا اين امکان را نداشتيم. چون 30درصد نيروي انساني داشتيم.با خريد خدمت از بخش خصوصي الان 70 درصد نيروي انساني ما تامين شده و در حال حاضر در کمتر از 3 ماه از اين مراکز بازديد ميکنيم.
وي اضافه کرد: جاهاييکه حساس است ما بازرس کشيک نيز داريم، مراکزي که در روزهاي تعطيل و يا در شب فعاليت ميکنند نيز مورد بازرسي کارشناسان بهداشت معاون بهداشتي دانشگاه علوم پزشکي تبريز قرار مي گيرند.
وي همچنين گفت: خدمات بهداشت محيط به صورت شبانه روزي است، مردم بايد احساس امنيت کنند و علاوه بر اين اطلاعاتي که در خصوص غيربهداشتي عمل کردن يک واحد اغذيه فروشي کسب ميکنند را بلافاصله با ما در ميان گذاشته و با سامانه 1490 متخلفين را به ما معرفي کنند، در قبال سلامت مردم گذشتي وجود ندارد.
وي خاطرنشان کرد: حتي بعد از بررسي نيز بر نظارت کارشناسان خود نيز نظارت ميکنيم، ادعا مي کنيم معاونت بهداشتي جز پاک دست ترين ارگان ها است.
تبريزي متذکر شد: در قبال سلامت مردم مسئوليم و در صورتي که خطايي از همکاران ما سر زند با قاطعيت با او برخورد ميکنيم. مواردي بوده که برخي همکاران خلع يد شدند.
وي اضافه کرد: همکاران بهداشت محيط در معرض انواع تهمت و يک سري تهديدها هستند، همکار بهداشتي داشته ايم که به خاطر انجام حسن وظيفه در برخورد با يک اغذيه فروشي دائما تهديد ميشد، همکاري بوده در محل بازرسي به او حمله کردند و برخورد نامناسبي با او داشته اند.معمولا همکاران ما به صورت تيمي به مراکز سرک ميکشند.
تبريزي ادامه داد: حدود 50 درصد مرگ و ميرهاي استان از بيماريهاي قلبي و عروقي ناشي ميشود، اين براي جامعه فاجعه است. در سال 93 به اين نتيجه رسيديم که نميتوانيم کل عوامل خطر را کنترل کنيم، پس در نتيجه با اولويتبندي باربيماري ها را در استان سنجش کرديم.
وي افزود: پژوهشها نشان مي داد که کدام عوامل خطر، چقدر منجر به مرگ مي شود. به عنوان مثال در سال، 60 هزار نفر بر اثر سيگار و 18 هزار نفر بر اثر تصادفات جان خود را از دست ميدهند، اين آمار معنا دارد.
وي با بيان اينکه بر اساس تحقيقات نمک يکي از علل اصلي سرطانهاي دستگاه گوارش است، افزود: در استان ما مردم 3 برابر استاندارد توصيه شده جهاني نمک مصرف مي کنند، در اين شرايط سرطان گوارش هم نفوذ بيشتري دارد
وي با اشاره به شناسايي 10 عوامل خطر که به بيماريها منجر ميشود، گفت: پنج عامل خطر، رفتاري و پنج عامل خطر، بيولوژيکي است، رفتارهاي تغذيهاي نادرست با مصرف روغن، نمک و شکر و عدم تحرک کافي بدني ايجاد ميشود، 36 درصد از جمعيت تحرک بدني کافي دارند.
وي اضافه کرد: در استان ما مصرف سيگار قليان و دخانيات نگران کننده است، اين امر يکي از دلايل مرگ و مير بوده و رفتارهاي پر خطر جنسي و حوادث نيز از ديگر عوامل خطر رفتاري هستند.
معاون بهداشتي دانشگاه علوم پزشکي تبريز همچنين افزود: در پنج دسته عوامل خطر بيولوژيک فشارخون بالا، کلسترول بالا، قند خون بالا و استرس قرار گرفته اند.
وي اضافه کرد: بهداشت محيط براي کاهش آسيب هاي ناشي از بيماري ها آستين بالا زده و عوامل پر خطر رفتاري را در جامعه معرفي کند .
وي خاطرنشان کرد: بار بيماريهاي قلبي عروقي، سرطانها، بيماريهاي رواني (اضطراب و افسردگي) و بيماريهاي تنفسي و ديابت در استان بالا است.
تبريزي يادآور شد: از اين ?? عامل، ?? عامل به عنوان خطر و پنج عامل نيز به عنوان بيماري افراد را تهديد مي کند و براي جلوگيري از مرگ هاي زودرس ناشي از اين عوامل شناسايي و درمان آنها از اولويت هاي مهم دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتي و درماني در سطح استان آذربايجان شرقي است.
وي اضافه کرد: در حال حاضر اين سه برنامه را اولويت کل استان قرار داده و در مراکز بهداشت و خانههاي سلامت اين سه عوامل را بررسي ميکنيم، زمانيکه وزير محترم بهداشت مرکز سلامت گوگان را افتتاح ميکرد از يکي از مراقبين سلامت آن مرکز اطلاعاتي در خصوص آمار معتادين مراجعه کننده به آن مرکز خواستند، آن مراقب سلامت بلافاصله اطلاعات را در اختيار ايشان قرار داد، اين نشان ميدهد تا چه حد مراقبين سلامت اين چند عامل بروز بيماريها را در افراد بررسي ميکنند.
وي گفت: در استان در عرض سالجاري و سال بعد، در حدود 80 درصد جمعيت در خصوص اين سه عوامل خطر رفتاري و عوامل خطر بيولوزيک و بيماريها، آمار و اطلاعات جامع را در اختيار خواهيم داشت.
وي با تاکيد بر اينکه اين سه عامل ، 75 درصد مرگ ها را در استان ما باعث ميشوند، گفت: در کليه مراکز بهداشتي و شهري و روستايي و خانه هاي سلامت اين 3 عامل بررسي ميشوند.
وي ادامه داد: در طرح نظام تحول سلامت، مراقب سلامت پيگير وضعيت سلامت انسان ها است و اين همان الگوي خانه بهداشت روستايي است که در شهرها تحت عنوان پايگاه سلامت ايجاد شده است و بهورز نيز در ايستگاه سلامت مراقب سلامت بوده که يک فرد تحصيلکرده اکادميک ميباشد و همان خدمات خانه هاي بهداشت روستاها در شهر به مردم انجام مي شود.
تبريزي با اشاره به اقدامات انجام شده در حاشيه شهر تبريز و ديگر شهرستانهاي استان گفت: زمانيکه کار خود را در معاونت بهداشتي دانشگاه علوم پزشکي تبريز آغاز کردم، شهرستان اهر، جز سه شهرستان آخر در شاخص هاي ما يود، الان آنجا در وضعيت مطلوبي قرار گرفته، شهرستانهاي ديگر هم پيشرفت خوبي داشته اند، به عنوان مثال در مرکز بهداشت ايلخچي 4 متخصص وجود دارد.
وي خاطرنشان کرد: طي 11الي 12 سال گذشته به تجهيزات، فضاي فيزيکي و نيروي انساني مراکز بهداشتي ما دست زده نشده بود، آنهايي که غرضورزانه نقد ميکنند بيايند و ببينند که در طول اين دو سه سال اخير چه اتفاقاتي افتاده است.