سهيلا عباسپور شاهمرسي :  ثبت جهاني آثار تاريخي و منابع طبيعي که در حوزه گردشگري يا ميراث فرهنگي قرار مي گيرند،‌ يکي از دغدغه هاي مهم  در دنيا  قلمداد مي شود  چرا که شناسنامه دار شدن اين آثار  جذب گردشگر به همراه خواهد داشت.  در اين ميان اصحاب رسانه که از همراهان هميشگي مسئولان در افتتاح ها و رونمايي ها هستند شايد تجارب ارزشمندتري از متولياني داشته باشند که تنها چند سالي است در راس مديريت قرار دارند.

خبرنگاران روايتگراني هستند که مي توانند مسير توسعه گردشگري را هموار کنند در اين راستا  تور رسانه اي خبرنگاران داخلي و خارجي به همت کانون تشکل هاي صنفي و با همراهي اداره کل ميراث فرهنگي ، گردشگري و صنايع دستي آذربايجان شرقي برگزار شد و آنها در خصوص جاذبه هاي گردشگري استان ديدگاه هايي داشتند که خواندنش چندان خالي از لطف نيست.

 فشردگي برنامه ها اذيتشان کرده بود،  اکثرشان مي گويند دوست داشتيم سفرمان کاري نبود و دمي در اين طبيعت زيباي کندوان مي آسوديم

. روز آخر تور رسانه اي است چهار روز کاري فشرده را گذرانده اند و از آثار باستاني شهرستان مراغه، بناب، اخر، تبريز و همچنين روزهاي کندوان اسکو بازديد کرده اند..

 با وجود خستگي با جديت تمام مشغول ثبت و ضبط آثار تاريخي و باستاني  استان  هستند درر  بالاي صخره ها پلاتوهايشان را ضبط مي کنند  يا با گوشي شان در حال گرفتن عکس يادگاري هستند.

خبرنگار راشا تودي با بيان اينکه اولين بار است به استان آذربايجان شرقي سفر مي کند مي گويد:  :من تصور مي کردم اولين چيز که با آمدن به اين شهر توجه مرا بخود جلب خواهد کرد مدرن بودن شهر باشد اما آثارتاريخي اين شهر و  قدمت آن بيشتر توجهم را بخود جلب کرد.

يوسف جلالي اضافه مي کند :  تبريز ضمن اينکه شهر اماکن  مدرن و شيک و لاکچري دارد  آن بافت قديمي ، اصالت مردم و فرهنگ غني را هنوز مي توان در تبريز به عينه ديد و اين در حاليست که  اکثر شهرهاي ايران در مدرنيته حل  شده اند و  فرهنگ قديمي و غني  آنها  رفته رفته به سمت اضمحلال مي رود.

معبد مهر مراغه تمثيل زيبايي از آيين مهرپرستي در گذشته

خبرنگار راشا تودي در ايران ادامه مي دهد :  در مراغه نيز  اما شاهد اثار بکر تاريخي بوديم ملکي که اطراف رصد خانه مراغه بود  بسيار زيبا بود  و يک سري آثار تاريخي هستند که بسيار بکر هستند ولي  متاسفانه به آن رسيدگي  نمي شود  از جمله معبد مهر در روستاي  ورجوي مراغه که مربوط به آرامگاه آرميتا بود با اينکه بيش از 3 هزار سال قدمت دارد بي درو پيکر رها شده  و ساماندهي هاي اوليه در آن انجام نشده بود.

او مي افزايد:   به عنوان مثال  اين مکان بايستي حصاري داشته باشد و  نگهباني نيز در آن محل حضور داشته باشد  و در حاليکه آن مکان مي توانست تبديل به جاذبه توريستي منطقه شود  به ان توجه نمي شود  و بسياري  از کشور ها به آثار 1000 ساله شان افتخار مي کنند و اين در حاليست که  آثار با اين قدمت در کشور ما اينگونه رها شده اند.

جلالي ادامه مي دهد : در کنار تمام اين کاستي ها و مشکلات شکل و شمايل آن معبد توجه مرا بخود جلب کرد بخصوص سوراخ هايي که در سقف وجود داشت  و نور از آن به زيبايي مي تابيد که تمثيل زيبايي از آيين مهر پرستي در آن روزگاران بوده است.

آذربايجان شرقي موزه هاي بسيار قوي دارد

جلالي با بيان اينکه آذربايجان شرقي موزه هاي بسيار قوي دارد اظهار مي کند: من موزه عصر آهن را خيلي دوست داشتم  و آدمي را به همان حال و هواي دوره هاي قبل مي برد و خيلي از جاها من فکر مي کنم ادعا مي کنند که تاريخ طولاني پشت سر يافته ها است يا دقيق نمي گويند  اما اين مکان واقعا بي نظير  بود.

مدير دفتر شبکه العربيه در قطر در حاليکه کمي شاکي به نظر مي رسيد مي گويد: هر جا در کندوان براي تصوير برداري رفتيم مردم يا از دوربين فرار کردند يا به خانه هايشان راه ندادند تا ازآن تصوير تهيه کنيم .

 حازم الکاس ادامه مي دهد : بايستي اداره کل ميراث فرهنگي و گردشگري استان آذربايجان شرقي چند تا از خانه ها را براي تصويربرداري توريستي و خبري تملک مي کرد.

او مي افزايد: حضور خبرنگاراني مثل ما که براي شبکه هاي خارجي کار مي کنيم  مي تواند در معرفي اين آثار به مردم سراسر دنيا بسيار موثر باشد که به اين مکان  هاسفر کنند .

تصوير بردارشبکه العربيه قطر که به دقت در حال تصوير برداري است مي گويد:  تور کليبر اهر چندان برايمان خروجي نداشت مي توانستيم ه جاي آن از ساير آثار تاريخي شهر تبريز بازديد کنيم مثلا دوستانم از تهران تماس مي گرفتند گفتند آيا ارگ تبريز را ديد گفتيم نه در برنامه ي تور تعريف نشده بود !

کندوان به عنوان يک دهکده جهاني هنوز به خوبي ساماندهي نشده است

پرستو فخاريان سردبير رسانه قطبنما و کارشناس گردشگري نيز که به دقت در حل تصوير برداري با گوشي اش بود مي گويد:کندوان به عنوان يکي از روستاهاي گردشگري جهاني معرفي شد اما اين روستا فاقد امکانات ابتدايي ازجمله چندين سرويس بهداشتي در سطح روستا ، سطل هاي زباله مناسب  بوده و منظر روستا  به علت ساخت و سازهاي بيجا به هم ريخته است و حداقل کاري که مي توان کرد ساخت ساختمان هاي يکدست با مصالح  مناسب است و يا رو کار آن تغيير کند  .

فخاريان ادامه مي دهد: اينکه يک مکاني دنبال اين باشد که حتما عنواني بگيرد و آن  عنوان به توسعه گردشگري يک جامعه کمک نکند نمي تواند مفيد باشد.

اين خبرنگار حوزه گردشگري  ادامه مي دهد : امکان تاريخي ما  از جمله روستاي کندوان بايد به صورت مشخص به عنوان يک  مقصد معرفي شود و اين چنين نباشد که گردشگران فقط دو سه ساعت در اين مکان حضور داشته باشند

فخاريان با اشاره به جاذبه هاي روستاي کاپادوکيه ترکيه که از نظر وي بي شباهت به روستاي کندوان آذربايجان شرقي نيست مي گويد: در اين روستاي ترکيه که بالن سواري آن معروف است گردشگران بيشتر به اين علت به اين شهر سفر مي کنند  که  سوار بالن شوند.

او ادامه مي دهد : در کاپادوکيه جاذبه ها تورهاي مشخصي در نظر گرفته شده که  به صورت کلي براي آن منطقه وسيع سه يا چهار تور تعريف شده است  .اگر شخصي بخواهد از تمام منطقه بازديد کند بايستي سه رو در اين مکان اقامت داشته باشد که متاسفانه در کندوان چنين چيزي وجود ندارد.

اين خبرنگار تهراني با بيان اينکه متاسفانه اين مکان به طور کلي ساماندهي نشده است اظهارکرد: اگر اين خانه ها با آن معماري زيبايي که دارند  به فروشگاه و رستوران تبديل شوند خيلي بهتر است البته به صورت معدود يک سري از روستائيان اين کار را کرده اند اما اکثرا در آن ها اقامت دارند  که اجازه بازديد از داخل خانه را به گردشگران نمي دهند.

 فخاريان همچنين در خصوص ساير امکاني که در اين تور بازديد کرده بودند گفت : نظر شخصيم اين است که مشکل عدم مديريت صحيح در اکثر  موزه ها و سايتهاي اين استان وجود داشت و بهترين جايي که به لحاظ جاذبه اي خوب مديريت شده بود گنبد سرخ بود اما از نظر مرمت به نظرم خوب نبود.

ثبت جهاني گام نخست توسعه گردشگري است و هدف  از اين اقدام تبديل گردشگري به محرک توسعه روستايي و رفاه روستاييان است اما پس از ثبت؛  زير ساخت هايي را مي طلبد که نيازمند همت بلند مسوولان است.

در حال حاضر تنها يک هتل و 30  واحد بومگردي در کندوان وجود دارد که با توجه به پهنه 30 هکتاري بافت تاريخي کندوان جوابگوي گردشگران نيست.