فرهاد فرهادپور: با حذف تيم ملي اميد ايران در مسابقات مقدماتي انتخابي المپيک 2026 پاريس، آرزوي حضور ايران در اين رقابت‌ها به بيش از پنج دهه به درازا کشيد.

المپيک به عنوان بالاترين مسابقات ورزشي جهان محسوب شده و مدال طلاي اين رقابت‌ها از ساير مدال‌هاي جهاني و بين‌المللي با ارزش‌تر است. اما فوتبال در المپيک حکايت ديگري داشته و هميشه سطح آن پايين‌تر از جام جهاني بوده است.

تا سال 1988 فوتبال در المپيک محدوديت سني نداشته، اما بازيکنان حرفه‌اي قادر به حضور در اين رقابت‌ها نبودند و همين سبب شده بود که تيم‌هاي مطرح جهان بدون بازيکنان نامي و حرفه‌اي خود در اين رقابت‌ها شرکت کنند و نتايج دور از انتظاري نيز کسب کنند.

اما با توجه به اينکه در آن سال‌ها فوتبال آسيا و شرق اروپا هنوز حرفه‌اي نشده بود، تيم‌هاي آسيايي و بلوک شرق با تيم اول خود در اين رقابت‌ها حضور مي‌يافتند که مي‌توان به قهرماني تيم‌هاي اروپاي شرقي نظير لهستان، آلمان شرقي، يوگسلاوي، چکسلواکي، شوروي و مجارستان در المپيک اشاره کرده و ناکامي تيم‌هايي همانند برزيل، آرژانتين، فرانسه، آلمان غربي را برشمرد و قهرماني‌هاي آرژانتين برزيل نيز در دوره‌هاي اخير به دست آمده است.

از المپيک 1992 بارسلونا محدوديت سني براي رشته فوتبال در نظر گرفته شده و تيم‌ها ملزم به حضور با بازيکنان زير 23 سال شدند.

فوتبال ايران در المپيک

تيم فوتبال ايران سه دوره تجربه حضور در المپيک را داشته است که مهم‌ترين نتيجه کسب شده در اين مسابقات پيروزي بر تيم برزيل است.

ايران در اولين حضورش در سال 1964 توکيو در گروه اول مسابقات با 4 گل از آلمان غربي شکست خورده و با يک گل مغلوب روماني شده و تنها برابر مکزيک به تساوي يک بر يک دست يافت که گل ايران توسط کرم نيرلو به ثمر رسيد.

دومين حضور ايران در المپيک مونيخ بود که تيم ايران با 5 گل برابر مجارستان و 4 گل برابر دانمارک مغلوب شده و تنها مقابل برزيل با يک گل به پيروزي رسيد که گل تيم ايران را مجيد حلوايي به ثمر رساند.

سومين دوره حضور ايران به المپيک 1976 مونترال کانادا باز مي‌گردد که با بهترين نتايج همراه بود. ايران در مرحله مقدماتي برابر لهستان نيمه اول حتي با يک گل پيش بود اما در نهايت با نتيجه 3 بر 2 بازي را واگذار کرد. گل‌هاي ايران را علي پروين و حسن روشن به ثمر رساندند.

پيروزي يک بر صفر برابر کوبا با گل غلامحسن مظلومي حکم صعود ايران به مرحله بعد را داد. در يک چهارم نهايي ايران برابر تيم شوروي بازي خوبي را از خود به نمايش گذاشته و در نهايت 2 بر يک مغلوب حريف خود شد.

جالب اينکه تيم لهستان و شوروي در پايان اين مسابقات به مقام‌هاي دوم و سوم رسيده و مدال نقره و برنز اين رشته را کسب کردند و تيم ايران تنها با اختلاف يک گل برابر اين دو تيم مغلوب شده بود.

تيم ايران در سال 1980 به المپيک مسکو راه يافت اما به دليل اشغال افغانستان توسط شوروي، ايران اين رقابت‌ها را تحريم کرد. ايران چهار سال بعد المپيک 1984 لس‌آنجلس آمريکا را نيز تحريم کرد.

حسين خداپرست در دهکده المپيک توکيو سال 1964

حضور بازيکنان تبريزي در مقدماتي المپيک

حسين خداپرست تنها فوتباليست تبريزي است که سابقه حضور در المپيک را داشته و در سال 1964 در توکيو براي تيم ملي ايران بازي کرده است.

وي در اين مسابقات در 3 بازي ايران برابر آلمان شرقي با 4 گل و  روماني با يک گل مغلوب و برابر مکزيک يک بر يک مساوي کرد. خداپرست در بازي اول ايران برابر آلمان شرقي از ابتدا در ترکيب ايران قرار داشت.

در دو دوره بعدي حضور ايران در المپيک، هيچ بازيکن تبريزي در تيم ملي حضور نداشته است و نام هيچ بازيکني از اين ديار در ليست تيم ملي ارسال شده به کميته اين مسابقات به چشم نمي‌خورد.

تيم ايران براي حضور در المپيک 1988 سئول در مرحله اول بايد با تيم کويت بازي رفت و برگشت انجام مي‌‌داد که هر دو بازي در کشور قطر برگزار شده و پيروزي دو بر يک در بازي رفت و شکست در يک بر صفر در بازي برگشت حکم به حذف ايران را داد.

سيد محمد علوي بازيکن تيم ماشين‌سازي تبريز در بازي رفت در ترکيب تيم ملي ايران قرار داشت.

از سال 1992 بازي‌هاي با محدوديت سني برگزار شده و تيم‌هاي اميد که زير 23 سال بودند، حق حضور در مسابقات المپيک را داشتند.

ايران براي حضور در مقدماتي المپيک بارسلونا با تيم‌هاي قطر، امارات، پاکستان و يمن هم‌گروه بود. ايران در اين مسابقات در سه ‌بازي اول امتيازات حساسي را از دست داد اما در 5 بازي بعد برابر تمامي تيم‌هاي حاضر در گروه به پيروزي رسيده اما موفق به صعود نشد.

تيم ملي اميد ايران در سال 1992 با حضور يک بازيکن تبريزي/حسين خطيبي

حسين خطيبي بازيکن تيم تراکتورسازي به همراه خداداد عزيزي زوج خط حمله ايران بودند. حسين خطيبي با 6 گل زده آقاي گل دور مقدماتي شد، اما گلزني‌هاي وي نيز نتوانست موجب صعود ايران شود.

در تيم اميد ايران براي حضور در المپيک 1996 آتلانتاي آمريکا سه بازيکن تبريزي به نام‌هاي کريم باقري، اسماعيل حلالي و ستار همداني حضور داشتند. ايران با تيم‌هاي ترکمنستان و امارات هم‌گروه بود که در نهايت با وجود پيروزي رفت و برگشت بر ترکمنستان، به دليل تساوي در تهران برابر امارات و شکست از اين تيم در بازي برگشت از صعود بازماند.

تيم ملي اميد ايران در سال 1996 با حضور 3 بازيکن تبريزي به نام‌هاي کريم باقري، اسماعيل حلالي و ستار همداني

در اين رقابت‌ها کريم باقري براي اولين و آخرين بار در سايه درخشش يک بازيکن تبريزي ديگر قرار داشته و اسماعيل حلالي ستاره تيم اميد ايران در اين رقابت‌ها بود که در چهار بازي نيز سه گل به ثمر رساند.

چهار سال بعد تيم ملي اميد ايران با تيم‌هاي بحرين و لبنان هم‌گروه بود که باز هم از دور مقدماتي صعود نکرد و به المپيک 2000 آتن راه نيافت. در اين دوره رسول خطيبي و يونس باهنر از تبريز در تيم اميد حضور داشتند که رسول خطيبي در بازي برابر بحرين زننده هر دو گل تيم ملي ايران بود.

تيم ملي اميد ايران در سال 2000 با حضور 2 بازيکن تبريزي/ رسول خطيبي و يونس باهنر

تيم اميد ايران براي بازي‌هاي المپيک 2004 سيدني دوره مقدماتي را با موفقيت سپري کرد، اما در دور دوم نتوانست از گروهي که چين و کره‌جنوبي حضور داشتند صعود کند. در اسامي تيم ملي اميد ايران در ان سال‌هاي رضا حدادي و ابوالفضل حاجي‌زاده از تبريز به چشم مي‌خوردند که زياد در ترکيب تيم ملي اميد از اين دو بازيکن استفاده نشد.

تيم ملي اميد ايران براي المپيک 2008 پکن با يک پيروزي، دو تساوي و سه شکست در گروه خود بعد از عربستان و استراليا  قرار گرفته و حذف گرديد. در اين دوره هيچ بازيکن تبريزي در تيم ملي اميد ايران حضور نداشتند.

تيم ملي اميد ايران در سال 2016 با حضور 2 بازيکن تراکتورسازي( اخباري و ثاقبي) و يک بازيکن تبريزي به نام عليرضا نقي‌زاده

تيم اميد ايران در سال 2012 به شکل عجيبي حذف شد. بعد از پيروزي شکننده يک بر صفر طي بازي رفت و برگشت برابر قرقيزستان، تيم ايران در عراق با يک گل تيم اميد اين کشور را شکست داد.

در حالي که يک تساوي ايران را به مرحله بعدي اين رقابت‌ها مي‌رساند اعلام شد که تيم ايران برابر عراق بازيکن محروم بازي داده و نتيجه بازي سه بر صفر به سود عراق اعلام شده و بازي برگشت نيز دو بر صفر به سود اين تيم به اتمام رسيد تا تيم ايران بار ديگر از صعود به المپيک بازماند.

در ترکيب تيم ايران برابر عراق بازيکن تبريزي حضور نداشت، اما در مقاطع مختلف مسعود ابراهيم‌زاده و پيام صادقيان به اردوي تيم ملي اميد ايران در اين سال دعوت شده بودند.

در بازي‌هاي مقدماتي المپيک 2016 نيز ايران در مرحله يک هشتم نهايي مغلوب تيم ژاپن شده و از صعود به مرحله نيمه نهايي بازماند. از تيم تراکتورسازي تبريز محمدرضا اخباري و شاهين ثاقبي در تيم ملي اميد حضور داشتند که هر دو غير بومي بوده و تنها بازيکن تبريزي تيم اميد، عليرضا نقي‌زاده بود.

در اردوهاي قبلي تيم اميد سامان نريمان جهان و فرشاد احمدزاده نيز از بازيکنان بومي به تيم ملي اميد دعوت شده بودند.

در بازي هاي مقدماني المپيک 2022 توکيو و 2026 پاريس تيم ملي ايران در همان مرحله مقدماتي حذف شد. بار اول به دليل تفاضل گل کمتر نسبت به ازبکستان و بار دوم تفاضل گل برابر با مالزي و فقط به خاطر دريافت کارت زرد بيشتر.

در اين دو دوره هيچ بازيکن تبريزي در تيم ملي اميد ايران حضور نداشتند و تنها رضا شکاري در مقدماتي المپيک توکيو و هاشم نژاد از مقدماتي المپيک پاريس از تيم تراکتور در ترکيب تيم ملي اميد به ميدان رفتند.

 منبع : خبرگزاري فارس