احرار: رشد فزاينده جمعيت سالمندي در ايران و پيامدهاي آن سبب شده است تا اين مساله امروزه بيش از گذشته مورد توجه قرار گيرد و در نتيجه توسعه زيرساختها براي مديريت بهتر اين مساله در آينده بسيار حائز اهميت باشد.
با نوک انگشتان دستان چروکيده اش با لبخندي بر لب و چشماني سرشار از محبت، صورت معلم نقاشي اش را نوازش مي دهد و محبتي که از او دريغ داشته شده در وجود او جستجو مي کند ؛ دو نگاه در هم گره خوره اند و واژه ها را توان توصيف آن لحظات خاص نيست.
محبت واژه اي است که انسان در هر دوره از زندگي به آن نياز دارد و در سنين سالمندي به علت شرايط خاص و حساس به ان نيازمند تر .
معلم نقاشي جوان چشم هايي آبي رنگ ، موهاي مشکي مجعد و قد بلند ي دارد انگار زيبايي هاي ظاهري اش انعکاس همان زيبايي هاي دروني اش است .با اشتياق نقاشي هاي سالمندان را به ما نشان مي دهد برخي ها عالي بودن و برخي ها تفريحي فقط نقاشي ها را با مداد رنگي رنگ مي کردند.
ساعت 12.30 دقيقه قبل از ظهر است و هر کدام از اين سالمندان در اتاق هايي به خود مشغولند، اما جالب ترين آنها همين اتاق نقاشي است.
نقاشي اش که تمام مي شود با لبخندي آن را بر مي دارد و به سمت اتاقش مي رود . بر روي ديوار آن را نصب مي کند.
او يکي از آن 47 سالمندي است که درمرکز نگهداري سالمندان باقي عمرش را سپري مي کند...
براي آگاهي از نحوه فعاليت اين مراکز با مدير مجموعه به گفتگو مي نشينيم که خواندنش خالي از لطف نيست.
مهسا درخشان مدير مرکز سالمندان محبت در خصوص فعاليت هاي اين مرکز مي گويد: حدود 9 سال است که اين مرکز را تاسيس کرده ام اکثر سالمنداني که در اين مرکز نگهداري مي شوند سالمندان مجهول الهويه يا بد سرپرست هستند و تنها 10 درصد آنها داراي خانواده موثرند که به نا به دلايل مختلف خانواده شان قادر به نگهداري از آنان نيستند.
وي در خصوص خدمات مرکز اظهار کرد: خدمات فيزيوتراپي، کار درمانگري ،خدمات پزشکي که توسط پزشک عمومي مرکز و در صورت نياز ارجاع به پزشک متخصص و بستري در بيمارستان خدمات مددکاري، خدمات روانشناسي و.. صورت مي گيرد.
خانه سالمندان جاي خانه را نمي گيرد
مهسا درخشان ادامه مي دهد : هر چقدر هم خدمات در خانه هاي سالمندان با کيفيت ارائه شود، باز جاي محيط خانه را نمي گيرد ، اما اين خانه ها براي سالمندان بي خانمان ؛ سالمندان وابسته به تخت بيمارستان و همچنين سالمنداني که اعضاي خانواده همه شاغلند و وقت مراقبت از سالمندان را ندارند بهشت موعود است، گاه سالمندان در شرايطي به سر مي برند که دست به دعا بر مي دارند و مي گويند خدا حفظتان کند که مارا از زير بار منت رها ساختيد.
وي مي گويد: سعي مي کنم هرازگاهي پارک هاي کوچک سطح شهر را براي ساعاتي هماهنگ کنم تا سالمندان براي مدتي در پارک بگردند.
او ادامه مي دهد :برنامه هاي فرهنگي و نقاشي و سفالگري هم گاه در حدسرگرمي برايشان تدارک مي بينيم که بسيار هم استقبال مي کنند.
درخشان با بيان اينکه در مورد سالمندان بحث امنيت رواني بسيار حائز اهميت است گفت : مراکز نگهداري از سالمندان به امنيت رواني توجه ويژه اي داشته و تا حدودي نيز موفق بوده اند و مواردي داشتيم که سالمندان ما گاه به اصرار خانواده شان هم حاضر به بازگشت به خانه نيستند و مشخص است در شرايطي به سرم مي برند که بودن در خانه سالمندان را به محيط خانه ترجيح مي دهند.
مدير مرکز نگهداري از سالمندان محبت با بيان اينکه بعد کرونا مراجعه به مراکز افزايش محسوسي داشته است گفت : سبک زندگي ها بعد از کرونا تغيير پيدا کرده است و اکنون برخي از خانواده ها واقعا قادر به نگهداري نيستند.
هزينه هاي خانه سالمندان سرسام اور است
وي با بيان اينکه هزينه هاي مراکز نگهداري از سالمندان سرسام اور است افزود : هزينه هاي نگهداري سالمندان بسيار بالا رفته است و حمايت دولت در قالب يارانه ها کفاف هزينه هاي آن را نمي دهد اکنون تنها هزينه ايزي لايف هر سالمند 2 ميليلون در ماه است و دولت نيز 3 ميليون تومان به ازاي هر سالمند به مرکز پرداخت مي کند.
در سال 1435 يک سوم جمعيت کشور سالمند خواهند بود
فرگل صحاف در گفتگو با خبرنگار احرار با بيان اينکه روند سالمندي در کل کشور در سالهاي اخير روند صعودي داشته است، اظهار داشت: با توجه به آمار و ارقامي اگر سالمندي با اين منوال پيش برود پيش بيني مي شود که در سال 1435 يک سوم جمعيت کشور سالمند شوند.
وي با بيان اينکه جمعيت سالمندان استان نيز در سالهاي اخير افزايش داشته است افزود: در سال 80 جمعيت سالمندان استان 7.6 درصد جمعيت کل استان را تشکيل مي داد که اين رقم در سال 1401 بر اساس برآوردهاي صورت گرفته به 12.23 درصد جمعيت کل استان رسيده است .
استان آذربايجان شرقي پنجمين استان پير کشور
صحاف با بيان اينکه استان آذربايجان شرقي يکي از استانهاي پير کشور محسوب مي شود گفت : استان آذربايجان شرقي پس از استانهاي گيلان، مازندران تهران و اصفهان در رده پنجم از حيث سالمندي قرار دارد.
مدير کل بهزيستي استان آذربايجان شرقي با بيان اينکه اميد به زندگي در استان آذربايجان شرقي در زنان بيشتر از مردان است گفت : ميزان اميد به زندگي در زنان 75.5 سال و مردان 72.7 سال است.
وي با اشاره به اينکه تعدد سالمنداني که تنها زندگي مي کنند حدود 10 درصد است بيان کرد: تعداد سالمنداني که در مراکز خانه هاي سالمندان نگهداري مي شوند حدود 8 صدم درصد( زير يک درصد) هستند که اين امر نشان دهنده آ است که در فرهنگ ما به سالمندان ارزش داده مي شود و خانواده ها مراقبت مي کنند
صحاف با بيان اينکه بهزيستي استان آذربايجان شرقي در دو زمينه فعاليت مي کند گفت: بهزيستي به عنوان يک سازمان ضمن آنکه به عنوان دبيرخانه استاني شوراي سالمندان فعاليت مي کند به عنوان دستگاه اجرايي وظيفه مراقبت از سالمندان را نيز بر عهده دارد .
رقم حق پرستاري بالاست و بودجه بهزيستي اندک
فرگل صحاف تعداد سالمندان تحت پوشش در استان آذربايجان شرقي را 22 هزار و 948 نفر اعلام کرد و گفت : اين سالمندان به دو گروه سالمندان داراي ناتواني و زنان سرپرست خانوار هستند.
وي افزود : 14 هزار و 985 از افراد تحت پوشش مستمري ماهيانه دريافت مي کنند و 1356 نفر نيز حق پرستاري دريافت مي کنند .
او با بيان اينکه حق پرستاري اختصاص به سالمندان زمينگير دارد افزود :رقم حق پرستاري بالاست و بودجه اي که براي بهزيستي به اين منظور اختصاص يافته بسيار کمتر است لذا اين امر سبب شده تا متقاضي و پشت نوبتي در اين خصوص زياد داشته باشيم.
وي با بيان اينکه عده از سالمندان هم از خدمات غير مستمري بهره مي برند گفت : اين خدمات شامل ويلچر، واکر، سمعک، باتري سمعک، توالت و مناسب سازي منزل است.
صحاف تعداد مراکز توانبخشي شبانه روزي در سطح استان را 9 مرکز اعلام کرد و افزود : 436 نفر ازخدمات اين مراکز شبانه روزي بهره مي برند..
وي افزود: تعداد مراکز روزانه نيز 9 عدد است که 467 نفر از خدمات اين مرکز استفاده مي کنند.
صحاف با بيان اينکه در مراکز روزانه به دنبال اين هستيم که جامعه هدف به استقلال برسد افزود : در اين مراکز خدمات تخصصي فيزيوتراپي، کاردرماني، کلاسهاي آموزشي،دوره هاي کمک توانبخشي، برنامه هاي ورزشي و خدمات آموزشي مراقبت از سالمندان و ... زير نظر کار مجرب ارائه مي گردد .
حمايت از خانه هاي سالمندان در قالب پرداخت يارانه انجام مي گيرد
مدير کل بهزيستي استان با بيان اينکه حمايت از مراکز خانه سالمندان در قالب پرداخت يارانه انجام مي گيرد گفت: ميزان يارانه بر اساس کيفيت وميزان خدماتي که به سالمندان ارائه مي شود متغير است.
وي با بيان اينکه علاوه بر اينها دو مرکز ويزيت در منزل و مراقبت از منزل نيز داريم گفت : ويزيت در منزل توسط پرسنل توانبخشي صوت مي گيرد اين پرسنل با مراجعه به منازل به ويزيت مي پردازند ،
اين مقام مسئول ادامه داد :تعداد اين مراکز 5 عدد است و 236 نفر از خدمات ويزيت در منزل بهره مي برند و بهزيستي در قالب پراخت يارانه از اين مراکز حمايت مي کند.
وي گفت : براي سالمنداني که زمينگير هستند نيز مراقبت به منازل ارسال مي کنيم ، که تعداد سه مرکز در اين خصوص در سطح استان فعاليت دارند و تعداد 205 نفر خدمت گيرنده اين مراکز هستند .
صحاف روند نظارت بر خانه هاي سالمندان را اينگونه توضيح داد : کارشناسان استان و شهرستان در بازه هاي زماني مختلف به مراکز مراجعه و خدمات اين مراکز را ارزيابي مي کنند و بر اساس خدماتي که ارائه مي دهند، رتبه بندي مراکز صورت مي گيرد و ميزان يارانه بر اساس اين رتبه بندي پرداخت مي شود..
وي همچنين به تدوين سند شوراي ملي سالمندان اشاره کرد و گفت: در اين سند وظايف دستگاه ها تعريف شده است و اهدافي از جمله آ ايجاد سالمندي سالم، توانمدسازي المندان، حفظ ارتقاي سلامت جسماني، روحي و اجتماعي سالمندان و همچنين توسعه زير ساخت ها و .. در نظر گرفته شده است و وظيفه بهزيستي در اين ميان پيگيري وظايف محوله به دستگاه هاي اجرايي است .
صحاف ادامه داد: در استان نيز بومي سازي شده اين سند به دستگاه هاي اجرايي ابلاغ شده است.
گفتگو:سهيلاعباسپور
عکاس:زهرا علمي