احرار: در شرايطي که در سال‌هاي اخير باتوجه به تغيير اقليم، خشکسالي و بحران کم آبي با مشکلاتي مانند ايجاد کانون‌هاي گردوغبار در شهرهاي مختلف کشور مواجه هستيم، خشک شدن درياچه اروميه نيز مي‌تواند باعث بروز توفان نمک شود که يکي از تهديدات جدي محيط زيستي و کشاورزي است و اقتصاد مردم منطقه را نيز تحت تاثير قرار مي‌دهد.
درياچه اروميه هنوز به‌صورت کامل خشک نشده اما تقريبا دو قسمت شمالي و جنوبي آن از هم جدا شده و حدودا 1000 کيلومتر مربع از درياچه باقي‌مانده است.
حساسيت خشک شدن درياچه اروميه و ايجاد توفان‌هاي نمک به اندازه‌اي بالاست که برخي کارشناسان معتقدند اگر درياچه اروميه خشک شود و توفان‌هاي نمک گسترش يابد، نمکي که از اين درياچه بر مي‌خيزد تا هزاران کيلومتر دورتر منتقل مي‌شود و به شمال شرق کشور خواهد رسيد. به جهت اهميت اين موضوع به ?? نکته از صحبت‌هاي عليرضا شريعت - مسئول سابق دفتر نظارت و پايش ستاد احياي درياچه اروميه - اشاره مي‌کنيم:
*بر اساس گزارش‌هاي مطالعات صورت گرفته توسط دانشگاه‌هاي علوم پزشکي تبريز و اروميه - که در همان ابتداي شروع فعاليت ستاد صورت گرفت - ذرات موجود در ريزگردهاي نمکي درياچه اروميه حاوي ترکيبات کلسيم، آهن، آلومنيوم و منيزيم هستند.
* کلسيم موجود در محيط خطر ابتلا به سنگ کليه، گرفتگي مجاري کليه و رگ‌هاي خوني را بالا مي‌برد.
*آهن موجود در اين ريزگردها ممکن است منجر به ورم و بروز آسيب‌هاي چشمي شود و جذب آن از طريق تنفس طولاني‌مدت نيز التهاب ريه را در پي دارد.
*تنفس منيزيم موجود در ريزگردها باعث افسردگي، گيجي و ضعف عمومي مي‌شود اما درباره آلومينيوم وضع از اين هم بدتر است و حتي تنفس کوتاه‌مدت ذرات حاوي آلومينيوم باعث سرفه، تحريک شش و صدمه به دستگاه تنفسي مي‌شود.
*اگرچه خشکي درياچه اروميه طيف گسترده‌اي از بيماري‌ها يا اختلالات را موجب مي‌شود اما مهم‌ترين و شايعترين اين اختلالات متوجه ريه، مري، سيستم عصبي و دستگاه‌هاي داخلي خواهد شد.
*توفان نمک درياچه اروميه علاوه بر تحت تاًثير قرار دادن استان‌هاي همجوار درياچه، تا هزاران کيلومتر دورتر يعني تا شمال شرق ايران را هم تحت تاثير قرار مي‌دهد و گستره آن به استان‌هاي تهران، قم، خراسان شمالي، خراسان رضوي و سمنان هم مي‌رسد. در بهترين حالت حدود ? ميليون نفر از جمعيت ساکن در حاشيه اين درياچه را مجبور به ترک منطقه خواهد کرد.
*اين پديده علاوه بر مناطقي در ايران، کشورهاي همسايه را نيز تحت تاثير قرار مي‌دهد.
*هر چه رطوبت درياچه اروميه بيشتر باشد، امکان خيزش گرد و غبار نمک از سطح آن کمتر خواهد بود. در صورت تداوم خشکي درياچه و تغيير بافت بستر درياچه ، اين ذرات نمکي با کمترين ميزان باد هزاران کيلومتر از غرب تا شمال شرق کشور را در بر خواهند گرفت.
* نشستن اين گرد و غبار روي برگ درختان و گياهان باعث نابودي آن‌ها نيز مي‌شود. مواد و املاح اين گرد و غبار از نظر شيميايي به‌گونه‌اي است که بر حيات گونه‌هاي جانوري منطقه هم اثرگذار است.
*ابتدا بايد بپذيريم که نمي‌توان جلوي توفان نمک را گرفت بلکه لازم است درياچه اروميه را از حالت بي‌آبي خارج کرد.
*چالش اصلي عدم احياي درياچه اروميه عوامل غير مهندسي و غير تکنيکال هستند و عامل اصلي آن به‌طور قطع عدم باور، اعتقاد و همراهي همه دستگاه‌هاي حاکميتي اعم از قواي سه گانه و نهادها و سازمانهاي مختلف همچنين تعارض منافع است که به آن بخشي‌نگري و ماموريت‌محوري بخشهاي مختلف را مي‌توان اضافه کرد.
انتهاي پيام