، عمليات اجراي شبکه و سد گيوي در استان اردبيل سال ??  کليد خورد، يعني ?? سال پيش. در آن مقطع مسئولان وقت توسعه هشت هزار هکتار از اراضي ديم، ايجاد فرصت هاي شغلي باور نکردني، کنترل سيلاب رودخانه گيوي و مديريت بهينه مصرف آب در محدوده اجراي طرح را از اهداف احداث اين سد عنوان کردند.

در ?? سال گذشته، اين سد تجربيات تلخي از کمبود اعتبار، توقف عمليات، رکود عمليات ساخت و از همه مهمتر وعده هاي بي فرجام را تجربه کرده  است.

در مقاطعي اعلام شده عمليات ساخت متوقف شده، در ادامه خبر آبگيري آن مطرح شده و بار ديگر اعتراض برخي مسئولان از عدم تعطيلي روند احداث سد به گوش رسيده است.

سد گيوي بر اساس اظهارات ضد و نقيض هنوز به آبگيري کامل نرسيده است و مي توان پشت سد خيل عظيم وعده ها را جمع آوري کرد.

اهميت پروژه مهر ماندگار و ناکارآمدي در اجرا

سد گيوي از آن جهت در اين منطقه اهميت دارد که قرار است پتانسيل ويژه اي در بخش کشاورزي فراهم ساخته و به واسطه آن ساير حوزه هاي معيشتي مردم ساکن را متحول سازد.

هر چند مدير عامل آب منطقه اي استان سد سازي در اردبيل را اشباع شده مي داند و مشخص نيست که آيا واقعا بعد از گذشت ?? سال اين سد همان کارکرد سال هاي اول مطالعه را خواهد داشت يا نه، اما به نظر مي رسد ويژگي هاي اين سد اهميت خاصي به آن بخشيده است.

طبق اعلام مسئولان با آبگيري سدگيوي حدود ?? هزار هکتار از اراضي شهرستان کوثر به زيرکشت آبي مي‌رود. سد گيوي با حجم مخزن ?? ميليون مترمکعب ??? متر ارتفاع دارد و بر روي رودخانه گيوي چايي از نوع خاکي سنگ ريزه‌اي با هسته رسي ساخته شده و حجم مفيد آن ?? ميليون مترمکعب است.

روند طولاني بهره برداري از اين سد موجب شد لقب مهر ماندگار به آن ضميمه شود .

تزريق بودجه هاي متنوع و کمبود اعتبار

از جمله دلايل طولاني شدن روند اجرايي اين پروژه کمبود اعتبار عنوان مي شود. دو سال قبل معاون سابق امور عمراني استاندار اردبيل اجراي اين پروژه را با هدف بهبود معيشت مردم ساکن ضروري دانست و از سرمايه گذاري ??? ميليارد ريالي براي سد و تاسيسات وابسته به آن در رسانه ها گفت.

در همان سال مدير عامل آب منطقه اي استان از ضرورت تخصيص ??? ميليارد ريال ديگر براي تکميل سد سخن گفت و تاکيد کرد: تلاش مي شود اين سد در سه ماه اول سال ?? به بهره برداري برسد.

با اين وجود اعتراض در هزينه کرد اعتبارات در سال هاي اخير همواره با اين سد همراه بوده است؛ نماينده مردم خلخال و کوثر جليل جعفري بنه با اشاره به اين كه عمليات اجرايي سد گيوي در دو سال اخير بويژه شش ماه گذشته كند و غير‌قابل قبول بوده گفت: برغم فعاليت دوباره آن با اعتبار پيش‌بيني شده در لايحه بودجه ?? نيز ??? ميليارد ريال براي اين طرح و به بهره‌برداري رساندن آن اعتباردر نظر گرفتيم ولي تكميل آن طولاني شده است.

اعتراض نماينده مردم نيز راه به جايي نبرد

نماينده مردم خلخال و کوثر در مجلس شوراي اسلامي بارها در بازديد از اين پروژه و در جلسات مربوطه نسبت به روند اجراي اين پروژه اعتراض کرده است.

جعفري خروج از بن بست خلخال و کوثر و توسعه اين دو شهرستان را در گرو تکميل پروژه هاي اساسي مي داند و معتقد است سد گيوي روند کندي در اجرا را تجربه مي کند.

اين نماينده همچنين در بهمن ماه سال ?? از ممانعت از توقف اين پروژه گفت و تاکيد کرد: به دليل ضرورت اجراي اين طرح از توقف در روند ساخت اين سد با جديت جلوگيري خواهد شد.

وي با بيان اينکه سد گيوي از جمله ملزومات آبرساني به دو شهرستان کوثر و خلخال محسوب مي شود، اضافه کرد: اين در حالي است که پروسه طولاني شدن تکميل اين سد موجب شده توسعه اين دو شهرستان با تاخير قابل توجهي مواجه شود.

جعفري تاکيد کرد: جذب اعتبارات لازم براي تکميل اين سد توسط نمايندگان استاني در دستور کار قرار گرفته و برنامه آبگيري آن براي سال جاري پيش بيني شده است.

اين تاکيدات نماينده مجلس در حالي راه به جايي نبرده که آبان ماه همان سال جعفري از تخصيص ?? ميليارد ريال اعتبار براي ادامه ساخت سد گفته بود و اينکه در تکميل آن کمبود اعتباري وجود ندارد.

وعده افتتاح از سالي به سال ديگر

نه اظهارات مديران دولت دهم در بهره برداري از سد در سال ?? به فرجام رسيد و نه در سال هاي ?? و ?? و ?? اين سد موفق شد از وعده ها خلاصي يابد.

مدير عامل آب منطقه اي استان که در طول اين مدت بارها زمان بهره برداري را به تاريخ ديگري موکول کرده است در آخرين بازديد خود گفت: شهريور ماه امسال اين سد را تکميل مي کنيم و براي هفت هزار نفر نيز به واسطه آن شغل ايجاد مي شود.

اين در حالي است که آبگيري آزمايشي اين سد بارها رسانه اي شده و رسانه ها در آستانه انتشار خبر آبگيري نهايي و بهره برداري قطعي همواره ناکام مانده اند.

در اين ميان هزينه فايده اين سد در وضعيتي که استان اردبيل با کاهش مخازن سدها مواجه بوده و در احداث سد به اشباع رسيده است همواره در محاسبات پنهان مي ماند.

وضعيت نامشخص و مبهم سد گيوي در حالي است که از جمله دستاوردهاي مهم سفر رئيس جمهور جذب اعتبار براي طرح هاي جديد آبياري عنوان شده است.

در خروجي برخي پايگاه هاي خبري از اختصاص ??? ميليارد ريال در سفر رئيس جمهور به اين پروژه خبر داده شده و در عين حال تاکيد شده که پيمانکار پروژه سال گذشته ??? ميليارد ريال از دولت مطالبه داشته است. در واقع تکميل سد تا پايان سال از مصوبات سفر رئيس جمهور در اردبيل بود و برخي مسئولان استاني حتي از افتتاح ويدئو کنفرانس آن در اسفند ماه سال گذشته گفتند.

کوتاهي در اجراي پروژه اي که تاکيد مي شود

مدير عامل آب منطقه اي استان طي يک سال گذشته همواره در جلسات آبي از بحراني گفته که آبياري سنتي کشاورزي بر سر منابع آبي استان وارد آورده است. اينکه کشاورزي با راندمان ?? درصد آب را مي بلعد و اينکه کشاورز بايد به هر قيمتي مجاب به آبياري نوين از جمله تحت فشار و قطره اي شود.

با اين وجود فلسفه و ماهيت وجودي اين سد که آبياري نوين اراضي کشاورزي آن هم در يکي از مناطق کم آب جنوب استان است بر زمين مانده و دستگاه متولي پروژه اي را که خود به ضرورت آن تاکيد دارد به فرجام نمي رساند.

هر چند نجفيان در هر بازديد از اين پروژه از روند مطلوب و فعال بودن پروژه سد گيوي گفته، اما سوال اينجا است که پروژه فعال که از قضا مرتبا به آن اعتبار تزريق مي شود چرا به بهره برداري نمي رسد.

گزارش: ونوس بهنود