کامران يوسفي راد ديشب در گفت و گو با خبرنگاران در مورد وضعيت منابع آبي استان و ميزان مصرف آب در بخش کشاورزي  اظهار کرد: طبق اعلام وزارت نيرو کل آب تجديدپذير استان ? ميليارد مترمکعب است که يک ميليارد و 900 ميليون آن از منابع سطحي و يک ميليارد و يکصد ميليون از آب‌هاي زيرزميني تأمين مي‌شود. اين ظرفيتي است که وجود دارد و اين منابع به ميزان بارش‌ها و امکان تغذيه بستگي دارد.
وي با بيان اينکه در استان آذربايجان شرقي ميزان کل مصرف از منابع آبي سطحي و زيرزميني در تمامي موارد شرب، صنعت، فضاي سبز و کشاورزي 2 ميليارد و 142 ميليون است که حدود 70 درصد از آن يعني 1.7 ميليارد مترمکعب در بخش کشاورزي مصرف مي‌شود افزود: 950 ميليون مترمکعب آن از آب‌هاي سطحي تأمين مي‌شود و 897 ميليون مترمکعب از چاه و قنات تأمين مي‌شود.
يوسفي ادامه داد: بخش کشاورزي جايگاه توليد را در کشور دارد و در تمامي کشورها سهم بخش کشاورزي بيشتر از ساير بخش‌ها يعني صنعت و شرب و ...است در کشور ما هم به تبع آن حدود 70 درصد آب در بخش کشاورزي مصرف مي‌شود تا توليدات انجام گيرد. در کشورهاي توسعه‌يافته، در کنار مصرف، وضعيت فنّاوري و استفاده از سامانه‌هاي نوين آبياري، تجهيز شبکه‌ها بهتر است و درصد اجرايي آن‌ها بيشتر است و اين باعث مي‌شود که وضعيت مصرف آب کشاورزي آن‌ها بهينه باشد.
وي با اشاره به اينکه اقدامات خوبي در استان ما به‌منظور بهينه کردن مصرف آب کشاورزي آغاز و عملياتي شده است اضافه کرد: ازجمله آن‌ها سامانه‌هاي نوين آبياري، آبياري تحت‌فشار است. در اراضي خرد مالکي، پاياب چاه‌ها، قنوات استان حدود ??? هزار هکتار اراضي وجود دارد که قابليت تجهيز به سامانه‌هاي نوين آبياري را دارند. از اين ميزان تاکنون 69 هزار هکتار را ما توانستيم با استفاده از اعتبارات دولتي که عمدتاً کمک‌هاي بلاعوض است به شبکه‌ها تجهيز کنيم.
مدير آب و خاک و امور فني مهندسي سازمان جهاد کشاورزي آذربايجان شرقي تأکيد کرد: از ساير فعاليت‌ها براي بهينه‌سازي مصرف آب بخش کشاورزي، اجراي شبکه‌هاي آبياري است که شبکه‌هاي فرعي آبياري و زهکشي در پاياب سدهاي بزرگ و کوچک ايجاد شده است. در استان ما 118 هزار هکتار پتانسيل در اين زمينه وجود دارد که 50 هزار هکتار آن را توانسته‌ايم به شبکه‌ها تجهيز کنيم.
وي ادامه داد: تعدادي از اين شبکه‌ها ثقلي است و تعدادي نيز تحت‌فشار است. به ‌تبع شبکه اصلي که شرکت آب منطقه‌اي اجرا مي‌کند ما هم شبکه‌هاي سه و چهار آن را مکلف هستيم اجرا کنيم که نمونه آن شبکه پاياب سد علويان به‌صورت ثقلي است چون شبکه اصلي‌اش هم ثقلي است. در پاياب سد آيدوغموش و ارسباران شبکه فرعي به صورت تحت فشار اجرا شده است.  
يوسفي بيان کرد: پروژه‌هاي ديگري که از منابع اعتباري استاني مي‌توانيم به منظور بهينه‌سازي مصرف اجرايي کنيم احداث و بازسازي کانال‌هاي آبياري عمومي است در استان ما بيشتر کانال‌ها خاکي هستند که باعث پرت آب مي‌شوند و منجر به اين مي‌شود که ميزان آب مصرفي در بخش کشاورزي بالا باشد. به همين منظور احداث و بازسازي کانال‌هاي آبياري سرلوحه کار ماست که توانسته‌ايم 897 کيلومتر از کانال‌هاي استان را بتني کنيم تا از تلفات آب جلوگيري شود.
وي به ديگر روش‌هاي بهينه‌سازي مصرف آب کشاورزي نيز اشاره کرد افزود: معاونت بهبود توليدات گياهي سازمان طبق رسالتي که دارد اصلاح الگوي کشت را با توجه به شرايط حوضه درياچه اروميه سرلوحه کار خود قرار داده است. يک‌سوي اصلاح الگوي کشت تشويق‌هاي دولتي و توصيه‌هاست و سوي ديگر آن نيز بهره‌برداران هستند که توصيه‌هاي ترويجي را قبول کنند و با لحاظ تأمين معيشتشان به سمتي بروند که بتوانند هم آب کمتري مصرف کنند و هم مسائل اقتصادي آن‌ها تأمين شود.
يوسفي ادامه داد: رسالت معاونت توليدات گياهي سازمان توصيه به کشت دانه‌هاي روغني کلزا است. کشت پياز را کاهش داده‌اند. گياهاني که بازدهي بالايي دارند و مصرف آبشان کمتر است اين‌ها معرفي مي‌کنند. همچنين کلاس‌هاي توجيهي را مديريت هماهنگي ترويج در روستاها برگزار مي‌کند.
وي اظهار کرد: در استان در شهرستان‌هاي حاشيه درياچه اروميه به‌واسطه شوري منابع آب عمده تهديدي که مي‌شود شوري آب روي خاک تأثير مي‌گذارد و خاک‌ها به‌تدريج به سمت شوري مي‌روند. در گذشته سم و کود ارزان‌قيمت بود و ميزان مصرف آن‌ها بالا بود؛ اما الان کارشناسان پهنه در تمام اراضي در روستاها هستند و تجزيه خاک انجام مي‌شود. ميزان کود دهي و سم دهي و مشخصات شيميايي و فيزيکي خاک که حاصل از نتايج آزمايش‌ها است به کشاورزان اعلام مي‌شود تا سم و کود اضافه ندهند؛ بنابراين با اين اقداماتي که انجام مي‌گيرد خاک‌هايمان مي‌تواند حفظ شود.
وي اضافه کرد: اين عامل به‌خصوص در کانال‌ها بيشتر خودش را نشان مي‌دهد که باعث آسيب‌ديدگي گياهان مي‌شود. اقداماتي که براي حل اين مسئله مي‌توان در نظر گرفت اين است که حداقل تراز آب درياچه تأمين شود؛ بنابراين اقداماتي که ستاد احيا تعريف کرده است به اين منظور است که ان شاء الله اين اقدامات تأثيرگذار باشد و با انتقال آب از ساير حوضه‌ها که در برنامه ستاد است اين مشکلات برطرف مي‌شود.
يوسفي يکي از راهکارهاي ديگر براي صرفه‌جويي در مصرف آب کشاورزي را کشت فرا سرزميني برشمرد و اظهار کرد: با کشت محصول در کشورهايي که با آن‌ها ارتباط داريم نه‌تنها فشار بر منابع آبي داخل استان کم مي‌شود، محصول و آب نيز وارد کشور مي‌شود.
وي همچنين کشت در محيط کنترل‌شده و گلخانه‌ها را از ديگر راه‌هاي صرفه‌جويي آب در بخش کشاورزي عنوان کرد و گفت براي اين منظور تسهيلات ارائه مي‌شود و ازجمله آن‌ها مي‌توان به مجتمع گلخانه‌اي جلفا اشاره کرد.
يوسفي به نظارت بر پاياب چاه‌ها و يا سدهايي که مجهز به شبکه‌هاي آبياري شده‌اند اشاره کرد و افزود: سرمايه‌گذاري شبکه‌ها از سوي دولت انجام مي‌گيرد و تشکل‌هاي آب بران و تعاون روستايي بعد از اينکه شبکه تحويل داده مي‌شود بر مديريت پاياب، حفظ نگهداري و حتي توزيع آب نظارت مي‌کنند.
انتهاي پيام/