احرارنيوز: شهر تبريز يکي از شهرهاي پرجمعيت کشور است که با داشتن ?? محله حاشيه نشين با معضل بزرگي به نام حاشيه نشيني و عواقب فرهنگي و اجتماعي بد آن دست و پنجه نرم مي کند
، به گزاش احرارنيوز به نقل از مهر، اندکي از محلات داخلي شهر که فاصله گرفته و وارد مناطق حاشيه نشين مي شوي مي تواني تفاوت هاي بالايي را بين دو منطقه احساس کني که اين تفاوت ها در نوع و شکل خانه ها و فرهنگ غالب بر اين منطقه مشهود است.
لازم نيست در زمينه هاي عمراني تخصص زيادي داشته باشي تا متوجه استحکام بسيار کم اين خانه ها باشي، با نيم نگاهي به ساختمان هاي حاشيه شهر نيز مي توان متوجه شد که وقوع زلزله اي در حد چند ريشتر مي تواند فاجعه بزرگي در شهر به وجود بياورد که در اين ميان قرار گرفتن تبريز در خط گسل زلزله عمق فاجعه را بيشتر مي کند.
محلات پرجمعيت خليل آباد، احمدآباد، ملازينال، يوسف آباد،احمد آباد،کوثر،ايده لو،منبع،سيلاب قوشخانه و برخي ديگر از محلات شهر تبريز هم اکنون عنوان حاشيه نشين به خود گرفته اند و مردم ساکن در آن که بيشتر از شهرها و روستاها ديگر استان به دليل يافتن کار به تبريز آمده اند هم اکنون از مشکلات اقتصادي و فرهنگي بالايي رنج مي برند و کمبود برخي زيرساخت ها و مراکز درماني و آموزشي در آن از ديگر رنج هاي مردم اين منطقه به حساب مي آيد.
پاي صحبت مردم اين منطقه که مي نشيني از وضع بد بهداشت و برخي امکانات آموزشي گله مند هستند.
مردم مناطق حاشيه نشين تافته جدا بافته تبريز هستند
احمد يکي از ساکنان اين منطقه از تبريز است مي گويد: حدود چهار سال پيش به بهانه پيدا کردن کار از روستاي خود به تبريز آمديم اما پيدا کردن کار خوب تنها يک رويا بود که فقط يک يا دوماه بعد از آمدن به اين شهر متوجه غيرممکن بودن آن شديم اما راه برگشتي هم به روستا نداشتيم و به دليل برخي مشکلات مالي مجبور به سکونت در اين قسمت از شهر شديم.
وي ادامه مي دهد: بيشتر مردمي که در اين منطقه زندگي مي کنند از شهرستان ها و روستاهاي اطراف به تبريز آمده اند و به دليل وجود برخي مشکلات همانند نيافتن کار در اين قسمت ساکن شده اند که اين امر سبب شده است بافت فرهنگي اين قسمت از شهر متفاوت با ديگر مناطق باشد.
احمد با انتقاد از نبود برخي مراکز درماني و بهداشتي در اين ناحيه گفت: نبود مراکز درماني در اين نقطه از شهر سبب به وجود آمدن بيماري هاي مختلف در بين مردم منطقه شده است.
وي ادامه داد: بارها از سوي مسئولان شاهد سر دادن شعار توسعه متوازن و متعادل شهر تبريز بوده ايم اما مردم مناطق حاشيه نشين تافته جدابافته شهر تبريز هستند که از تمامي امکانات شهري دور مانده اند.
مناطق حاشيه نشين به پناهگاه معضلات اجتماعي تبديل شده است
به سراغ يکي از مغازه داران واقع در منطقه ملازينال تبريز که يکي از قسمت هاي حاشيه نشين محسوب مي شود، مي روم و از وي در خصوص وضعيت منطقه مي پرسم، وي مي گويد: نبود امنيت در اين قسمت از شهر يکي از بزرگترين مشکلات منطقه است زيرا در ساعات خاصي از شبانه روز به آساني مي توان شاهد تردد معتادان و حتي توزيع مواد مخدر بود.
وي ادامه مي دهد: رفت و آمد در اين مناطق بسيار سخت بوده و از ساعت خاصي نمي توان در کوچه پس کوچه هاي اين مناطق تردد کرد زيرا امنيت لازم براي اين امر وجود ندارد.
اسماعيل با بيان اينکه برخورد خاصي با توزيع کنندگان مواد مخدر اين قسمت انجام نمي شود، گفت: اين افراد حتي منطقه ويژه اي نيز براي توزيع مواد مخدر دارند و در ميان ديده همگان به خريد و فروش مي پردازند که اين امر جاي تعجب دارد.
نادره که سن بالايي دارد، خود را از اهالي اين منطقه معرفي مي کند و مي گويد: منازل ما به گونه اي ساخته شده اند که هر کدام از اين خانه ها به راحتي با يکديگر ارتباط دارند و اين سبب شده است که در طول روز و حتي شب هيچ امنيتي در منازلمان نداشته باشيم.
وي ادامه مي دهد: بارها که خانه را براي چندين دقيقه ترک کرده ايم شاهد سرقت از منازلمان بوده ايم که اين امر سبب شده هيچگاه خانه هايمان را حتي براي چند دقيقه نيز خالي نگذاريم.
نادره مي افزايد: ما، مردم مناطق حاشيه نشين جزئي از شهر تبريز به حساب نمي آييم و نمي توانيم از نعمت آسايش و امنيت شهر برخوردار باشيم.
کمبود مراکز آموزشي در مناطق حاشيه نشين تبريز
به کوچه کوچه اين مناطق وارد که مي شوي، مي تواني چهره مظلوم کودکاني را ببيني که يا مشغول بازي دسته جمعي با يکديگر هستند و يا در حال خواندن کتاب مدارس خود، کودکاني که قرباني روياهاي بلند پدر و مادر و يا ديگر اعضاي خانواده خود شده اند.
سراغ دختر ?? ساله اي مي روم که گوشه اي از کوچه به همراه دوستانش نشسته و در حال خواندن کتاب درسي خود است، از وي در خصوص مدرسه هاي موجود در اين مناطق مي پرسم، مي گويد: براي رفتن به مدرسه بايد فاصله زيادي را از خانه طي کنيم که اين امر سبب شده است حتي بسياري از والدين کودکان خود را از رفتن به مدرسه باز بدارند.
?? درصد خانه حاشيه نشينان تبريز غيراستاندارد هستند
يوسف محمدزاده، رئيس اداره بافت هاي فرسوده شهري سازمان راه و شهرسازي آذربايجان شرقي با اشاره به اينکه هم اکنون ?? هزار خانوار در مناطق حاشيه نشين تبريز در شمال، جنوب و غرب تبريز زندگي مي کنند، گفت: اکثر خانوارهاي حاشيه نشين پر جمعيت هستند و طبق برآوردهاي کارشناسي حدود ??? هزار نفر از جمعيت تبريز را حاشيه نشينان تشکيل مي دهند که در ?? محله پر جمعيت در شمال و جنوب زندگي مي کنند .
وي ادامه داد: طبق مصوبه دور دوم سفرهاي استاني دولت گذشته ساماندهي حاشيه نشيني تبريز جزو برنامه هاي ملي قرار گرفت و هم اکنون با اختصاص ?? هکتار زمين مناسب در نقاط مختلف شهر تبريز بدنبال انتقال بخشي از زاغه نشين ها به سکونت گاه هاي رسمي و استاندارد هستيم .
محمدزاده افزود: با بررسي کارشناسان شهرسازي و مسکن در وهله اول سه هزار خانوار حاشيه نشين در ضلع جنوبي اتوبان پاسداران به اين مناطق منتقل خواهند شد که تاکنون ??? ميليارد ريال براي آن هزينه شده است .
رئيس اداره بافت هاي فرسوده شهري سازمان راه و شهرسازي استان با اشاره به غيراستاندارد بودن خانه هاي اين مناطق گفت: متاسفانه اکثر جمعيت ??? هزار نفري حاشيه نشين تبريز در مناطق شمالي شهر استقرار يافته اند که ?? درصد خانه هاي آنها غير استاندارد ساخته شده است .
?? درصد از مناطق حاشيهنشين در موازات اتوبان پاسداران قرار گرفته است
معاون فني و عمراني شهردار تبريز نيز در اين خصوص گفت: بر اساس مطالعات انجام شده، ساختوسازها و اسکان صورت گرفته در ضلع شمالي تبريز و بهموازات اتوبان پاسداران حدودا ?? درصد حاشيهنشيني را تشکيل داده و ?? درصد مابقي حاشيهنشيني بهصورت پراکنده از سطح حاشيهاي مخصوصا در جنوب و غرب تبريز به وجود آمده است.
محبوب عبدالهپور با اشاره به سکونت ??? هزار نفر در مناطق حاشيهنشين تبريز گفت: اين موضوع تهديد آفرين بوده و در صورت بروز حوادث طبيعي، امکان ارائهي هرگونه عمليات امداد و نجات را مختل خواهد کرد.
معاون فني و عمراني شهردار تبريز با تأکيد بر اينکه قوانين شهرداري در سال ???? نوشتهشده و در حال حاضر کارآمدي لازم را ندارد، افزود: ازيکطرف ناکارآمدي قوانين و از طرف ديگر عدم مديريت واحد شهري در شهرها و بهخصوص در کلانشهرها ساختوساز غيرمجاز يا سکونتهاي غيررسمي را توسعه داده است.
وي با بيان اينکه اخيرا در شهرداري تبريز اين مسائل پيشبينيشده و شهردار و شوراي شهر تبريز بر مديريت هماهنگ تأکيد دارند، تصريح کرد: هماهنگي مديران شهرداري به مديريت واحد حرايم منجر شده و با مشخص شدن مدير اين قسمت تا حد ممکن ساختوسازها در حرايم، مقرر گرديده بر اساس برنامهريزي صورت گرفته از سوي شهرداري تبريز پيش رود.
عبدالهپور اظهار اميدواري کرد: با اجراي اين سياستها، زماني که در آينده الحاق حرايم به شهر تبريز اتفاق ميافتد، ديگر شاهد افزايش حاشيهنشيني يا پيش روي سکونتگاههايي که غير امن هستند، نخواهيم بود.
وي با اشاره به اتفاقات تلخ گذشته ازجمله زلزلهي ورزقان گفت: در زلزلهي ورزقان و اهر همه همت کرده و مشکل حل شد ولي اگر اين اتفاق در تبريز و مناطق حاشيهنشين آن رخ دهد، خسارات جاني، مالي و اجتماعي احتمالي قابلمقايسه با ديگر زلزلههاي اتفاق افتاده در سطح کشور نيست که بايد به اهميت اين موضوع واقف باشيم.
مسيرگشايي در مناطق حاشيه نشين در اولويت شهرداري تبريز قرار گرفته است
عبدالهپور با اشاره به عملکرد شهرداري تبريز در سال جاري، مسير گشاييهاي ضروري براي دسترسي مناطق حاشيهنشين را که در طرح تفضيلي نيز پيشبينيشدهاند، اولويت اول شهرداري دانست و ادامه کوثر شرقي تا پاسداران، تقاطع امتداد ثقهالاسلام تا اتحاد، امتداد ?? متري و اتصال شرق و غرب به ايده لو و دسترسي آخر احمدآباد و ملازينال و يوسفآباد به اتوبان پاسداران را ازاين دست پروژههاي اولويتدار شهرداري برشمرد.
معاون فني و عمراني شهرداري تبريز، مسير گشايي در منطقهي ملازينال را در رديف اين پروژهها اعلام و تصريح کرد: پروژه اسکان حاشيهنشيني ??? واحدي براي افرادي که در سکونتگاههاي ناامن زندگي ميکنند، در نظر گرفتهشده است و بهمرور بر تعداد اين پروژهها بهصورت تصاعدي افزوده خواهد شد.
وي با درخواست همکاري دولت و دستگاههاي اجرايي با شهرداري تبريز گفت: طبق برآورد سال ?? اعتباري بالغ بر ?? هزار ميليارد تومان خارج از اعتبارات عمراني بودجهي شهرداري تبريز براي تداوم اين بازسازيها و انتقال حاشيهنشينان به مناطق امن مسکوني موردنياز است که حدود هفتاد درصد اين مبلغ براي احداث واحدهاي مسکوني و مابقي براي انتقال خدمات شهري از قبيل آب و فاضلاب، برق، گاز و تلفن برآورد شده است.
طبق نظر تمامي کارشناسان، بحث حاشيه نشيني به معضل بزرگي براي شهر تبريز تبديل شده که حل آن نيازمند همکاري و هماهنگي بين مسئولان شهري است تا ميزان بزهکاري به وجود آمده از طريق زندگي در اين مناطق کاهش يابد.
گزارش: فائزه زنجاني