احرارنيوز:پايان‌نامه فروشي سبب مي‌شود که مدرک دانشگاهي ما بي‌اعتبار شود و اعتماد به مدرک دانشگاهي از بين برود به خصوص در کشور ما که بنيان اشتغال و کسب و کار و درآمد براساس مدرک دانشگاهي استوار است.
، به گزارش احراارنيوز به نقل از فارس، درس خواندن در بهترين مدارس غيرانتفاعي از ابتدايي تا پيش دانشگاهي، ثبت نام در کلاس خصوصي اساتيد طراح سئوالات کنکور و خريد مدارک دانشگاهي تا درجه دکتري از جمله کارهايي است که ثروت مي‌تواند در جامعه ما انجام دهد.
ابتدايي که بوديم موضوع انشاي «علم بهتر است يا ثروت» يکي از مهم‌ترين موضوعات انشاي کلاسي اين مقطع بود و بايد در آخر انشاء به اين نتيجه مي‌رسيديم که صدالبته علم بهتر است که با علم مي‌توان به همه چيز از جمله ثروت دست يافت.
شايد آن زمان واقعيت هم همين طور بود؛ اما امروز ديگر نمي‌توانيم با قاطعيت بگوييم کدام بهتر است چرا که ديگر نمي‌توان تنها با تکيه بر علم به راحتي ثروت کسب کرد. اما ثروت چه کارها که نمي‌تواند بکند؛ درس خواندن در بهترين مدارس غيرانتفاعي از ابتدايي تا پيش‌دانشگاهي، ثبت نام در کلاس خصوصي اساتيد طراح سئوالات کنکور، استخدام فارغ‌التحصيلان ممتاز دانشگاهي در شرکت به ارث رسيده از پدر و ارائه حقوق چندرغازي به آنها و در نهايت خريد پايان‌نامه و مدارک دانشگاهي حتي تا درجه دکتري از جمله کارهايي است که ثروت به تنهايي قادر است در جامعه ما انجام دهد.
در اين ميان پاساژ نسيم تبريز يکي از مهم‌ترين مراکزي است که در آن معامله علم و ثروت به سادگي انجام مي‌شود. در اينجا هم ثروتمندان پيروزتر به نظر مي‌رسند چرا که با صرف اندکي از ثروت خود بالاترين درجات معتبر علمي دانشگاهي را تصاحب مي‌کنند و قرار هم نيست در اين سوداگري آب از آب تکان بخورد.
وارد پاساژ مي‌شوم. وسط ظهر و موقع ناهار است. اکثر مغازه‌هاي طبقه بالاي پاساژ تا عصر تعطيل هستند. اين ساعت‌ها مشتري هم کم است. در طبقه پايين مغازه‌هايي باز هستند که روي اکثر شيشه‌هاي آنها عباراتي مثل پايان‌نامه، مقالات و پروژه‌هاي دانشجويي، ترجمه و ... به چشم مي‌خورد. اين عبارات با قلمي درشت نوشته شده و کاملا خودنمايي مي‌کنند؛ هيچ کار غيرقانوني و پنهاني هم صورت نمي‌گيرد؛ يعني دانشجويان مي‌توانند تکاليف خود را با پرداختن مبالغي به اين مغازه‌ها بسپارند و کسي هم مخالف ادامه کار پاساژ نيست. بر عکس چنين به نظر مي‌رسد که اگر اين پاساژ تعطيل شود اکثر دانشجويان به ويژه در مقاطع بالاتر به سختي بتوانند فارغ‌التحصيل شوند و شايد هم اصلا نتوانند تحصيلات خود را به پايان رسانند!
کسي کاري به کار پايان‌نامه‌نويسان ندارد!
وارد يکي از مغازه‌هاي طبقه پايين مي‌شوم روي شيشه نوشته شده است: پايان‌نامه رشته‌هاي ادبيات، حقوق، کشاورزي و معماري.
خانم حدود 35 سالهاي مغازه‌دار است. سر صحبت را با پرسيدن قيمت پايان‌نامه آغاز مي‌کنم. رشته‌هاي تحصيلي روي مغازه را بر مي‌شمارد و مي‌گويد يک و نيم تا 2 ميليون تومان؛ بستگي به نوع پايان نامه دارد.
مي‌خواهم در مورد شغل پايان‌نامه‌نويسي بيشتر توضيح دهد، دريغ نمي‌کند؛ مي‌گويد: دو نفر فارغ‌التحصيل ارشد و دو نفر هم فارغ‌التحصيل مقطع دکتري انجام پايان‌نامه‌هاي ما را به عهده دارند که از اين 4 نفر يکي کارمند و 3 نفر ديگر خانم‌هاي خانه‌دار هستند...
- نوشتن هر پايان نامه چقدر زمان مي‌برد؟
- حدود 2 ماه و نيم.
- سالانه چند پايان‌نامه به پست‌تان مي‌خورد؟
- 6 تا 8 پايان‌نامه.
- چه افرادي اغلب به شغل پايان‌نامه‌نويسي روي مي‌آورند؟
- خانم‌هاي خانه‌دار تحصيلکرده و فارغ التحصيلان ممتازي که نتوانسته‌اند شغل مناسبي براي خود دست و پا کنند.
- اين افراد مي‌توانند به درآمد حاصل از پايان‌نامه نويسي اکتفا کنند؟
- نه نمي‌شود پايان‌نامه‌نويسي را يک شغل محسوب کرد. ممکن است ماه‌ها مراجعه کننده‌اي نباشد اما براي افرادي مثل خانم‌هاي خانه‌دار بد نيست.
- چه طيفي از دانشجويان براي خريد پايان‌نامه به شما مراجعه مي‌کنند؟
- اکثرا دانشجويان ضعيفي هستند که سواد کافي ندارند و تنها به دنبال اخذ مدرک هستند. بعضا هم توان نوشتن پايان‌نامه را دارند اما به واسطه شغلي که دارند وقت نمي‌کنند پايان‌نامه بنويسند. گروه ديگر افراد مرفهي هستند که ترجيح مي‌دهند به جاي زحمت نوشتن پايان‌نامه پولش را پرداخت کنند.
- به نظر شما انجام اين کار(پايان نامه نويسي) درست است؟
- نه براي کسب درآمد مجبوريم.
- تاکنون برخوردي هم با شما صورت گرفته است؟
- نه! کسي کاري به کار ما ندارد؛ حتي يک بار دختر عمه‌ام که استاد دانشگاه است به اين کار اعتراض کرده بود و به او تذکر داده بودند که به اين مسئله پرداخت نکند!!
کساني که سواد، وقت و حوصله درس خواندن ندارند!
گزارش حاکي است، چند مغازه آن طرف‌تر، در روبه‌رو مغازه ديگري پايان‌نامه نويسي رشته‌هاي عمران، مديريت، معماري و حسابداري را به عهده گرفته است.
اين بار هم مغازه‌دار يک خانم حدود 30 ساله است. وارد مغازه او هم مي‌شوم رفتارش تحصيلکرده بودن او را فرياد مي‌زند. انگار اشتباها در اين مغازه قرار گرفته و موقعيت بهتري مي‌توانست داشته باشد. سودابه پايان‌نامه‌هايش را از آنجايي که فني هستند کمي گران‌تر مي‌فروشد؛ يک و نيم تا 3 ميليون تومان!
به گفته خودش با مشتري‌ها مدارا و قسطي هم کار مي‌کنند.
در فواصل صحبت ما مشترياني هم مراجعه مي‌کنند که سودابه با استفاده از دستگاه‌هايي که در مغازه هستند کارهاي مربوط به پانچ، پرينت، اسکن، پاورپوينت و ... را هم انجام داده و مبالغي دريافت مي‌کند. به نظر نمي‌رسد در مجموع درآمد بدي داشته باشد.
اين خانم تحصيلکرده هم پايان‌نامه نويسي را درست نمي‌داند و از روي اجبار به اين کار تن مي‌دهد و با ارائه سالانه يک تا 3 پايان‌نامه توسط شرکاي خود کمک درآمدي براي خود و ايشان فراهم مي‌آورد. مراجعه‌کنندگانش هم همان دانشجويان ضعيف، پرمشغله و پولدار هستند که سواد، وقت و حوصله درس خواندن ندارند!
اساتيدي که در فروش پايان‌نامه مشارکت مي‌کنند!
سپهر تحصيلکرده رشته کامپيوتر است. سال‌هاست به همراه شريکان خود در پاساژ نسيم به کار پايان‌نامه‌نويسي اشتغال دارد و حتي از اين رهگذر شهرتي هم کسب کرده است. مغرور به نظر مي‌رسد و از کل سيستم آموزش عالي، اساتيد و دانشجويان گله‌مند است. نه دانشجو را دانشجو مي‌داند و نه استاد را استاد! کار هر دو را خودش به تنهايي انجام مي‌دهد و پولش را مي‌گيرد.
سر صحبت را که باز مي‌کنم مي‌گويد: نمي‌توان پايان‌نامه نويسي را يک شغل دانست بيشتر از روي اجبار است و هيچ کس راضي نيست چنين شغلي داشته باشد چرا که دردسرهاي زيادي دارد و در واقع شما را بين استاد و دانشجو قرار مي‌دهد.
وي ادامه مي‌دهد: دانشجوياني که غالبا حوصله درس خواندن ندارند چون سطح علمي بسيار پاييني دارند از موضوعات سر در نمي‌آورند و مشکلات بسياري برايمان ايجاد مي‌کنند؛ از طرف ديگر در برخي مواقع اساتيد(به ويژه اساتيد جديد و جوان) هم سواد کافي نداشته و مثلا مبحثي را به اين دليل که اشرافيت کاملي روي آن ندارند حذف مي‌کنند و تمام زحمت‌هاي ما را به باد مي‌دهند.
مي‌پرسم آيا اساتيد راهنما از خريد پايان‌نامه توسط دانشجويان اطلاع دارند؟ جواب مي‌دهد: بله بعضا ممکن است در جريان قرار گيرند و مانع شوند و شايد هم مانع نشوند. بستگي به استاد و دانشجو دارد.
سپهر اضافه مي‌کند: اساتيد مطرح و معروفي هم هستند که خود اقدام به مشارکت در کار فروش پايان‌نامه مي‌کنند؛ اين اساتيد با چندين مرکز قرارداد بسته و سود کلاني هم از اين رهگذر عايدشان مي‌شود؛ البته به شکل مستقيم حضور نمي‌يابند و براي جلوگيري از فاش شدن نامشان با چندين واسطه دستي بر آتش پايان‌نامه نويسي دارند.
وي يادآور مي‌شود: نهادهاي دولتي برخورد خاصي با ما ندارند و برخوردهايي که صورت مي‌گيرد بيشتر متوجه دانشجويان است که توسط اساتيد صورت مي‌گيرد و منجر به حذف پايان‌نامه آنها در صورت لو رفتنشان مي‌شود.
پديده فروش پايان‌نامه تنها در کشور ما رواج دارد!
گزارش مي‌افزايد، در اين مورد يکي از اعضاي هيئت علمي دانشگاه آزاد اسلامي تبريز که تمايل چنداني به ذکر نامش ندارد مي‌گويد: پديده فروش پايان‌نامه، کار تحقيقاتي و پروژه‌هاي دانشجويي تنها متعلق به کشور ما است و در جاهاي ديگر خيلي به ندرت اتفاق مي‌افتد؛ لااقل بدين صورت نيست که طرف آشکارا روي شيشه مغازه‌اش بنويسد که پايان‌نامه مي‌فروشد!
اين استاد جامعه‌شناسي مسامحه دولت با قضيه را بسيار تعجب‌آور عنوان و تصريح مي‌کند: فرهنگ پايان‌نامه نويسي براي غير به دنبال خواسته و تقاضايي ايجاد شده است يعني من معلم، دانشجو و دانشگاه اين واقعيت را پذيرش و تقاضا کرده‌ايم که اين فرهنگ ايجاد شود.
وي ادامه مي‌دهد: يکي از آشنايان فوق ليسانس بنده سال‌ها است که بيکار بوده و از طريق نوشتن پايان‌نامه امرار معاش مي‌کند؛ سالي چندين پايان‌نامه مي‌نويسد و براي هر کدام يک جلسه پيش دفاع تشکيل داده و شرح موضوع مي‌کند و روز بعد طرف مي‌رود از پايان‌نامه‌اش دفاع مي‌کند.
عضو هيئت علمي دانشگاه آزاد اسلامي تبريز مي‌افزايد: اين دوستم که فارغ‌التحصيل کشاورزي است سال گذشته 4 پايان‌نامه در مورد گندم، ذرت، کلزا و ماش نوشته بود که من تعجب کردم چطور توانسته در يک سال 4 پايان‌نامه متفاوت بنويسد که بعد متوجه شدم تنها يک پايان‌نامه نوشته و فقط جاي گندم را با ذرت و ... عوض و مقادير عددي را هم کمي دستکاري کرده است!
استاد گروه جامعه شناسي تعريف مي‌کند: در يکي از جلسات دفاعيه، دانشجويي تمام مراحل دفاع خود را تمام کرده بود که استاد داور کتابي از کيفش درآورد و گفت: چارچوب نظري شما دقيقا صفحه 25 اين کتاب است و يا مباحث مربوط به متغيرهاي پايان‌نامه دقيقا منطبق بر فلان صفحه اين کتاب است و ... و در نهايت به اين پايان نامه نمره صفر دادند و رد شد.
وي اظهار مي‌دارد: اگر چنين اتفاقاتي به طور مستمر تکرار شود به تدريج عادت و فرهنگ خريد پايان‌نامه از جامعه ما رخت برمي‌بندد که به ندرت اين اتفاقات مي‌افتد و در نتيجه به کرات شاهد خريد پايان‌نامه هستيم.
نواقصات موجود در نظام آموزش عالي کشور/ مراحل پراسترس اخذ مدرک
عضو هيئت علمي دانشگاه آزاد اسلامي تبريز با اشاره به نواقصات موجود در نظام آموزش عالي کشور يادآور مي‌شود: در بسياري از کشورهاي خارجي شما بعد از اينکه از مقطع ليسانس فارغ‌التحصيل شديد برحسب علاقه در رشته‌اي براي کارشناسي ارشد ثبت‌نام مي‌کنيد؛ بعد استادي به شما معرفي مي‌شود که از شما مي‌خواهد با انتخاب موضوع چندين واحد پروژه را با راهنمايي او پاس کنيد.
اين جامعه شناس با بيان اينکه در پايان هر ترم هم شما بايد گزارشي ارائه دهيد تا استاد برحسب درجه بندي‌هايي که وجود دارد نمره‌اي براي شما در نظر بگيرد و بدين ترتيب در پايان مقطع ارزيابي نهايي صورت گرفته و پروژه نيز بدين شکل تکميل مي‌شود، تاکيد مي‌کند: به نظر من اين رويه خيلي بهتر از شيوه درس خواندن در کشور ما است.
وي تشکيل کلاس درس و حتي کلاس‌هاي جبراني در مقطع دکتري در کشور را مضحک مي‌داند و اظهار مي‌دارد: در ايران دانشجو يک بار امتحان مي‌دهد و قبول مي‌شود که در اين مرحله دانشگاه به او اعتماد ندارد و با او مصاحبه مي‌کند بعد باز هم اعتماد ندارد و به او درس مي‌دهد، آخر هر ترم هم از او امتحان مي‌گيرد، باز هم به او اعتماد ندارد و از او امتحان جامع مي‌گيرد و هنوز به او اعتماد ندارد و دو سال وقت او را صرف نوشتن پايان‌نامه بر اساس مطالبي که آموخته است مي‌کند.
استاد گروه جامعه شناسي اضافه مي‌کند: پس از طي اين هفت‌خوان رستم هنوز هم قانع نشده‌ايم و پايان‌نامه دانشجو بايد در معرض قضاوت چندين استاد و داور داخلي و خارجي قرار گيرد که همه اين امور باعث مي‌شود دانشجويان ما سالهاي پر استرسي را در هر مقطع سپري کرده و براي اخذ مدرک، خود را به آب و آتش بزنند و بيشتر از اينکه بخواهند سطح علمي خود را ارتقاء دهند سعي کنند به هر طريق ممکن مدرکي گرفته و خلاص شوند.
برخي جامعه‌شناسان رواج اين موضوع را به دليل نبود قانون کپي‌رايت در کشور مي‌دانند و مدعي هستند که اگر اين قانون در کشور باشد چنين اتفاقاتي رخ نمي‌دهد.
البته در اين ميان نمي‌توان سهم دانشگاه‌ها را هم در تخلفات پايان‌نامه ناديده گرفت زيرا مسلما در دانشگاه‌هايي که هيئت علمي تمام وقت فعال و چارچوب نظام آموزشي مشخص دارند، کپي يا خريد و فروش پايان‌نامه کمتر ديده مي‌شود اما هر جا که نه تنها هيئت علمي تمام وقت فعال نيست و برعکس استادان مدعو و حق‌التدريس حضور بيشتري دارند، تعداد اين تخلفات نيز بيشتر است.
مسئله ديگري که در رواج کپي پايان‌نامه نقش دارد، فعاليت بيش از اندازه اساتيد راهنما است تا جايي که استاداني که بيشتر از سهم خود دانشجويان کارشناسي‌ارشد را در پيشبرد پايان‌نامه راهنمايي مي‌کنند در اين زمينه به مشکل بيشتري برمي‌خورند.
از طرف ديگر در ايران اساتيد به دليل مشغله‌هاي بسيار يا بي‌تجربگي، دانشجو را رها مي‌کنند و به منابع اينترنتي ارجاع مي‌دهند، در صورتي که اين منابع اقيانوسي است با يک بند انگشت و اين عدم دانش و ارجاع دادن يکي از مواردي است که کپي را افزايش مي‌دهد.
با توجه به اينکه فروش و جعل پايان‌نامه تبديل به يک معضل جدي و تا حدودي همه‌گير در بين دانشجويان کشور شده است جامعه دانشگاهي اميدوار هستند تا با پيگيري‌هاي جدي‌تر دولت و مجلس اين معضل در سال آينده رو به کاهش گذاشته و حتي به صفر برسد تا در بحبوحه ارتقاي علمي دانشگاه‌هاي کشور در رتبه‌بندي‌هاي جهاني، اعتبار مدرک دانشگاهي ما کمرنگ نشود.
***********
ليلا حسين‌زاده
***********