به گزارش احرار به نقل از فارس، والدين همگي دوست دارند فرزندان با هوش و ذکاوتي داشته باشند و با داشتن چنين فرزنداني به خو ببالند و آرزوهاي بزرگي براي آنها در سر مي‌پرورانند.

باورهاي زيادي در مورد ميزان هوش بچه‌ها وجود دارد.همه والدين در مرحله‌‌اي از رشد کودک خود تصور مي‌کنند که کودکشان باهوش است.

برخي افراد بسياري از اعمال فرزندانشان را نشاني از هوش بالاي آنها مي‌دانند. به طور مثال گفته مي‌شود بچه‌اي که باهوش است بازيگوش هم هست يا بچه بيش فعال خيلي باهوش است و از هوش زياد نمي‌تواند يک جا آرام بگيرد.

يا بچه‌اي که زودتر حرف مي‌زند، زودتر راه مي‌رود ‌و کمتر مي‌خوابد، حتما بچه باهوشي است، يا اگر در مدرسه دانش‌آموزي رياضي‌اش خوب باشد گفته مي‌شود خيلي باهوش تر از بچه‌اي است که ادبياتش قوي است.

رشد ذهني کودک از دوران جنيني او آغاز مي‌شود. بسته به اينکه مادر در دوران بارداري چه نوع تغذيه‌اي داشته باشد در کنار عامل وراثت، مي‌توان به رشد ذهني کودک اميدوار بود.

هوش جنبه‌هاي مختلفي دارد. براي رشد ابعاد مختلف هوش، علاوه بر بهره  هوش ژنتيکي، نياز به بستري مناسب براي رشد و تربيت کودک است. اگر والدين بتوانند تا قبل از ده سالگي، هوش کودک خود را شناسايي و هدايت کنند، احتمال موفقيت کودکان در آينده در زمينه هاي مورد علاقه خودشان بسيار بيشتر خواهد شد.

در اين بين والديني نيز هستند که دنبال بالا بردن هوش کودکشان هستند و از روش‌هاي مختلفي استفاده مي‌کنند تا کودکشان باهوش شود.

 بچه باهوش چه ويژگي‌هايي دارد؟

1-کودکان باهوش کلمات را درست و بجا به کار مي‌برند.

2-حس رهبري را نسبت به بچه‌هاي ديگر دارند.

3-بچه‌اي که باهوش است زودتر حرف مي‌زند و راه مي‌رود.

 4-علاوه بر همسن‌هاي خودش با بچه‌هاي بزرگ تر نيز همبازي مي‌شود.

5-کنجکاو بوده و مدام درباره آنچه مي‌بينند سؤال مي‌کنند و به دنبال چرايي هر چيزي که مي‌بينند هستند.

6-داشتن حافظه خوب؛ براي ياد گرفتن و حفظ‌کردن اطلاعات جديد براي کودک چه در مدرسه براي يادگيري، چه در خانه براي انجام امور زندگي بسيار مهم است. روان‌شناسان معتقد هستند که هوش فعال تنها مختص يادگيري درس از دوران مدرسه تا دانشگاه نيست، بلکه با تصميم گيري در فعاليت‌هاي روزمره هم ارتباط دارد. جالب است بدانيد کودکاني که از هوش بالايي برخوردارند، هوشمندانه تر از بقيه هم سن و سالاشون دروغ مي‌گويند!

7-خوش صحبتي و خوش کلام بودن

کودکان با ضريب هوشي بالا به خاطر اينکه بلوغ اوليه‌اي دارند در نتيجه نسبت به اتفاقات اطرافشان آگاهي بيشتري هم دارند. اين کودکان تمايل دارند با بزرگسالان بيشتر صحبت کنند تا با هم سن‌هاي خودشان.

به همين دليل به اين کودکان بزرگسالان کوچک هم گفته مي‌شود. اين بزرگسالان کوچک از آن دسته کودکاني هستند که در جشن تولد به جاي صحبت و بازي با هم سن‌هاي خودشان ترجيح مي‌دهند با بزرگترها معاشرت کنند.

8-برخورداري از مهارت اوليه براي خواندن

به طور کلي کودکان باهوش قبل از سنين مدرسه شروع به خواندن بينايي مي‌کنند؛ يعني اينکه شکل کلمات را ياد مي‌گيرند و بر آن اساس آنها را مي‌خوانند؛ در حالي که بيشتر کودکان در سن 6 يا 7 سالگي بعد از رفتن به مدرسه شروع به خواندن مي‌کنند.

نقش محيط در رشد هوش کودک
 
 محيط در هوش کودک تاثير مي‌گذارد؛ هوش يک پديده پيچيده است که حاصل تعامل محيط و ژن است. افراد با ميزان هوش مشخصي به دنيا مي‌آيند و هرچه محيط در پرورش هوش آنها غني تر باشد، عدد هوشي بالاتر مي‌رود.

منظور از محيط غني، محيطي است که محرک‌هاي لازم براي پرورش استعداد بچه‌ها در آن فراهم باشد. به بيان ديگر، وسايل بازي بچه بايد به گونه‌اي باشد که خلاقيت او را شکوفا کند؛ مثلا مدادرنگي يا خمير بازي در اين زمينه بسيار کمک کننده هستند.

نکته مهم تر آنکه محيط نبايد به گونه‌اي باشد که دست زدن به همه چيز ممنوع باشد و کودک به هر چيزي که دست زد يک «نه» بشنود. برقراري ارتباط با بچه و داشتن عواطف مثبت، بازي با کودک و حرف زدن با او در هوش بچه بسيار موثر خواهد بود.
تکلم با هوش بچه ارتباط دارد

قدرت تکلم يکي از مهم ترين و دقيق ترين شاخص‌هاي مهم تکامل کودک و ارزيابي بهره هوشي کودک است. کودکان در سن 1 سالگي بايد بتوانند تک کلمه بگويند و در سن 1 سال و نيم بايد بتوانند جملات ساده مانند «مامان بده»، «بابا اومد» را به زبان بياورند.

جالب است بدانيد درک کلام خيلي قبل تر از آنکه کودک بتواند حرف بزند اتفاق مي‌افتد.بعد از شاخص کلامي، شاخص حرکتي نيز اهميت دارد؛ يعني بچه‌ها در سنين 4-3 ماهگي بايد گردن بگيرند و در سن 7-5 ماهگي بنشينند و در 12 ماهگي را بروند.

معمولا بچه‌اي که زودتر حرف مي‌زند و دايره لغت بيشتري در ذهنش وجود دارد باهوش محسوب مي‌شود.

 هر کودک در يک زمينه استعداد دارد

بسيار اهميت دارد که والدين بتوانند درست استعداديابي و در همان زمينه به کودکشان کمک کنند تا استعدادش را شکوفا کند. ممکن است کودکي در درس رياضي قوي نباشد ولي هوش موسيقي خوبي داشته باشد؛بنابراين اگر بچه‌اي در درس رياضي موفق نبود به اين معني نيست که باهوش نيست، بلکه حتما در زمينه ديگري استعداد دارد که والدين بايد آن را بشناسند.

 بيش فعالي ربطي به هوش ندارد

هوش با ميزان فعاليت بچه ها ارتباطي ندارد؛ يعني اين گونه نيست که اگر بچه اي فعاليت بيشتري داشت حتما خيلي باهوش است. اينکه گفته مي‌شود بچه‌هاي بيش فعال باهوش تر هستند نيز درست نيست.

البته بچه‌هاي بيش فعال کم هوش نيستند و ممکن است باهوش باشند، ولي درصد بچه‌هاي کم هوش نسبت به جمعيت عادي در بچه‌هاي بيش فعال بيشتر است. در واقع بيش فعالي يک نوع اختلال است و نمي‌توان آن را به هوش ارتباط داد.

کلاس جاي رابطه عاطفي را نمي‌گيرد

بسياري از والدين رابطه عاطفي و ساده‌اي که براي تکامل بچه لازم است رها کرده اند و مدام دنبال کلاس‌هاي مختلف و پکيج‌هاي مختلف براي بالابردن هوش او هستند؛ در حالي که اين کار باعث مي‌شود بچه‌ها از نظر رشد عاطفي عقب بمانند.

از آن جايي که کودک در 3 سال اول زندگي رشد عاطفي مي‌يابد هيچ چيز جاي رابطه غني عاطفي بين کودک و والدينش را نمي‌گيرد. حتي اگر والدين براي رشد کودک تشخيص دادند برايش مربي بگيرند و او را در کلاس‌هاي مختلف آموزشي ثبت نام، باز هم رابطه عاطفي شان نبايد کم شود و بايد وقت کافي با بچه‌ها صرف کنند.

ژن‌ها عامل مهمي در تعيين هوش کودک هستند ولي مطالعات نشان مي‌دهد غذايي که کودک مي‌خورد نيز تاثير گذار است.

تغذيه کودک بعد از به دنيا آمدن هم نقش زيادي در رشد ذهني و هوش او دارد. اگر صاحب فرزندي هستيد که در سنين ابتدايي رشد قرار دارد با تنظيم يک رژيم غذايي مفيد و با کيفيت مي‌توانيد به رشد ذهني او کمک کنيد.

6 نمونه از بهترين غذاها براي باهوش شدن کودک

?- تخم مرغ
پروتئين و مواد مغذي موجود در تخم مرغ آن را تبديل به يکي از بهترين غذاها براي باهوش شدن کودک تبديل کرده است.

2- سبزيجات برگ سبز

سبزيجات برگ سبز مثل اسفناج و کلم کالي سرشار از ويتامين‌ها و فولات يا ويتامين B9 هستند و تاثير آنها بر کاهش ريسک ابتلا به آلزايمر در بزرگسالي ثابت شده است.
3- ماهي

انواع ماهي به خصوص ماهي‌هاي چرب منبع غني ويتامين D و اسيدهاي چرب امگا ? هستند که از مغز در برابر کاهش مهارت‌هاي ذهني و بيماري‌هايي مثل زوال عقل و آلزايمر پيشگيري مي‌کند.

ماهي تن، ماهي ساردين و قزل‌آلا سرشار از امگا ? هستند.

مصرف امگا ? هم به باهوش شدن کودک کمک مي‌کند و هم سبب مي‌شود که آنها در فعاليت‌هاي ذهني، بازي و درس خواندن تمرکز بهتر و بيشتري داشته باشند.

4- آجيل و دانه‌هاي روغني

آجيل و دانه‌هاي روغني مثل مغز تخمه آفتابگردان و کدو منبع غني پروتئين، اسيدهاي چرب مورد نياز بدن، انواع ويتامين و مواد معدني ضروري هستند.
آجيل و دانه‌هاي روغني و انواع مغزها هم استرس را کاهش مي‌دهند و هم سيستم عصبي کودک را سالم نگه مي‌دارند.

بد نيست بدانيد مغز تخم آفتابگردان سرشار از فولات يا همان ويتامين B9، ويتامين E و سلنيوم است.

اگر کودک شما تمايلي به خوردن اين دانه‌هاي روغني مفيد ندارد از آنها به صورت پودر روي سالاد، در پخت سوپ و پلو يا روي نان و نان شيريني استفاده کنيد.

5-بلغور جو دوسر
بلغور جو دو‌سر سرشار از فيبر و پروتئين است و به سلامت رگ‌هاي مغز و قلب کمک مي‌کند.

طبق نتايج تحقيقي که در اين زمينه صورت گرفته بچه‌هايي که بلغور جو دو‌سر در برنامه غذايي آن‌هايي گنجانده شده بود عملکرد ذهني و حافظه بهتري نسبت به کودکاني داشتند که جو‌دوسر نمي‌خوردند.

با جو‌ دوسر غلات صبحانه درست کنيد، روي آن ميوه‌هاي مختلف بچينيد و دارچين بپاشيد و مثل فرني به کودک خود بدهيد. به اين ترتيب يک بمب انرژي براي مغز کودک تهيه کرده‌ايد و بهترين غذاي محافظ سلول‌هاي مغز را به او داده‌ايد.

6- ميوه ها؛ سيب و آلو بسيار مفيد هستند

اغلب کودکان به خوردن شيريني‌‌ها علاقه دارند؛ به خصوص زماني که احساس مي‌کنند انرژي کافي براي بازي کردن ندارند. به جاي شيريني‌هاي صنعتي و مصنوعي به کودک سيب و انواع آلو بدهيد.
اين ميوه‌ها به باهوش شدن کودک و افزايش مهارت‌هاي ذهني‌اش کمک فراواني مي‌کنند.

توصيه‌هاي پس از يک سالگي براي باهوش شدن کودک

1. بازي براي پرورش هوش کودک

 شطرنج، جدول، پازل و ديگر بازي‌هاي فکري، همگي براي مغز کودک همچون ورزش هستند. بازي‌هايي مانند سودوکو (جدول اعداد) علاوه بر اينکه مي‌توانند سرگرمي ‌لذت‌بخشي براي کودک شما باشند، تقويت‌کننده توانايي تفکر استراتژيک، حل مشکلات و تصميم‌گيري در وضعيت‌هاي پيچيده هستند.

انواع بازي‌هاي فکري را در خانه داشته باشيد و علاوه بر اين، گاهي مسائلي را به طور خيالي طرح کنيد و براي حل اين مشکلات و مسائل ساختگي، از کودکان‌تان کمک بخواهيد.

بگذاريد با وضعيت‌هاي دشوار و موقعيت‌هاي پيچيده تصميم‌گيري مواجه شده و راه‌هاي پيشنهادي خود را براي حل مسائل به شما بازگو کنند.

 2. کودک در جست‌وجوي دانش باشد

محققين معتقدند که والديني که کودکان خود را به ارائه نظرات و ايده‌هاي جديد تشويق کرده و کنجکاوي آنها را مورد توجه و احترام قرار مي‌دهند، درس بزرگي به آنها داده‌اند؛ اينکه «جست‌وجوي دانش اهميت زيادي دارد.»

از کودکان‌تان در زمينه سرگرمي‌ها و علايقشان سؤالاتي بپرسيد و از کنجکاوي آنها حمايت کنيد، نکات و موارد جديد مربوط به سرگرمي‌هايشان را به آنها ياد دهيد و براي تشويق کنجکاوي‌هايشان، آنها را به گردش‌هاي آموزشي ببريد. گردش در موزه‌هاي تاريخي و طبيعي، رصدخانه و پارک‌هاي حيوانات از اين جمله‌اند.

 3. ورزش فراموش نشود!

 شرکت کردن کودکان در فعاليت‌هاي ورزشي، افزايش ميزان اعتماد به نفس، مهارت در کارهاي گروهي و توانايي‌هاي مديريتي و رهبري را به دنبال دارد.

 با کودکتان توپ‌بازي کرده يا به پياده‌روي برويد. بد نيست کودک خود را به شرکت در تيم‌هاي ورزشي مدرسه‌اش تشويق کنيد.

 4. الفباي موسيقي، الفباي هوش!

 شايد شنيدن سر و صداي ناهنجار کودکتان در حالي که مشغول تمرين نوازندگي و آموختن موسيقي است اصلا لذت‌بخش نباشد اما بايد بدانيد که اين سرگرمي‌لذت‌بخش کودکان، يکي از مواردي است که نيمکره راست مغز آنها را پرورش مي‌دهد.

 برنامه‌ريزي دوره‌هاي آموزش موسيقي براي کودکان منجر به افزايش ضريب هوشي و توانايي‌هاي علمي‌ آينده آنها خواهد شد.

5. شير مادر، عصاره هوش!

شير مادر اولين غذاي مغز کودک است. تحقيقات انجام‌شده نشان مي‌دهد که شير مادر از ? جهت براي کودک مفيد است؛ يکي اينکه از خطر احتمالي ابتلاي کودک به بيماري جلوگيري مي‌کند و ديگر اينکه به تنهايي يک غذاي کامل براي نوزاد است. به گفته دانشمندان تغذيه نوزاد از سينه مادر، کودک را هم سالم‌تر و هم باهوش‌تر مي‌کند.

 پس اهميت شير مادر بايد از ابتدا مورد توجه قرار گيرد؛ چرا که علاوه بر تضمين سلامتي نوزاد، براي آينده او و رشد مهارت‌هاي ذهني‌اش هم مفيد خواهد بود.

 6. رايانه را در خدمت هوش قرار دهيد!

شايد از اين توصيه تعجب کنيد؛ چون بازي‌هاي کامپيوتري شهرت بدي پيدا کرده‌اند و بسيار مورد انتقاد قرار مي‌گيرند. بله، درست است که بسياري از آنها وحشيانه، بي‌فايده و غيرفکري هستند اما ما در مورد انواعي از بازي‌هاي کامپيوتري صحبت مي‌کنيم که مهارت‌هاي فکري و استراتژيک و قدرت تصميم‌گيري و خلاقيت کودک را پرورش داده و کارگروهي را به او آموزش مي‌دهند.

 تحقيقات اخير نشان مي‌دهد کودکاني که انواع بازي‌هاي کامپيوتري آموزشي را بازي مي‌کنند، نسبت به آنهايي که اين بازي‌ها را تجربه نکرده‌اند از قدرت درک و تجسم تصويري بيشتري برخوردارند.

7. صبحانه خوردن کودک يادتان نرود!

 خوردن صبحانه باعث تقويت حافظه، تمرکز و قدرت يادگيري مي‌شود. کودکاني که صبحانه نمي‌خورند، معمولا زودتر خسته شده و کم‌طاقت‌تر و زودرنج‌تر هستند. اين دسته از کودکان نسبت به آنهايي که روز خود را با خوردن صبحانه شروع مي‌کنند، از سرعت عمل کمتري برخوردارند.

 کودک خود را حتي فقط با خوردن يک ليوان شير هم شده، صبحانه‌ خورده، روانه مهد کودک يا مدرسه کنيد تا تمرکز بيشتري داشته باشد.

 8. کودک خوب بخورد تا باهوش شود!

 قند، چربي‌هاي اشباع و ديگر خوراکي‌هاي بي‌فايده را از برنامه غذايي کودکان حذف کنيد و به جاي آن، مواد مغذي و مفيدي که به رشد ذهني آنها کمک مي‌کند، جايگزين کنيد. سال‌هاي اوليه دوران کودکي ـ به‌ ويژه ? سال اول ـ بسيار اهميت دارد و لازم است تمامي‌ مواد لازم را در رژيم غذايي کودک قرار دهيد.

براي مثال رشد شبکه مغزي کودک نياز شديدي به ميزان کافي آهن دارد؛ چرا که در کودکان دچار کمبود آهن، جريان اعصاب کند مي‌شود. بنابراين تغذيه نادرست باعث مي‌شود کودکان از مدرسه و همسالان خود عقب بمانند و دچار افت تحصيلي شون؛ پس اگر مي‌خواهيد کودکتان در مدرسه نمره بهتري بگيرد، به تغذيه او هم توجه کنيد.

 9. اين دوست را براي کودک انتخاب کنيد!

کتاب يکي از روش‌هاي مفيد قديمي ‌است که امتحان‌اش را پس داده اما بعضي مواقع در مقابل روش‌هاي تکنولوژيک امروزي براي تقويت هوش، دست‌کم گرفته مي‌شود؛ در حالي که کتاب قابل دسترس‌ترين، کم‌هزينه‌ترين و در عين حال موفقيت‌ آميزترين روش براي آموزش و رشد ذهني کودکان در تمامي ‌سنين است. براي کودکان‌تان از سنين پايين‌تر کتاب خواندن را شروع کنيد. آنها را براي عضويت در کتابخانه ثبت‌نام کنيد و کتابخانه منزلتان را پُر از کتاب کنيد.

کلام آخر اينکه؛ همه کودکان قدرت و پتانسيل رسيدن به موفقيت را دارند و اينکه اگر کودکي ضريب هوشي بالايي نداشته باشد در آينده هم آدم موفقي نمي‌شود يک نظريه نادرست است.

اما به طور کلي داشتن هوش بالا مي‌تواند مسير را براي دستيابي به اهداف هموارتر کند و اين خودش مي‌تواند خيلي کمک کننده باشد. در کنار اينها والدين هم بايد زمينه لازم رو براي پيشرفت کودکان باهوش فراهم کنند.  در اين صورت است که مي‌شود آينده خوب و روشني را براي کودک تجسم کرد.

منبع: فارس