هر اروميه که تا اواخر دهه 80 شمسي، يکي از پاک ترين شهرهاي کشور به شمار مي رفت و مشکلي از اين نظر در اين شهر حدود 700 هزار نفري آن زمان احساس نمي شد، به يکباره طي سه تا چهار سال، با آلودگي عجين شد و طي شش هفت سال گذشته، روزهايي از اواخر پاييز و اوايل زمستان، هميشه در اين شهر آلودگي وجود داشته است.

اين پديده که به خاطر بروز وارونگي دما، بالا رفتن هواي سرد و پايين آمدن هواي گرم در روزهاي اواخر پاييز اتفاق مي افتد، تقريبا همه ساله در روزها و هفته هاي خاصي تکرار مي شود و موجب بروز مشکلات اساسي براي شهروندان شده است.

"ناسالم براي گروه هاي حساس" و "ناسالم براي همه گروه ها" از جمله عبارت هايي بود که تا چند سال پيش، مردم اروميه با آن بيگانه بودند و در فقط در اخبار براي شهرهايي نظير تهران، آن را مي شنيدند ولي در سال هاي اخير، اين عبارت ها به صورت مستمر در اواخر پاييز، در گروه هاي تلگرامي و واتساپي بين مردم دست به دست مي شود و پشت بند آن، توصيه هايي هم فرستاده مي شود.

به نظر مي رسد که اين مشکل چندين ساله در اروميه، همچنان ادامه دار خواهد بود تا اينکه بارش باران و برف يا وزش باد شديد را شاهد باشيم و ظاهرا هم چاره اي جز اين نيست.

ابتدا علت يابي و وضعيت موجود!

وارونگي دما علت آلودگي هواي اروميه

معاون پايش اداره کل حفاظت محيط زيست آذربايجان غربي گفت: علت آلودگي طي روزهاي اخير در اروميه، وارونگي دما بوده است.

سعيد موسوي افزود: اين پديده باعث تجمع آلاينده ها در سطح نقاط پرتردد و پر جمعيت شهر مي‌شود و لازم است تا شهروندان موارد بهداشتي را رعايت کنند.

وي، پايداري و سرد بودن هوا را علت اين پديده بيان کرد و گفت: با گرم شدن هوا، بارندگي و وزش باد وارونگي دما رفع مي‌شود.

کيفيت هواي اروميه ناسالم براي گروههاي حساس است

مدير کل حفاظت محيط زيست آذربايجان غربي گفت: طبق اطلاعات دريافت شده از ايستگاه‌هاي سنجش آلودگي هواي سطح شهر اروميه، همچنان وضعيت کيفيت هوا در اين شهر، ناسالم براي گروه هاي حساس است.

مهران نظري با بيان اينکه کاهش استفاده از وسايل نقليه شخصي و استفاده از وسايل حمل و نقل همگاني مي‌تواند نقش مهمي در کاهش آلودگي هوا داشته باشد، ادامه داد: مشارکت عمومي و خودداري از هرگونه فعاليت که منجر به افزايش آلودگي هوا مي‌شود، از جمله روشن کردن آتش در معابر، سوزاندن لاستيک، عمليات قيرکاري، عمراني و مانند آن در کاهش آلودگي هوا موثر است.

مديرکل حفاظت محيط زيست آذربايجان‌غربي بيان کرد: رعايت الگوي مصرف سوخت و دقت لازم در استفاده از وسايل حرارتي شامل آبگرمکن، بخاري و تأسيسات گرمايشي به منظور جلوگيري از افزايش بي‌رويه حرارت در فضاهاي مسکوني، تجاري و اداري ضروري است.

وي گفت: کاهش فعاليت‌هاي بدني بيماران قلبي و ريوي مبتلا به آسم، به خصوص در فضاي باز و خودداري از خروج غيرضروري از منزل نيز بايد جزو اولويت شهروندان قرار گيرد.

همچنين در تاييدسخنان مسوولان محيط زيست آذربايجان غربي، طبق تابلوي منتشر شده در کانال هاي خبري، شاخص آلودگي هواي اروميه در 24 ساعت گذشته، با شاخص 134 و در ساعت منتهي به هشت صبح روز چهارشنبه با ??? ناسالم براي گروههاي حساس بوده است.

البته طبق نظر کارشناسان، خودروها يکي از عوامل مهم آلودگي هواي اروميه به شمار مي روند و اين امر نيز به علت تراکم خودرو در اين شهر، وجود خودروهاي فرسوده و با سن بالا تر از حتي 20 سال در سطح شهر و تردد آن به ويژه در بين تاکسي ها و اتوبوس هاي درون شهري و همچنين نبود معاينه فني مناسب، به هنگام و دقيق به وجود مي آيد.

حال چه کار کنيم؟

مقابله با آلودگي در فصل سرد  بايد اولويت نخست مديران نهادهاي دخيل در آذربايجان غربي باشد

معاون امور عمراني استاندار آذربايجان غربي هم در اين رابطه کنترل آلودگي هوا را در فصل سرد سال، اولويت نخست مديران در استان دانست و گفت: با توجه به افزايش جمعيت اگر مديريتي اعمال نشود، هرساله اين موضوع تکرار خواهد شد.

آيدين رحماني رضائيه در جلسه کارگروه هواي پاک آذربايجان‌غربي که اوايل آبان برگزار  شد، اظهار داشت: اجراي قانون هواي پاک بايد بسيار جدي شمرده شود چراکه بي‌توجهي به اين موضوع مي‌تواند سلامت شهروندان و نسل‌هاي آينده را با مخاطرات زيادي مواجه کند.

وي با اشاره به ضرورت نوسازي ناوگان حمل و نقل عمومي، گفت: با استفاده از ظرفيت بخش خصوصي و پرداخت تسهيلات دولتي انتظار داريم مسئولان مربوطه در شهرداري اروميه به صورت جدي اين موضوع نوسازي ناوگان حمل و نقل عمومي درون شهري را پيگيري کنند.

وي خاطرنشان کرد: زمينه سازي براي بهبود وضعيت ناوگان حمل و نقل و نيز افزايش‌کيفيت هوا با استفاده از راهکارهاي مناسب بايد از طريق دستگاه‌هاي متولي پيگيري و اجرايي شود.

هرچند معاون امور عمراني استاندار آذربايجان غربي، موضوع نوسازي ناوگان حمل و نقل عمومي را مطرح کرد ولي اين امر بدون پرداخت تسهيلات لازم از سوي بانک ها و همراهي خودروسازها نمي تواند راه به جايي ببرد؛ چراکه در حال حاضر قيمت خودروها نو بسيار بالا رفته است.

هزار دستگاه تاکسي فرسوده در اروميه فعال است

رييس سازمان حمل و نقل بار و مسافر شهرداري اروميه چندي پيش در يک گفت و گوي خبري گفته بود: در حال حاضر هزار دستگاه تاکسي فرسوده در سطح شهر فعاليت دارد که درصدد ارائه تسهيلات نوسازي به اين خودروها هستيم.

ناصر سعيدآبادي اضافه کرد که به زودي 57 فقره وام 500 ميليون ريالي با کارمزد 9 درصد به رانندگان تاکسي هاي فرسوده شهري اعطا مي شود.

وي اضافه کرد: اولويت در اعطاي اين تسهيلات، با مالکان تاکسي هاي شهري مدل پايين ثبت نام کرده در سامانه است.

رييس سازمان حمل و نقل بار و مسافر شهرداري اروميه ادامه داد: در تلاش هستيم مجوز 200 فقره سهميه تسهيلات ديگر را براي امسال اخذ کنيم تا رانندگان با بهره مندي از اين تسهيلات قدرت مالي براي تعويض تاکسي فرسوده خود را داشته باشند.

سعيدآبادي بازپرداخت اين تسهيلات را پنج ساله عنوان کرد و گفت: با اولويت و به تدريج خودروهاي فرسوده نوسازي مي شود.

هرچند اين آمار ارائه شده ولي به نظر مي رسد که موضوع نوسازي خودروهاي فرسوده، بسيار زمان بر باشد و يک همت عمومي مي طلبد تا اين کار سنگين به نتيجه برسد، همتي که يک ضلع آن نهادهاي مسوول، ضلع ديگر بانک ها و ضلع سومش خودروسازها هستند که البته جمع کردن اين سه ضلع در کنار هم، بسيار سخت است.

البته طبق پيش بيني هواشناسي، آخر وقت امروز، پنجشنبه بارش تقريبا 2ساعته در اروميه و آذربايجان غربي آغاز مي شود که مي تواند پاياني بر آلودگي چند روز گذشته باشد ولي بايد فکري اساسي به رفع اين آلودگي شود وگرنه شايد، اين بار آلودگي جاي کرونا را در ايجاد بيماران تنفسي در بيمارستان ها بگيرد.