احرار: حالا چند سالي است که پاي جشن هالووين به تبريز باز شده است و متأسفانه برخي از جوانان پا در رکاب فرهنگ غرب زدگي گذاشته و از سويي بازار گريم در سالن‌هاي آرايشي را حسابي داغ کرده‌اند.
آناهيتا رحيمي- همه چيز از ترويج يک فرهنگ غربي شروع مي‌شود؛ کافي است صفحات مجازي را با دقت تماشا کنيد تا از قافله آموزش مجازي گريم‌هاي ترسناک عقب نمانيد. اينجا جواناني پا در رکاب غرب زدگي شده‌اند تا ارزش‌ها و هنجارهاي خود را به باد فراموشي بسپارند. حالا صحبت از جشن کدوتنبل‌ها و فراري دادن ارواح خبيث است که با پوشيدن لباس‌هاي خاص و گريم‌هاي ترسناک، شبي پر از رمز و راز را تجربه مي‌کنند و حالا چند سالي است که پاي اين جشن خرافاتي به جامعه ايراني و حتي کلانشهر تبريز رسيده است و متأسفانه بازار گريمورهاي حرفه‌اي و سالن‌هاي آرايشي را حسابي داغ کرده است.
هالووين روزي پر از رمز و راز و خرافات
يک روانشناس باليني در گفت و گو با خبرنگار تبريزگويا گفت: هالووين هميشه روزي پر از رمز و راز، سحر و خرافات بوده است؛ اين مناسبت به عنوان جشن برداشت محصول در آخر تابستان در دوران سلتيک‌ها آغاز شد که در آن مردم به طور ويژه احساس نزديکي به دوستان و بستگان فوت شده خود داشتند و براي اين ارواح مهربان، جايي را پشت ميز شام مهيا مي‌کردند و خوراکي‌هاي لذت بخشي را در پشت درب و در امتداد خيابان مي‌گذاشتند و شمع روشن مي‌کردند تا ارواح بستگانشان بتوانند مسير خود را به سمت جهان ارواح پيدا کنند. ميلاد مردي ادامه داد: امروزه ارواح هالوويني اغلب به شکلي ترسناک و نحس تجسم مي‌گردند و لباس‌ها و خرافات ما وحشتناک‌تر نيز هستند.
ما از رد شدن از خيابان همراه با گربه‌هاي سياه خودداري مي‌کنيم چرا که مي‌ترسيم موجب بدشانسي براي ما شوند؛ اين فکر ريشه در قرون وسطي دارد زماني که مردم بر اين باور بودند که جادوگران با تبديل شدن به گربه سياه، مانع از شناسايي هويت خود مي‌شدند همچنين بسياري از افراد از زير نردبان رد نمي‌شوند.
وي افزود: زيرا بر اساس خرافات که نشأت گرفته از تفکرات مصريان باستان است، اشکال مثلثي مقدس هستند؛ يک دليل ديگر هم شايد به خاطر اين حقيقت باشد که رد شدن از زير يک نردبان تکيه داده شده بر ديوار بسيار ناايمن است. به خصوص در مورد هالووين ما تلاش مي‌کنيم که حدالامکان از شکستن آينه، پا گذاشتن بر روي ترک‌هاي خيابان و يا پاشيدن نمک در اين روز خودداري کنيم
. صفحات اجتماعي پر از تصاوير جشن هالووين
اين روانشناس باليني گفت: طي سال‌هاي اخير، پاي اين جشن خرافاتي به کشورهاي اسلامي همچون ايران باز شده و از داخل برخي خانه‌هاي شمال تهران آرام آرام به سطح جامعه رسيده است؛ به عنوان مثال، تمام ديوارهاي يک کافه را اشکالي ترسناک، ريسه‌هاي چراغ و زمين را کدو تنبل‌هاي خالي که درون آن شمع روشن شده است فرا مي‌گيرد و نوجوانان و جوانان با دوستان خود با لباس‌ها و گريم‌هاي متفاوت در اين جشن شرکت مي‌کنند.
مردي معتقد است: هالووين جشن رسمي براي مردم ايران نيست با اين وجود اين روزها صفحات اجتماعي پر شده است از عکس‌هايي که نشان مي‌دهد مردم در حال آماده شدن براي برگزاري اين جشن هستند. بسياري از لوازم تزئينات اين جشن در قنادي‌ها و خرازي‌ها به فروش مي‌رسد، کيک و شيريني‌هايي مخصوص اين جشن درست مي‌شوند و حتي آتليه‌هايي در صفحات مجازي خود تبليغ عکاسي براي چنين روزي را مي‌کنند.
وي بيان کرد: در اين ميان بازار آرايشگاه‌هاي زنانه که گريم هالووين مي‌کنند هم داغ شده و گريمورهاي معروفي آرايش مخصوص هالووين را در صفحات مجازي خود آموزش مي‌دهند و حتي مهدکودک‌هاي لاکچري هم اين روز را براي کودکان جشن مي‌گيرند و صورت بچه‌ها را گريم مي‌کنند.
مردي افزود: نه تنها جشن هالووين بلکه جشن‌هاي زياد ديگري همچون کريسمس و ولنتاين از مراسم‌هايي است که با فرهنگ اصيل ايراني نامرتبط است و ممکن است به مرور جايگزين مراسماتي اصيل چون شب يلدا، عيد نوروز، شب چهارشنبه سوري و سيزده به در و… شوند.
وي ادامه داد: در ايران باستان هر ماهي از سال با نام‌هاي به خصوصي جشن‌هاي باشکوهي برگزار مي‌شد که امروزه تعدادي از آنها همچون جشن مهرگان و گاهنبار به فراموشي سپرده شده است
. اين روانشناس باليني گفت: در هر ماه تقريباً يک روز جشن‌هايي هم نام با هر ماه برگزار مي‌شد؛ براي مثال روز نوزدهم ماه فروردين جشن فروردگان، روز سوم ارديبهشت جشن ارديبهشتگان، روز ششم خرداد جشن خردادگان و ساير ماه‌ها به همين ترتيب برگزار مي‌شد و افراد اين روزها را جشن مي‌گرفتند که امروز تنها با عنوان جشن‌هاي ماهانه ايران باستان از آنها ياد مي‌شود.
وي افزود: جشن پنجه يا خمسه مسترقه يکي ديگر از آداب و سنن شهروندان ايران باستان بوده است که در آن پنج روز اضافي آخر جشن برگزار مي شده است. اين جشن تا سال 1304خورشيدي و تصويب تقويم جديد فعلي که شش ماه اول سال سي و يک روزه، پنج ماه بعدي را سي روزه و بالاخره ماه آخر را بيست و نه روز معين نمودند در بين ايرانيان رايج بوده است اما پس از تصويب تقويم فعلي به کلي به فراموشي سپرده شده است.
جشن هالووين يکي از سنت‌هاي مسيحيت غرب
مردي ادامه داد: امروزه تنها تعدادي کمي از اين جشن‌ها با تفاوت‌هايي نسبت به زمان قديم باقي مانده است. جشن عيد نوروز که يکي از کهن‌ترين جشن‌هاي به جا مانده از دوران ايران باستان است که هر ساله با آغاز سال جديد در ميان ايرانيان برگزار مي‌شود؛ يکي ديگر از جشن‌هاي ايراني که همگان با آن آشنايي دارند جشن چهارشنبه سوري است که افراد آخرين چهارشنبه سال را جشن مي‌گيرند اما امروزه اين جشن با شيوه برگزاري آن در گذشته تفاوت‌هاي زيادي پيدا کرده است
. اين روانشناس باليني گفت: در گذشته خانواده‌ها در اين روز دورهم جمع مي‌شدند آتش روشن مي‌کردند و آئين قاشق زني وجود داشت که دختران و پسران جوان، پارچه‌اي بر سر و روي خود مي‌کشند تا شناخته نشوند و به در خانه دوستان و همسايگان خود رفته و صاحب‌خانه از صداي قاشق‌هايي که به کاسه‌ها مي‌خورد به در خانه آمده و در کاسه‌هاي آنان آجيل چهارشنبه‌سوري، شيريني، شکلات، نقل و پول مي‌ريزد اما امروزه ديگر خبري از جشن چهارشنبه سوري به شيوه برگزاري آن در گذشته نيست و جاي آن را مواد محترقه خطرناک و آتش زا گرفته است.
وي در پايان افزود: شب يلدا يا شب چله يکي ديگر از کهن‌ترين جشن‌هاي ايراني است که ايرانيان آخرين روز پاييز را (30 آذر) تا نخستين روز زمستان جشن مي‌گيرند و اين شب را بلندترين شب سال مي‌نامند. پوشيدن لباس‌هاي ترسناک و کوبيدن طبل يک کارشناس مذهبي در گفت و گو با خبرنگار تبريزگويا گفت: در تمامي زمان‌ها مردم به سنت‌ها و رسومات خود که پيشينه تاريخي دارند پايبند هستند به ويژه اگر آن، سنت‌ها و رسومات ريشه در فرهنگ و اعتقادات داشته باشد که در اين ميان، يکي از سنت‌هاي مسيحيت غرب، جشن هالووين است.
حسين بابايي ادامه داد: هالووين يکي از جشن‌هاي مذهبي در کشورهاي غربي است که مراسم آن در شب 31 اکتبر هر سال برگزار مي‌شود و اين روز در کشورهايي از قبيل ايالات متحده آمريکا، ايرلند، اسکاتلند و کانادا، تعطيل رسمي اعلام شده است تا همه بتوانند در اين جشن شرکت کنند. در اين روز مردم لباس‌هاي عجيب و غريب مي‌پوشند و کودکان براي جمع آوري آجيل و شکلات درب خانه‌ها را مي‌کوبند.
وي تاريخچه هالووين را چنين بيان کرد: تاريخچه آن به دو هزار سال قبل برمي‌گردد و اين شب به عنوان شب مقدس نام گرفته است. جشن هالووين به عنوان جشن مذهبي معروف است و از قرن نهم ميلادي رواج پيدا کرده و مسيحيان آن روز را جشن مي‌گيرند.
اين کارشناس مذهبي گفت: راهبان مسيحي براين باورند که در اين شب دروازه بين دنيا و آخرت باز مي‌شود و خداي جهان مردگان همراه ارواح، اجنه و شياطين به روي زمين مي‌آيند بخاطر همين در اين شب مردم با پوشيدن لباس‌هاي ترسناک و بر طبل کوبيدن و اشياي ديگري مثل ديگ و بشقاب و ايجاد صدا تا آنها را فراري دهند
. بابايي ادامه داد: مردم در شب جشن، لباس‌هايي از پوست حيوانات مي‌پوشيدند و سر آنها را هم مانند کلاه خودي بر سر مي‌گذاشتند تا از ارواح خبيث پنهان شوند و با کوبيدن بر طبل و اشيايي مثل ديگ، بشقاب تا اجنه و شياطين را فراري دهند و راهبان آتش مي‌افروختند و قرباني مي‌کردند تا ارواح را آرام کنند حتي در شب جشن، کدو تنبل توخالي را برداشته و براي آن دهان و چشم به صورتي ترسناک در مي‌آوردند و داخل آن شمعي روشن مي‌کردند.
اين کارشناس مذهبي گفت: متأسفانه در ايران نيز در برخي شهرها به اين‌گونه فرهنگ‌هاي سخيف و بي محتواي غرب لبيک گفته‌اند و ترويج کننده آن در کشور هستند. کشوري که از لحاظ تمدن و فرهنگ غني و بسيار برجسته است و اراده آنها بر اين است که فرهنگ غرب را حاکم و فرهنگ اصيل را مضمحل کنند. بابايي ادامه داد: قنادي‌هاي مشهور از جمله کساني که مروج جشن هالووين هستند که شيريني‌هايي به شکل کدوتنبل درست مي‌کنند و برخي از فروشگاه‌ها که اجناس هالووين را به صورت سرّي مي‌فروشند و آتليه‌هاي عکاسي در صفحات مجازي عکاسي ويژه هالووين را تبليغ مي‌کنند و حتي آرايشگرها نيز آمادگي خود را براي گريم ترسناک مخصوص هالووين اعلام کرده‌اند. باز شدن پاي جشن هالووين در برخي از مدارس وي بيان کرد: حتي پاي فرهنگ هالووين به برخي مدارس کشور نيز باز شده که از دانش آموزان خواسته شده که ماسک و لباس‌هاي عجيب با خودشان به مدرسه بياورند و اين در حالي است که جشن هالووين ريشه در باورهاي مسيحي و فرهنگ اروپايي آمريکايي دارد و با فرهنگ ايران اسلامي متغاير و بيگانه است و نبايد نسبت به رواج آن فرهنگ بيگانه بي تفاوت بود مخصوصاً کودکان، نوجوانان و جوانان که خطيرترين مهره جامعه هستند
. رخنه کردن جشن هالووين در ايران
اين کارشناس مذهبي، عوامل نفوذ اين فرهنگ منحرف به جامعه ايراني را چنين برشمرد: عدم شفافيت و آگاه سازي حقيقت و باطن فرهنگ غرب براي مردم به ويژه جوانان که منجر به کشيده شدن آنها به سمت و سوي آداب و رسوم غلط شده است. بابايي در ادامه افزود: رها بودن فضاي مجازي و نداشتن چارچوب و آميخته بودن به فرهنگ‌هاي غلط غرب که موجب انحطاط جامعه ايران اسلامي شده است از ديگر عوامل نفوذ اين فرهنگ منحرف به جامعه ايراني است چرا که جهان غرب براي ربودن نوجوانان و جوانان، برنامه‌هاي متنوع و جذاب با پشتوانه فکري، قبل از اينکه قبل از اينکه مسئولين مربوطه متوجه شوند ارائه داده است و غرب با منطق اباحه گري (حلال دانستن منکرات) توانسته است در ايران نفوذ و فرهنگ خودش را پياده و خسارت غير قابل جبران وارد کند
. وي در پايان گفت: تقويت ايمان و معنويت، هوشيار بودن در مقابل انحرافات، به صورت وسيع و گسترده شفاف سازي کردن تکيه بر فرهنگ، هويت ملي و اعتقادات مذهبي، آشنايي با ترفند دشمن و عالم به زمان بودن از جمله وظايف ما در مقابل غرب است
. شبيخون فرهنگي و تهاجم فرهنگي
يک دکتراي جامعه شناسي نيز در گفت و گو با خبرنگار تبريزگويا گفت: اين يک شبيخون فرهنگي و تهاجم فرهنگي به ارزش‌ها و هنجارهاي اجتماعي ماست.
امان اله قرايي مقدم افزود: هالووين از قرن16 ابتدا در ايرلند و اسکاتلند برگزار شده است و مردم بر اين باور هستند براي اينکه دچار گرفتاري ارواح نشوند و به هنگام خارج شدن از خانه، ارواح آنها را نشناسند به پوشيدن لباس‌هاي خاص و وحشتناک روي مي‌آورند و بر روي کدو تنبل، علامت‌هاي مخصوصي مي‌گذارند
. وي ادامه داد: اين گونه افراد بر اين معتقد هستند که در اجسام، اشيا و کدوتنبل، روحي وجود دارد و به همين دليل، خود را به شکل‌هاي گوناگون و وحشتناک درمي‌آورند که ارواح، آنها را نشناسند. قرايي مقدم، هالووين را يک سوغات غربي بيان کرده و گفت: جشن هالووين يک سوغات مخرب اسکاتلندي و ايرلندي است که متأسفانه به جامعه ما راه يافته است
. اين دکتراي جامعه شناسي افزود: اين گونه افراد تحت تأثير الگوها و رسانه‌هاي غربي قرار گرفته‌اند که رفته رفته بر تعداد آنها افزوده مي‌شود و به نوعي خودنمايي و امروزي بودن را مطرح مي‌کنند که در نتيجه دچار فروريختگي فرهنگي و ارزشي و هنجاري شده‌اند که بسيار بدآموزي دارد
. اين دکتراي جامعه شناسي در پايان گفت: بر اساس جامعه شناسي اوقات فراغت، يکي از نيازهاي اساسي و اصلي بشر امروزي، فراهم کردن امکانات شادي و نشاط است که به دليل پر نشدن اوقات فراغت، جوانان به سمت هالووين مي‌روند و سعي دارند تا خود را شبيه به سلبريتي‌ها کنند. اينجا رد پاي فرهنگ غربي به چشم مي‌خورد که متأسفانه برخي از جوانان نيز قدم در اين راه گذاشته و ارزش‌ها و هنجارهاي اجتماعي را در هم مي‌شکنند.