گرما زدگي شرايطي است که به واسطه گرماي بيش از حد بدن، به طور معمول در نتيجه قرار گرفتن طولاني مدت يا فعاليت بدني زياد در دماهاي بالا، رخ مي دهد. اين جدي‌ترين شکل آسيب گرمايي محسوب مي شود و مي تواند زماني که دماي بدن انسان به 40 درجه سلسيوس يا بيشتر مي رسد، رخ دهد.

گرمازدگي نيازمند رسيدگي و درمان فوري است. در صورت عدم درمان، گرمازدگي مي تواند به سرعت به مغز، قلب، کليه ها و عضلات آسيب برساند. هرچه درمان با تاخير بيشتري صورت بگيرد، آسيب تشديد شده و خطر عوارض جدي يا مرگ افزايش مي يابد.

افراد مسن و همچنين افراد مبتلا به بيماري هايي مانند ديابت و  بيماري در معرض خطر بيشتري قرار دارند. اما هر فردي مي تواند به گرمازدگي مبتلا شود. در ادامه با برخي اقدامات که مي توانيد با پرهيز از آنها خود را در برابر افزايش دماي هوا ايمن نگه داريد، بيشتر آشنا مي شويم.

آبرساني ناکافي به بدن

کم آبي بدن دليل شماره يک گرمازدگي محسوب مي شود و مي تواند به طور پنهاني، به ويژه در افراد مسن، شکل بگيرد. به گفته کارشناسان، شما بايد نوشيدن پنج تا شش فنجان آب در روز را هدف قرار دهيد. زماني که از نظر بدني فعال هستيد يا دما بالا است، ممکن است به مصرف آب بيشتري نياز داشته باشيد. زماني که قصد حضور در فضاي آزاد را داريد مي توانيد يک بطري آب به همراه خود ببريد. نوشيدني هاي کافئين‌دار يا نوشابه هاي گازدار جايگزين خوبي براي آب نيستند.

اعمال فشار بيش از حد به خود

زماني که دماي هوا افزايش مي يابد، ممکن است به اعمال فشار کمتر به بدن خود نياز داشته باشيد. در روزهاي داغ بهتر است از شدت فعاليت هاي بدني خود هنگام حضور در فضاي آزاد، به عنوان مثال، پياده روي يا دويدن روزانه، کوهنوردي، دوچرخه سواري يا کارهاي باغباني بکاهيد. اعمال فشار بيش از حد به بدن يکي از شايع‌ترين دلايل خستگي گرمايي و گرمازدگي است.

مصرف الکل

الکل يک ماده ادرارآور است، به اين معني که موجب دفع آب از بدن مي شود. اين مي تواند به کم آبي بدن منجر شود. در آب و هواي گرم از مصرف الکل پرهيز کرده يا آن را محدود کنيد و به ميزان آب مصرفي روزانه خود توجه داشته باشيد.  

پوشيدن لباس بيش از حد گرم

پوشيدن لباس هاي سنگين و گرم يا پوشيدن چند لايه لباس مي تواند گرما را به دام انداخته و از خنک شدن بدن به واسطه تعريق جلوگيري کند که به گرماي بيش از حد بدن منجر مي شود. لباس هاي تهيه شده از پارچه هاي سبک و خنک مانند نخ و پارچه هايي با رنگ روشن را انتخاب کنيد و از مواد مصنوعي، مانند پلي استر که قابليت تنفس کمتري داشته و رگ هاي تيره که گرما را حفظ مي کنند، پرهيز کنيد.

ناديده گرفتن پيش بيني وضع آب و هوا

پيش بيني وضع آب و هوا و شاخص گرما تنها يک عدد نيست و اگر فردي مستعد ابتلا به گرمازدگي هستيد بايد همواره به آن توجه داشته باشيد. زماني که رطوبت و دما بالا است، فرآيند خنک شدن طبيعي بدن (به عنوان مثال، از راه تعريق) به آن اندازه که بايد خوب و موثر کار نمي کند و اين امکان وجود دارد که با سرعت بيشتري دماي بدن بيش از حد افزايش يابد.

مصرف برخي داروها

برخي داروها از جمله آنتي هيستامين ها، ادرارآورها، مسهل ها و داروهايي که براي شرايطي مانند فشار خون بالا يا بيماري قلبي تجويز مي شوند، مي توانند موجب کم آبي بدن شده و خطر خستگي گرمايي و گرمازدگي را افزايش دهند. در صورت مصرف اين قبيل داروها بايد توجه بيشتري به تامين آب مورد نياز بدن خود داشته و توصيه هاي پزشک خود را براي حفظ سلامتيتان در آب و هواي داغ دنبال کنيد.

اضافه وزن يا چاقي

حمل وزن اضافه بدن فشار بر تمام سيستم هاي بدن از جمله قلب و گردش خون را افزايش مي دهد. همچنين، وزن اضافه موجب توليد گرماي بيشتر و حفظ آن توسط بدن مي شود که اين شرايط کاهش دماي بدن را دشوارتر مي کند.

عدم اطلاع از علائم

اگر با علائم گرمازدگي آشنا نباشيد، اين شرايط مي تواند به طور پنهاني در شما شکل بگيرد.

گرمازدگي ممکن است افزايش دماي بدن، تغيير در تعريق (ممکن است با توقف تعريق يا عرق سرد مواجه شويد)، سرگيجه، سردرگمي، حالت تهوع يا استفراغ، گرگرفتگي پوست، افزايش ضربان قلب، تنفس سريع‌تر يا سردرد را به همراه داشته باشد.

اگر هر يک از علائم بالا را تجربه مي کنيد، بلافاصله به مکاني خنک و سايه رفته و آب بنوشيد. شما مي توانيد با استفاده از دوش آب سرد يا کمپرس هاي سرد به کاهش دماي بدن خود کمک کرده و با اورژانس تماس بگيريد.