احرار: کارشناس تکتونيک سازمان زمين شناسي بيان کرد: به عقيده من، بزرگترين خطر براي منطقه باغميشه، خطر مربوط گسل تبريز است که در صورت فعاليت آن زمين لغزهاي گسترده اتفاق افتاده و خسارات جاني و مالي جبران ناپذيري به بار ميآيد.
دکتر رامين الياسزاده با اشاره به جنس خاک در شهرک باغميشه تبريز و حادثه ريزش کوه در اين منطقه گفت: جنس توده لغزنده در منطقه باغميشه از نوع مارن به همراه ميان لايههايي از سنگهاي رسي، سيلتي و کنگلومرا است، سنگهاي مارني در اين منطقه از نوع سنگ نرم هستند که خواصي ما بين خاک و سنگ سخت دارند.
وي اضافه کرد: اين سنگها از مقاومت تراکمي و برشي پايين برخوردارند؛ از اين رو به هنگام احداث پروژههاي ساختماني بر روي آنها يا داخل آنها بايد مساله زمين لغزش را مد نظر قرار داد. به دنبال بارش شديد باران در فصل زمستان، ريزشهايي در برخي از حفاريهايي که به منظور احداث تونلهاي مترو در اين سنگهاي مارني انجام شده، رخ داده است.
وي افزود: وزن مخصوص مارن بر اثر نزولات جوي و با جذب آب افزايش يافته و به دليل وجود کانيهاي ورقهاي فرآيند لغزش تسهيل ميشود.
الياسزاده خاطرنشان کرد: با توجه به اينکه در وقوع زمين لغزشهاي منطقه باغميشه هر دو عوامل انساني و طبيعي دخيل بودهاند؛ تمهيدات لازم براي هر دو بايد مورد انديشيده شود. عوامل طبيعي منطقه مربوط به فعاليت گسل تبريز بوده که فعاليت آن باعث پرشيب شدن دامنهها و ايجاد زمين لغزهاي گسترده در منطقه شده است.
وي در پاسخ به اينکه آيا خاکبرداريها براي اصلاح در منطقه باغميشه ميتواند خطرساز باشد؟ اظهار کرد: خاک برداري اگر به صورتي باشد که باعث پر شيب شدن شيب توپوگرافي شده و يا در پنجه شيب انجام شود، خطر ساز خواهد بود.
وي با ارائه توضيحاتي در خصوص پديده زمين لغزش و علل آن گفت: پديده زمين لغزش از جمله بزرگترين مخاطرات طبيعي است که هر ساله خسارات مالي و جاني زيادي را به بار ميآورد، به دنبال وقوع اين پديده، مواد هوا زده و توده خاک و سنگ تحت تاثير نيروي ثقل، روي دامنهها جابجا ميشوند.
کارشناس تکتونيک سازمان زمين شناسي اضافه کرد: د??ل وقوع زم?ن لغزش را به طور کل? م?توان به دو گروه عوامل طبيعي و عوامل مصنوعي تقسيمبندي کرد که در نوع طبيعي جنس خاک و سنگ و فعاليتهاي تکتونيکي، کنترل کننده زمين لغزش بوده و در نوع مصنوعي نيز فعاليتهاي انساني از قب?ل حفاري و بارگذاري بر روي دامنه ?ا بالاي آن، آب?اري، خاکبرداري در پنجه شيب و نوسانات لرزهاي مصنوع? در زمين لغزش نقش دارند.
وي با اشاره به روند آغاز و تداوم زمين لغزش در يک منطقه بيان کرد: معمولا حرکت لغزشي به طور همزمان در کل سطح لغزش اتفاق نميافتد؛ بلکه در بيشتر موارد زمين لغزش از يک توده کوچک آغاز و در نهايت به حجم اصلي منتهي ميشود.
وي تاکيد کرد: وجود ترکهاي کششي از عوارض اوليه و مشهود زمين لغزشها در سطح زمين است که در بخش اصلي و طبيعي سطح زمين ظاهر ميشوند. زمين لغزش بالا دست و اصلي از بهم پيوستن اين ترکها شکل ميگيرد؛ بنابراين ميتوان گفت که زمين لغزش در بخشهاي ديگر منطقه نيز اتفاق خواهد افتاد.
الياسزاده با اشاره به برخي اقدامات پيشگيرانه و اصلاحي در اين راستا گفت: شناسا?? عوامل موثر در وقوع زمين لغزشهاي موجود در ?ک حوضه و پهنهبندي خطر آن ?ک? از فاکتورهاي اساس? جهت دست?اب? به راهکارهاي کنترل ا?ن پد?ده و انتخاب مناسبتر?ن و کاربرديتر?ن گز?نه موثر است.
وي متذکر شد: در برخي موراد مشاهده ميشود که زمين لغزشهاي جوانتر بر روي زمين لغزشهاي قديمي اتفاق افتاده است؛ بنابراين در ساخت و سازها ابتدا بايد حريم گسلها رعايت شده و در مرحله بعد با شناسايي زمين لغزشهاي منطقه تلاش کرد تاثير عوامل مصنوعي را به حداقل رساند.