به گزارش احرار خبر، «يوکيا آمانو» مديرکل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي ارزيابي خود درباره موضوع ادعاي «ابعاد نظامي احتمالي» در پرونده هسته‌اي ايران يا PMD را روز چهارشنبه منتشر کرد. 

اين گزارش ارزيابي نهايي آژانس بين‌المللي انرژي اتمي درباره مسائل گذشته موسوم به «PMD» است که در اختيار اعضاي آژانس قرار مي‌گيرد. 

آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در اين گزارش، مدعي شده ايران پيش از سال 2003 برخي اقدامات تحقيق و توسعه در زمينه سلاح‌هاي اتمي انجام داده است، اما بعد از سال 2009، نشانه‌هايي از فعاليت‌هاي مشکوک هسته‌اي ايران وجود ندارد. 

در بخش خلاصه گزارش آژانس آمده است: «ارزيابي آژانس اين است که قبل از پايان سال 2003 طيفي از فعاليت‌هاي مرتبط با ساخت ابزار انفجار هسته‌اي در ايران به صورت تلاش‌هاي هماهنگ انجام شده است، و برخي از فعاليت‌ها قبل از سال 2003 انجام شده‌اند. ارزيابي آژانس اين است که اين فعاليت‌ها، از سطح مطالعات امکان‌سنجي و علمي، و کسب برخي صلاحيت‌ها و توانمندي‌هاي فني مرتبط بالاتر نرفته‌اند. آژانس هيچ شواهد موثقي درباره فعاليت‌هايي در ارتباط با ساخت بمب انفجاري هسته‌اي بعد از سال 2009 در اختيار ندارد.»

اين گزارش مي‌افزايد: «آژانس هيچ نشانه موثقي درباره انحراف مواد هسته‌اي در ارتباط با جنبه‌هاي نظامي احتمالي در برنامه هسته‌اي ايران نيافته است.»

ترجمه غيررسمي متن کامل گزارش آمانو به شرح زير است: 

A.    مقدمه

1.  اين گزارش که در راستاي نقشه راه براي شفاف‌سازي مسائل باقيمانده گذشته و امروز برنامه هسته‌اي ايران  توسط مدير کل آژانس به شوراي حکام تقديم مي‌شود، شامل ارزيابي نهايي از تمام موضوعات باقيمانده گذشته و امروز بوده که در گزارش نوامبر ???? مدير کل با شماره (Gov/2011/65) تنظيم گرديده بود. اين ارزيابي بر اساس تمامي اطلاعات مرتبط با پادمان که در اختيار آژانس قرار گرفته، اعم از اطلاعاتي که با اجراي پادمان ان‌پي‌تي به دست آمده، اطلاعاتي که از طريق چارچوب همکاري از جمله نقشه راه بدست آمده  و اطلاعاتي که از برنامه اقدام مشترک حاصل شده، تنظيم گرديده است.

A.1. نگراني‌هاي آژانس

2. از سال ???? به بعد، نگراني آژانس در خصوص وجود فعاليت‌هاي هسته‌اي اعلام‌نشده ايران با مشارکت سازمان‌هاي نظامي، از جمله فعاليت‌هاي مربوط به توليد کلاهک هسته‌اي براي موشک در ايران افزايش يافت. گزارش‌هاي مدير کل موضوعاتي را در خصوص ابعاد نظامي احتمالي در برنامه هسته‌اي ايران و اقداماتي که ايران بايد براي رفع آنها انجام دهد، مشخص مي‌کرد. ضميمه گزارش سال ???? تحليلي از جزئيات اطلاعاتي که در اختيار آژانس قرار گرفت را دربرداشت. اين اطلاعات نشان مي‌دادند که ايران اقداماتي را مرتبط با توليد ماده انفجاري انجام داده است. اين اطلاعات همچنين نشان مي‌داد که ايران پيش از پايان سال 2003، اين اقدامات در يک برنامه ساختاريافته انجام داده بود و ممکن است که برخي از اين فعاليت‌ها همچنان در حال انجام باشد.

3. اطلاعاتي که در ضميمه فوق ارائه و تثبيت گرديدند، از منابع مستقل گسترده‌اي کسب شدند از جمله تلاش‌هاي خود آژانس و برخي کشورهاي عضو از جمله ايران. اين اطلاعات از نظر فني، اشخاص، سازمان‌هايي که در بر مي‌گرفتند و چارچوب‌هاي زماني، پيوسته بودند. بر اساس اين ملاحظات و بر طبق دانش آژانس در خصوص برنامه هسته‌اي ايران و تحول تاريخي آن، آژانس به اين دريافت رسيد که اطلاعات مزبور در حالت کلان، معتبر هستند.

4. آژانس از ايران تقاضا کرد که به شکل اساسي و بدون تاخير و با هدف شفاف‌سازي ابعاد نظامي احتمالي برنامه هسته‌ايش آن‌گونه که در ضميمه ???? منتشر شده، با آژانس همکاري کند.

A.2. قطعنامه‌هاي پيشين شوراي حکام و شوراي امنيت سازمان ملل

5. شوراي امنيت سازمان ملل متحد تائيد کرده است که اقدامات خواسته شده از ايران در قطعنامه‌هاي شوراي حکام براي اين کشور الزام‌آور است. بين سال‌هاي ???? تا ????، شش قطعنامه شوراي امنيت تحت فصل هفتم منشور سازمان ملل تصويب شده‌اند که بر طبق متن آن قطعنامه‌ها، الزام‌آور بوده‌اند.

6. به‌طور مشخص، در قطعنامه ???? ژوئن سال ????، شوراي امنيت وظايف ايران را بازتائيد کرد که در ميان آنها همکاري کامل با آژانس در زمينه تمامي موضوعات باقيمانده بود؛ بخصوص موضوعاتي که نگراني از ابعاد نظامي احتمالي برنامه هسته‌اي ايران را افزايش مي‌داد. از جمله  از ايران خواسته شد که دسترسي بدون تاخير آژانس را به تمامي سايت‌ها، تجهيزات، افراد و مستندات مورد تقاضاي آژانس فراهم آورد.

7. در پي انتشار گزارش نوامبر ???? توسط مدير کل، شوراي حکام آژانس در قطعنامه نوامبر ???? خود (Gov/2011/69)، بيان داشت که براي ايران و آژانس ضروري است که گفت‌وگوهاي خود را تشديد کنند تا تمام موضوعات باقيمانده حل شوند، از جمله موضوعاتي که به نگراني‌ها در خصوص ابعاد نظامي احتمالي برنامه هسته‌اي ايران دامن زده بود؛ تا به اين وسيله، شفاف‌سازي در خصوص آن موضوعات صورت پذيرد.

8.  پس از گزارش مدير کل در اوت ????، (GOV/2012/37)، شوراي حکام در قطعنامه (GOV/2012/50) به تاريخ سپتامبر 2012، تصميم گرفت که همکاري ايران با آژانس براي حل تمامي موضوعات باقي‌مانده حياتي و ضروري بوده تا به اين وسيله، اطمينان بين‌المللي در خصوص ماهيت منحصرا صلاح‌آميز برنامه هسته‌اي ايران مجددا جلب شود.

B.1. رويکرد ساختار مند

9. حدفاصل ژانويه ???? و مي ???? آژانس و ايران ?? دور مذاکرات در وين و تهران به منظور حصول توافق بر سر يک سند "رويکرد ساختارمند" براي حل موضوعات باقي مانده در ارتباط با برنامه هسته‌اي ايران برگزار کردند البته هيچ نتايج عملي در اين مذاکرات حاصل نشد. در اکتبر ???? آژانس و ايران با توجه به اينکه مذاکرات به بن بست رسيده بود و هيچ چشم اندازي براي توافق بر سر سند وجود نداشت، به اين نتيجه رسيدند که بايد يک رويکرد جديد با هدف اطمينان يافتن از ماهيت صرفا صلح آميز برنامه هسته‌اي ايران ايجاد شود.

B.2. چارچوب همکاري‌ها

10.  در ?? نوامبر ???? آژانس و ايران "بيانيه مشترک بر سر چارچوب همکاري" را امضا کردند(چارچوب همکاري) که در آن آنها توافق کردند در ارتباط با فعاليت‌هاي راستي آزمايي اتخاذشده توسط آژانس براي حل همه موضوعات گذشته و حال و به پيش گرفتن چنين فعاليتهايي به روش گام به گام، همکاري کنند.

11. در چارچوب همکاري، آژانس و ايران بر سر مجموعه‌هايي از اقدامات توافق کردند که هر يک از آنها تعدادي از اقدامات عملي که بايد توسط ايران اجرا شود را شامل مي‌شود. ?? تا از ?? اقدام عملي توافق شده مربوط به ابعاد مختلف برنامه هسته‌اي اعلام شده ايران بود که همه آنها قبل از پايان سال ???? توسط ايران اجرا شد. سه اقدام عملي ديگر در ارتباط با ابعاد نظامي احتمالي برنامه هسته‌اي ايران، هر کدام از آنها درصدد شفاف کردن حوزه‌هاي نگراني آژانس بود که اين موضوع در ضميمه ???? تشريح شد. تا جولاي ???? ايران ايران اولين اقدام عملي مربوط به اين سه اقدام عملي را اجرا کرد و بحثهاي فني با آژانس در ارتباط با دو اقدام عملي ديگر انجام داد.

12. در ?? جولاي ???? مديرکل و معاون رئيس‌جمهور ايران و رئيس سازمان انرژي اتمي ايران آقاي علي اکبر صالحي نقشه راه را امضا کردند. آژانس و ايران در ادامه همکاريشان تحت چارچوب همکاري توافق کردند تا همکاري و مذاکراتشان را افزايش داده و تقويت کنند تا پايان ???? همه موضوعات اساسي گذشته و حال که همچنان توسط ايران و آژانس حل نشده، حل شوند. اقدامات توافق شده بر اساس نقشه راه در ضميمه اول فهرست شده است.

B.3. قطعنامه ???? شوراي امنيت

13. در ?? جولاي ???? شوراي امنيت سازمان ملل قطعنامه ???? (سال ????) را تصويب کرد که در آن در ميان موضوعات ديگر، اين موضوع بار ديگر تاييد شده که ايران "بايد به طور کامل آنگونه که آژانس درخواست مي‌نمايد همکاري کند تا آژانس بتواند تمام موضوعات باقي مانده به نحو مشخص شده در گزارشهايش را حل کند".

 C. اجراي نقشه راه

14. در نقشه راه، آژانس و ايران توافق کردند تا پايان سال ???? همه موضوعات باقي مانده گذشته و حال را همانطور که در ضميمه ???? تشريح شده، حل کنند. از زمان آغاز اجراي نقشه راه، آژانس در موقعيتي بود که اطلاعاتي داشته مبني بر اينکه ايران فعاليتهايي مرتبط با توليد ماده انفجار هسته‌اي انجام داد. اين اطلاعات در ضميمه سال ???? نشان داده شده که بر اساس آن آژانس آن را "به طور کلي معتبر" ازريابي کرده بود و همچنين اطلاعاتي از آن دوره تا نوامبر ????  دريافت کرد که بيشتر به تحليل مطرح شده در ضميمه کمک کرد.

15. بر اساس نقشه راه، ?? آگوست ???? ايران توضيحات خودش را به صورت مکتوب و اسناد مربوطه درباره موضوعات باقي مانده گذشته و حال به آژانس ارائه داد. ? سپتامبر ???? آژانس سوالاتي را در ارتباط با ابهامات در خصوص اطلاعات ارائه شده توسط ايران در تاريخ ?? آگوست ???? تقديم کرد. . سوالات مربوط به بخشهاي C.1-12 ضميمه سال ???? بودند و يک ساختار مشترک براي ارائه سوالات براي هر کدام از اين بخش‌هااستفاده شد که بدين شرح است: شاخص‌هاي بدست آمده از متن ضميمه ???? به عنوان پايه جستجو براي شفاف سازي فهرست شدند؛ بازنگري اطلاعات در دسترس آژانس  از نوامبر ???? بر اساس فعاليتهاي امور پادماني اش، از ايران و از سوي ديگر کشورهاي عضو و همه مفاهيم مربوط به شاخص‌ها و سوالات آژانس.

16. براي از بين بردن ابهامات در خصوص اطلاعاتي که ايران ?? آگوست ???? در اختيار آژانس قرار داد، آژانس و ايران نشستهاي فني- کارشناسي و بحثهايي در ايران در ??، ??، ??، ?? و ?? سپتامبر و ?? و ?? اکتبر ???? داشتند و آژانس فعاليتهاي پادماني در اماکن خاص مدنظر آژانس در ايران در تاريخ ??، ?? و ?? سپتامبر ???? و ? و ?? اکتبر ???? انجام داد.

17. در تاريخ ?? سپتامبر ????، مدير کل و معاون دبيرکل و رئيس اداره امور پادمان از يک مکان خاص در سايت پارچين که مدنظر آژانس بود، بازديد کردند.

18. همه فعاليتهاي موجود در نقشه راه طبق جدول مورد توافق اجرا شد و در ?? نوامبر ???? آژانس و ايران "نشست جمعبندي فني" در وين داشتند.

D: روش شناسي

19. در نوامبر 2011، آژانس  "تحليل اطلاعات موجود را در چارچوب شاخص هاي مربوط به وجود يا توسعه فرايند مرتبط با فعاليت هاي هسته اي از جمله تسليحاتي شدن را ارائه کرد." از نوامبر 2011، آژانس اطلاعات بيشتري از طريق فعاليت هاي تحت چارچوب همکاري از جمله نقشه راه و برنامه اقدام مشترک (JPA)، تلاش هاي خود آژانس و کشورهاي عضو از جمله ايران به دست آورد. از آنجايي که اطلاعات بيشتري براي آژانس فراهم آمد، آژانس توانسته است تحليل هاي خود درباره ابعاد احتمالي نظامي برنامه هسته اي ايران را بهتر کند.

20. آژانس به منظور اجراي ارزيابي نهايي، تمامي اطلاعات موجود مرتبط با تمامي 12 حوزه، همانطور که در پيوست سال 2011 تنظيم شده بود، را تحليل کرد. آژانس همچنين از همان اطلاعات استفاده کرد تا از طريق در نظرگرفتن ماهيت، ميزان و انسجام اطلاعات در طول زمان، از يک تصوير کلي به يک درک و فهمي برسد.

E. ارزيابي محيط

21. همانطور که پيشتر گزارش شد، آژانس تحليل خود از برنامه هسته اي ايران را بر مسير دستيابي به اورانيوم با درصد غناي بالا (HEU) متمرکز کرد. بر اساس شاخص هاي تحت نظارت آژانس در ارتباط با فعاليت هاي هسته ي ايران، فعاليت آژانس بر تحليل مربوط به توسعه وسيله انفجاري اورانيوم با درصد غناي بالا (HEU) متمرکز شده است.

E.1. ساختار مديريت برنامه

22. اطلاعاتي که قبل از نوامبر 2011 در اختيار آژانس قرار گرفته است، نشان مي دهد که ايران از طريق ساختارهاي مديريتي متفاوت در حال تحول، مقدمات فعاليت هايي در حمايت از ابعاد احتمالي نظامي برنامه هسته اي خود را فراهم آورده است. طبق اين اطلاعات، ساختارهاي سازماني، اکثر حوزه هاي فعاليت مربوط به توسعه وسيله انفجاري هسته اي را تحت پوشش قرار مي دهد. اين اطلاعات نشان مي دهد که فعاليت هايي که اواخر 1990 در دپارتمان هاي مرکز تحقيقات فيزيکي (PHRC) آغاز شده است و بعدها، تحت مديريت محسن فخري زاده، در اوايل سال 2000 در پروژه هاي طرح «آماد» (AMAD) مورد توجه قرار گرفت، ظاهراً از طريق «دفتر ارکيد» مديريت شده است. اطلاعات نشان داد که فعاليت هاي تحت طرح آماد، اواخر 2003 متوقف شد و تمامي فعاليت هاي آن به طور کامل ثبت شده است و تجهيزات و دفاتر کاري طوري پاکسازي شده اند که آثار اندکي براي تعيين ماهيت حساس فعاليت هايي که صورت گرفته، وجود داشت. در نهايت، طبق اطلاعات، سازمان جديدي معروف به سازمان ابتکار و تحقيق دفاعي توسط محسن فخري زاده  تأسيس شده است و در نزديکي سايت «مژده» در نزديکي دانشگاه مالک اشتر در تهران مسقر شده است.

23.  در اظهارنامه 15 آگوست 2015 ايران طبق نقشه راه، ايران اطلاعاتي مربوط به شمار سازمانهايي که در پيوست 2011 توضيح داده شده است و همچنين درباره ارتباط و عملکرد آن را در اختيار آژانس قرار داد. در اين زمينه، ايران در ميان چيزهاي ديگر، وجود برنامه هماهنگ با هدف توسعه وسيله انفجاري هسته اي را رد کرد و به طور خاص وجود طرح آماد و دفتر ارکيد بعنوان عناصر چنين برنامه اي را انکار کرد. آژانس 8 سپتامبر 2015، سوالاتي را در خصوص اين موضوع به ايران ارائه کرد که بعداً در نشست هاي کارشناسي فني در تهران مورد بحث قرار گرفت. بخش چشمگيري از اطلاعاتي که در خصوص وجود ساختار سازماني در اختيار آژانس قرار گرفت در حين اجراي نقشه راه، مورد تأييد ايران قرار گرفت.

24. آژانس، ارزيابي کرد که قبل از پايان 2003، يک ساختار سازماني در ايران وجود داشته که براي هماهنگي طيفي از فعاليت هاي مربوط به توسعه وسيله انفجاري هسته اي مناسب بوده است. گرچه برخي از فعاليت بعد از سال 2003 انجام گرفت اما اين فعاليت ها بخشي از تلاش هاي هماهنگ نبوده است.

E.2. فعاليت هاي تدارکاتي

25. همانطور که قبلاً گزارش شده است، ايران تصريح کرده است که سازمان انرژي اتمي (AEOI) به واسطه تحريم هاي بين المللي تحميل شده عليه ايران، با مشکلات تدارکاتي مواجه است. اين محدوديت ها در زمينه کسب اقلام حساس، شرايط را براي ايران به منظور دستيابي به مواد و تجهيزات برنامه هسته اي خود دشوار کرده است. طبق اطلاعاتي که قبل از نوامبر 2011 در اختيار آژانس قرار گرفته است، ايران توانسته است تا تدارکاتي را از طريق شرکت هايي که ارتباط مستقيمي با سازمان انرژي اتمي يا وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح (MODAFL) ندارند، در درجه اول براي فعاليت هاي چرخه سوخت هسته اي خود، تهيه کند و به موجب آن، کاربر نهايي را مخفي کرده اند. (کاربر نهايي نامشخص است)

26.  آژانس همچنين نشانه هايي از نمونه ها و انواع تدارکات و کالاهاي را در اختيار دارد که در ميان چيزهاي ديگر، با توسعه مواد انفجاري هسته اي مرتبط است. آژانس اطلاعاتي درباره چنين تلاش هايي به منظور تهيه چنين تدارکاتي بعد از سال 2007 در اختيار ندارد.

27. در حين مباحثات 16 سپتامبر 2015 با آژانس طبق نقشه راه، ايران اظهارات اوليه خود را تأييد کرد که گرچه در زمينه تدارکات مربوط دوربين سرعت بالاي خاص تحقيقات انجام داده بود اما اين دوربين ها براي يک هدف متعارف بوده است و در نهايت ايران آن را خريداري نکرده است. در طول اين مباحثات، ايران همچنين انکار قبلي خود در اينباره که يک شرکت معروف تلاش کرده تا سوئيچ هاي سرعت بالا خريداري کند را تکرار کرد.

28. آژانس از زمان پيوست 2011، اطلاعات بيشتري درباره اين موضوع دريافت نکرده است.

E.3. به دست آوردن مواد هسته اي

29. اطلاعاتي که قبل از نوامبر 2011 در اختيار آژانس قرار گرفته است، نشان مي دهد که معدن گچين، يک منبع بالقوه اروانيوم براي استفاده فعاليت هاي هسته اي اعلام نشده در بازه زماني 2000 تا 2003 بوده است. اين اطلاعات همچنين نشان مي دهد که اقدامات اوليه از جمله «پروژه نمک سبز» در مکان نامعلومي انجام گرفته است و هدف آن توليد نمک اورانيوم بوده است است که اين نمک هم براي تبديل به موادي براي غني سازي اورانيوم مناسب بوده است يا اينکه مناسب تبديل به موادي براي کاهش مستقيم نمک اورانيوم و تبديل آن به فلز اورانيوم خالص بوده است. اين اطلاعات از اسناد مطالعاتي يا ديگر اطلاعات کشورهاي عضو نشأت گرفته شده است و نشان مي دهد که اين فعاليت ها بعد از توقف طرح آماد در اواخر سال 2003، متوقف شده است. اين اطلاعات نشان مي دهد که کارها و فعاليت هاي انجام گرفته در مرحله پيشرفته نبوده است. اين اطلاعات نشان مي دهد که اقدامات اوليه که با هدف اجراي اين پروسه صورت گرفته است، در برگيرنده استفاده از مواد جايگزين بوده تا از احتمال آلودگي کنترل نشده جلوگيري کند. اطلاعات ديگر نشان مي دهد که ايران خارج از چرخه سوخت هسته اي اعلام شده خود، فرايندي را براي کاهش نمک اورانيوم براي تبديل به فلز اورانيوم خالص توسعه مي داده است. اطلاعاتي که در اسناد مطالعاتي وجود دارد، نمک اورانيوم توليد شده را با توسعه کلاهک مرتبط مي داند.

30. ايران وجود معدن اورانيوم گچين را در آوريل سال 2004 حين اجراي داوطلبانه پروتکل الحاقي اعلام کرده است. ايران در سال 2014 تحت چهارچوب همکاري و طرح اقدام مشترک، دسترسي مديريت‌شده به معدن گچين را براي آژانس فراهم کرد. آژانس فعاليت‌هاي انجام شده در اين سايت را هماهنگ با اعلامات ارائه شده توسط ايران در ارتباط با «چهارچوب همکاري» و «طرح اقدام مشترک» ارزيابي کرد و همچنين اينگونه ارزيابي کرد که، در هر صورت، هيچ مقدار قابل ملاحظه‌اي از مواد هسته‌اي نمي‌توانسته در معدن گچين پيش از سال 2006 توليد شده باشد. آژانس علاوه براين ارزيابي کرد که طراحي فرايند توليد نمک‌هاي اورانيوم به لحاظ فني ناقص و در مقايسه با آنچه در دسترس ايران به عنوان بخشي از چرخه اعلام شده سوخت هسته‌اي بوده، از کيفيت پاييني برخوردار بوده است.

31. آژانس همچنين اطلاعاتي از کشورهاي عضو در اختيار دارد، اگرچه مورد استفاده قرار نگرفته، مبني بر اينکه مقادير کيلوگرمي از فلز اورانيوم براي طرح «آماد» (AMAD Plan) موجود بوده است. همانطور که قبلا گزارش شد، آژانس در ماه آگوست سال 2011، راستي‌آزمايي فيزيکي موجودي در لابراتوار تحقيقاتي چندمنظوره «جابربن حيان»‌ انجام داد تا در ميان موارد ديگر، مواد هسته‌اي، به شکل فلز اورانيوم طبيعي، و پسماند فرآوري مرتبط با آزمايشات انجام شده در لابراتوار مذکور در فاصله سال‌هاي 1995 تا 2000 براي تبديل UF4 به فلز اورانيوم، را مورد راستي‌آزمايي قرار دهد. در نتيجه اين راستي‌آزمايي، آژانس تناقض احتمالي چندکيلوگرمي اورانيوم طبيعي در اسناد حسابداري اين آزمايشات را تشخيص داده است. آژانس اين اطلاعات را در سال 2014 مورد ارزيابي مجدد قرار داد و به اين نتيجه رسيد که مقادير اورانيوم طبيعي دربرگرفته شده [در اين فرايند] در حوزه موارد عدم قطعيت مرتبط با حسابداري مواد هسته‌اي و اندازه‌گيري‌هاي مربوطه قرار مي‌گيرد.

32. بر اساس تمام اطلاعات در دسترس آژانس، از جمله اطلاعات مربوط به فعاليت‌هاي راستي‌آزمايي خاص تعريف شده تحت «چهارچوب همکاري» (شامل دسترسي مديريت‌شده به معدن گچين) و طرح اقدام مشترک، آژانس آثاري از چرخه سوخت هسته‌اي اعلام نشده در ايران، فراي فعاليت‌هاي اعلام شده توسط ايران با نگاه به گذشته، پيدا نکرده است. آژانس ارزيابي مي‌کند که هيچ مقداري از مواد هسته‌اي که ممکن است تحت برنامه «آماد» در اختيار ايران قرار گرفته باشد، جزء موارد عدم قطعيت مرتبط با حسابداري مواد هسته‌اي و يا اندازه‌گيري‌هاي مربوطه قرار نمي‌گيرد.

E.4. اجزاي هسته‌اي ماده انفجاري

33. اطلاعات در دسترس آژانس پيش از نوامبر سال 2011 نشان داد که، در اوايل دهه 1990، ايران ممکن است اطلاعات طراحي يک ماده انفجاري هسته‌اي از يک شبکه تأمين هسته‌اي مخفي دريافت کرده باشد. ايران يک نسخه از سند يک صفحه‌اي دست‌نويس به آژانس ارائه کرده که ظاهرا پيشنهادي از اين شبکه تأمين هسته‌اي در ارتباط با فناوري غني‌سازي سانتريفيوژ بوده است. طي مباحثات با ايران در سال 2005، آژانس يک سند 15 صفحه‌اي مرتبط با تبديل ترکيبات اورانيوم به فلز اورانيوم ("سند فلز اورانيوم") و توليد اجزاي نيم‌کروي فلز اورانيوم غني‌شده را شناسايي کرده است.

34. اطلاعات در دسترس آژانس پيش از نوامبر 2011 همچنين نشان داد که ايران در فعاليت آماده سازي با هدف توسعه فرآيند شيميايي براي کاهش ترکيب فلوريد اروانيوم (UF4) به فلز اورانيوم، با استفاده از اکسيد سرب به عنوان يک ماده جايگزين به پيشرفت‌هايي دست يافته است. علاوه براين، اطلاعات نشان داد که ايران فعاليت آماده سازي را، بدون مواد هسته‌اي، براي توليد ترکيبات اورانيوم براي يک ماده هسته‌اي انفجاري انجام داده‌ است. در طول مباحثات در سپتامبر 2015 تحت نقشه راه، ايران آژانس را مطلع ساخت که هيچ فعاليت متالوژي به طور خاص طراحي شده براي مواد هسته‌اي انجام نداده است و نيز به بحث درباره هيچ فعاليت مشابهي که چنين کاربردي نداشته است، تمايلي ندارد.

35. براساس تمام اطلاعات موجود، آژانس هيچ نشانه‌اي پيدا نکرده که نشان دهد ايران فعاليت‌هاي انجام شده‌اي دارد که منشأ آن بتواند مستقيما به اين "سند فلز اورانيوم" و يا اطلاعات طراحي يک ماده انفجاري هسته‌اي از شبکه مخفي تأمين هسته‌اي برسد.

E.5. توليد چاشني

36. توليد چاشنيهاي امن و سريع‌العمل و تجهيزات مناسب براي روشن کردن چاشني‌ها، جزء‌ مرکزي يک برنامه براي توليد يک وسيله انفجاري هسته‌اي از نوع انفجار از داخل است. قبل از نوامبر ???? آژانس اطلاعاتي داشت که نشان مي‌داد ايران در سالهاي ????- ???? چاشنيهاي سيم پل انفجاري و يک توانمندي انفجار با ولتاژ بالا را ايجاد کرد که ترکيب اين دو به چندين چاشني اين امکان را مي‌داد تا به طور همزمان در کمتر از ميکرو ثانيه جرقه زده شود.

37. در جريان نشستهاي سال ???? بر اساس چارچوب همکاري،‌ ايران اطلاعاتي در اختيار آژانس قرار داد که نشان مي‌داد در دسامبر ???? وزارت دفاع ايران تصميم گرفت تدابير و نيازمنديهاي امنيتي براي عمليات‌هاي خاص را بهبود دهد که شامل مواد منفجره متعارف توليد شده از چاشنيهاي امنتر بود. ايران اعلام کرد که کار مقدماتي روي چاشنيهاي سيم پل انفجاري توسط يک گروه صنعتي وابسته به وزارت دفاع انجام شد پس از آن در سال ???? کار بيشتر انجام شد که به توليد موفقي چاشنيهاي سيم پل انفجاري منجر شد. ايران به آژانس ويدئوي فعاليتهاي آزمايشگاهي انجام شده را نشان داد ويدئويي که ايران اعلام کرد مرتبط به صنعت هوافضاي آن بود. آژانس خاطر نشان مي‌کند که ايران توضيحي براي فعاليتهايي که اطلاعات از اقداماتش در دوره سالهاي ???? تا ???? انجام داده، ارائه نکرده است.

38. ايران گفته که منطق ساخت چاشني‌هاي سيم پل انفجاري، جلوگيري از تصادف‌هاي مربوط به مواد منفجره است و در خلال نشستي براي چارچوب همکاري 20 مه 2014، فهرستي شامل 5 مورد از اين تصادف‌ها در اختيار آژانس قرار داد. آژانس اين اطلاعات را غيرهاهنگ با چارچوب زماني و بي‌ارتباط با برنامه ساخت چاشني انفجاري تشخيص داد. در نشست مربوط به نقشه راه در 15 اکتبر سال 2015، ايران جدولي حاوي فهرستي از 6 تصادف ديگر در اختيار آژانس قرار داد. آژانس خاطرنشان مي‌کند با آنکه گفته شده بود هر يک از اين موارد در چارچوب زماني صحيح اتفاق افتاده و به تصادف‌هاي انفجاري ارتباط داشته‌اند، دست‌کم يکي از انها ظاهراً ارتباطي با چاشني انفجاري نداشته است.

39. در همان جلسه مورخ 20 مه 2014، ايران باز هم به آژانس اطلاع داد که نزديک سال 2007، صنعت نفت و گاز اين کشور براي ساخت يک گمانه عميق به چاشني‌هاي سيم‌پل انفجاري نياز داشته است. ايران براي اثبات اين ادعا اطلاعاتي به آژانس، شامل نتايج تعداد محدودي آزمايش ارائه کرد که در ان چاشني‌هاي انفجاري با قرابت زماني چندميکروثانيه شليک شده بودند. ايران در سال 2008 به اطلاع آژانس رساند که به دليل نگراني‌هايي که آژانس از ساخت چاشني‌هاي انفجاري ايران ابراز کرد، نياز صنعت نفت و گاز تعليق شد. کار بر روي چاشني‌هاي سيم‌پل انفجاري تکي براي کاربرد در نفت و گاز در سال 2013 آغاز شد. همان‌طور که آژانس قبلاً گزارش کرده، چنين کاربردي با فعاليت‌هاي تخصصي در صنعت، متناقض نيست.

40. ارزيابي آژانس اين است که چاشني‌هاي سيم‌پل انفجاري ساخته شده توسط ايران، خصائص مربوط به ماده انفجاري هسته‌اي را دارند. آژانس اذعان مي‌کند که روند فزاينده‌اي از استفاده از چاشني‌هاي سيم‌پل انفجاري براي اهداف نظامي متعارف و غيرنظامي وجود دارد. 

E.6. آغاز مواد منفجره قوي و آزمايش‌هاي مرتبط   

41. قبل از نوامبر 2011، کشورهاي عضو اطلاعاتي در اختيار آژانس قرار دادند مبني بر اينکه ايران اطلاعات طراحي فناوري‌هاي انفجاري موسوم به MPI در اختيار دارد.

42. بعد از نوامبر 2011 آژانس اطلاعات بيشتري را از کشورهاي عضو درباره اقدامات ايران در اوائل دهه  دو هزار مبني بر آزمايش هاي کم  درباره  مواد منفجره قوي، همراه با ابزار آلات دقيق و رعايت معيارهاي ايمني در مکان هاي مختلف ايران دريافت کرد.

43. اطلاعات مودجود آژانس در سال 2011 نشان مي دهند که  ايران توانست از کارشناس خارجي يادشده  که هم در زمينه فن آوري MPI و هم آزمايش هاي تشخيصي اطلاعات داشته و در حوزه کاري خود در زمينه برنامه ساخت سلاح هسته اي فعاليت کرده بود, استفاده نمايد. اگر چه فعاليت هاي اين کارشناس در ارتباط با ساخت نانو الماس بود اما حضور او در ايران خلال سال هاي 1996 تا 2001  از سوي اين کشور نيز تاييد شد.

44.  ايران در 15 اوت 2015 بر اساس نقشه راه و طي مباحث بعدي در سپتامبر 2015  به اطلاع آژانس رساند که اواسط دهه 90 ميلادي نياز به توسعه فن آوري MPI در ارتباط با برنامه متعارف نظامي داشته والبته عمليات شدن اين پروژه را  در سال 2007 آغاز کرد. اظهارات ايران در زمينه ميزان ژنراتور موجي حلقه اي ذکر شده در اطلاعات اين کشور که در سال 2008 به آژانس تحويل داده شد ظاهرا براي بهينه سازي عملکرد سلاح هاي متعارف توسعه يافته بود. ايران در نشست کارشناسان فني مورخ  30 سپتامبر 2015 به آژانس نمونه هايي از ژنراتور موجي حلقه اي از جمله چند مورد که با مواد منفجره پر شده بودند  را نشان داد و عنوان داشت که اين آزمايش ماهيت تجربي در تعيين ميزان عملکرد سيستم انفجاري داشت. متعاقب آن ايران عنوان کرد که مشخصه اي را براي عملکرد ژنراتور موجي حلقه اي تعريف نکرده و تنها اندازه گيري هاي تشخيصي محدودي را انجام داده بود.

45. علاوه بر اطلاعاتي که نشان مي داد ايران در زمينه فن آوري MPI  در محيط هندسي دو وجهي کار کرده  بود, در مباحثات 30 سپتامبر سال 2015 اين کشور عنوان کرد که تحقيقاتي را در زمينه فن آوري  MPI در محيط  هندسي دو وجهي متعارف براي اهداف نظامي نا مشخص انجام داده است.

45. بر اساس ارزيابي آژانس, فن آوري MPI توسعه يافته از سوي ايران مشخصه هاي مرتبط با ماده انفجاري هسته اي و نيز تعدادي برنامه جايگزين داشته است .

E.7 آزمايش هاي هيدرو ديناميک

47. قبل از نوامبر 2011 اطلاعات به دست آمده اختصاصي آژانس  و نيز اطلاعات کسب شده از سوي اعضا نشان دادند که  ايران قطعات شبيه ساز شده براي يک وسيله انفجاري هسته اي را با مواد با چگالي بالا توليد کرده بود و اين که اين ممکن است آزمايش  فشاري فعال از قطعات، يعني آزمايش هيدروديناميک انجام شده باشد. چنين آزمايشي شامل بکارگيري تجهيزات تشخيص سرعت بالا براي نظارت بر تقارن  هسته شبيه ساز شده يک ماده انفجاري هسته اي مي باشد.

48. همانطور که قبلا گزارش شد, در ارتباط با آزمايش هيدرو ديناميک, آژانس از اعضاي خود اطلاعاتي را که در آن تصاوير ماهواره اي نيز موجود بود دريافت کرد که بر اساس آن ايران در مجتمع نظامي پارچين در سال 2000 يک سيلند بزرگ را نصب کرده است. اطلاعات ديگر نشان دادند که ايران سيلندر مطابق پارامترهاي محفظه شليک ماده انفجاري که در اطلاعات منتشره کارشناسان خارجي ذکر شده است را طراحيده کر که در آن تا 70 کيلوگرم ماده انفجاري لازم براي انجام آزمايش هيدرو ديناميک) جا مي گيرد. اين اطلاعات نشان مي دهند که ايران در ابتدا محفظه اي را نصب کرده  و سپس ساختماني را در اطراف آن بنا کرده  است. البته اين ساختمان تا اواخر سال 2003 مورد استفاده قرار گرفته بود.

49. بعد از نوامبر 2011 آژانس اطلاعاتي بيشتر را از اعضا در زمينه تجهيزات سايت پارچين  و البته تصاوير مختلف ديگري را  مامواره هاي  تجاري دريافت کرد.

50. آژانس از ايران درخواست کرد تا به توضيح در زمينه قابليت هاي علمي تحقيقاتي در ارتباط با ماده انفجاري که پايه و اساس نگراني هاي قطعي آژانس بوده و در ضميمه سال 2011 ذکر شده بود, بپردازد. اما ايران اين هيچ اطلاعاتي ارائه نکرد.

51. از اين رو اولين در خواست آژانس در فوريه 2012  از ايران دسترسي به مکان خاص مورد علاقه يعني پارچين بود که در آنجا فعاليت هايي در ارتباط با ساخت مواد منفجره صورت گرفته بود . اين فعاليت ها از طريق تصاوير ماهواره هاي تجاري برخي جابجايي ها , پوشاندن ساختمان اصلي , نوسازي سازهاي خارجي ,برداشتن و کار گذاشتن بخشي از پشت بام ساختمان و  حجم زيادي آب در کنار ساختمان را نشان مي دادند. تصاوير ماهواره هاي تجاري همچنين نشان دادند که 5 ساختمان يا سازه ديگر در اين مکان طي اين دوره منهدم شدند  و هم چنين ميزان قابل توجهي حفاري زمين و فضاي سازي در محوطه بزرگي از اين مکان رخ داده بود.

52. بر اساس نقشه راه آژانس و ايران موافقت کردند که درباره موضوع پارچين به توافق برسند. اين توافق شامل مشاهده عيني و نمونه برداري هاي محيطي  از مکان هاي مورد نظر آژانس بود. اين فعاليت ها در 20 سپتامبر 2015 تکميل شدند.  براي تاييد صحت فعاليت ها و نمونه برداري ها آژانس اطميان  داد نمونه ها در مکان مورد علاقه منطبق با شيوه هاي پادماني آژانس انجام شده است.

53. هنگامي که مديرکل و معاون پادماني آژانس در 20 سپتامبر 2015  از ساختمان اصلي مورد نظر آژانس در پارچين بازديد کردند محفظه يا تجهيزات مرتبطي را درون ساختمان رويت نکردند. آن ها هيچ موردي از نوسازي داخلي يا طبقه اي غير معمول با سيستم تهويه نامناسب را مشاهده نکردند.

54. ايران در نشست هاي فني بر اساس نقشه راه توضيح داد که از  آن ساختمان هميشه براي نگهداري مواد شيميايي توليد ماده انفجاري استفاده مي کرده است.

55. آژانس نمونه‌هاي محيطي را تحليل کرده است. آژانس هيچ‌گونه ترکيب انفجاري و يا مواد متشکله آن را که نشان دهد در ساختمان براي طولاني مدت، مواد شيميايي مورد استفاده در مواد انفجاري نگهداري مي‌شده است را پيدا نکرده است.

56. متعاقب برگزاري نشست فني-کارشناسي در تاريخ 14 اکتبر 2015 که در آن ايران با نشان دادن يک عکس هوايي گرفته شده توسط ايران، به محتواي عکس‌هاي آژانس اعتراض کرد، آژانس از منابع مختلف از جمله يک منبع تجاري، عکس‌هاي هوايي گرفت که محتواي عکس‌هاي قبلي و وجود اجسام سيلندر شکل در محل مد نظر آژانس در سايت پارچين در تابستان سال 2000 را تأييد مي‌کرد.

57. اطلاعات آژانس که از تحليل نمونه‌ها و تصاوير ماهواري بدست آمده، گفته‌هاي ايران در خصوص کاربري ساختمان را تأييد نمي‌کند. آژانس در نتيجه اجراي اقدامات مندرج در نقشه راه، به اين نتيجه رسيده که در تاريخ 20 سپتامبر 2015، سيلندر در ساختمان اصلي محل مدنظر نبوده است. برآورد آژانس اين است که فعاليت‌هاي گسترده ايران در محل مدنظر آژانس از ماه فوريه سال 2012، به صورت جدي توانايي آژانس براي راستي‌آزمايي موثر را، تحليل داده است.

E.8 مدل‌سازي و محاسبات

58. آژانس تا نوامبر 2011 اطلاعاتي را از کشورهاي عضو دريافت کرده بود که نشان مي‌داد در بازه زماني پيش از سال 2004 و بين سال‌هاي 2005 تا 2009، ايران مطالعات مدل‌سازي رايانه‌اي بر روي ترکيبات مختلفي انجام داده که اين ترکيبات صرفاً در ساختارهاي انفجاري اتمي مورد استفاده قرار مي‌گرفته و در آن از تکنولوژي انفجار از داخل، استفاده شده بوده است. اطلاعاتي که در اختيار همگان قرار دارد همچنين نشان مي‌دهد که ايران مطالعات بيشتري هم بر روي مدل‌سازي مواد انفجاري قوي انجام داده است که موارد شبيه‌سازي هيدروديناميک و مطالعات کدنويسي در اين ميان از نظر آژانس مهم است. مدل‌سازي فوق‌الذکر موارد استفاده متعددي دارد که برخي از آنها مختص ابزار انفجري هسته‌اي است.

59. اطلاعات تکميلي که کشورهاي عضو از نوامبر 2011 به آژانس داده‌اند با اطلاعاتي که پيش از آن در اختيار آژانس بود، همخواني دارد. يکي از کشورهاي عضو نيز در خصوص در سال 2009، در خصوص پروژه‌اي اطلاعات تکميلي به آژانس ارائه داد که وضعيت حالت مواد مورد نگراني آژانس را مشخص مي‌کرد.

60. آژانس در اکتبر 2014 با ايران در خصوص چندين مورد مباحثه کرد از جمله موارد مربوط به  اطلاعاتي که در ايران منتشر شده و در دسترس همگان بود. در خصوص اين مطالب که به محاسبات نوتروني مربوط مي‌شد، ايران توضيحاتي ارائه کرد و گفت که اطلاعات مورد نظر آژانس در خصوص اقدامات جاري و گذشته شخصي است که پايان‌نامه دکتراي خود را آماده مي‌کرده است؛ نام اين شخص برده شده است. ايران در تاريخ آوريل 2015، اين پايان‌نامه را (به زبان فارسي) براي بررسي به آژانس ارائه داد. ايران با توجه پيکربندي اين مطالعه که به مدل‌سازي مواد انفجاري هسته‌اي مربوط مي‌شد، اعلام کرد که اين مطالعه به هيچ‌وجه در اين کشور انجام نشده است. آژانس يادآور مي‌شود که مطالعات صورت گرفته بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوي کشورهاي عضو و اطلاعات منتشر شده در دسترس عموم ايراني‌ها، از نظر متن و برخي جنبه‌هاي خاص و ديگر متغيرها، با هم شباهت‌هايي داشت.

61. ايران در مورخه 15  آگوست بر اساس نقشه راه، اطلاعاتي را در خصوص مطالعات مدل‌سازي بر روي مواد انفجاري قوي به آژانس ارائه داد و اعلام کرد که اين مطالعات براي مدل‌سازي هيدروديناميک کاربردهاي نظامي متعارف است و اينگونه کاربردها با نگراني‌هاي آژانس ارتباطي ندارد. متعاقب اين موضوع، ايران در طي نشست‌هاي فني-کارشناسي اعلام کرد که با توجه به ابعاد نظامي متعارف اين کار که نسبت به ابعاد غيرمتعارف، احتمال بيشتري دارد، اين کشور در موقعيتي نيست که در اين خصوص با آژانس مباحثه کند.

62. بر اساس تمامي اطلاعات موجود در آژانس از جمله اطلاعات حاصل از اجراي نقشه راه، آژانس اينگونه ارزيابي مي‌کند که ايران در بازه زماني پيش از سال 2004 و بين سال‌هاي 2005 تا 2009 بر روي مدل‌سازي رايانه‌اي تجهيزات انفجاري اتمي کار کرده است. آژانس خاطرنشان مي‌کند که ماهيت اين محاسبات بهرحال ناقص و چندپاره بوده است. آژانس همچنين خاطرنشان مي‌کند که برخي مدل‌سازي‌هاي هيدروديناميک، در ساخت تجهيزات انفجاري نظامي متعارف نيز قابل اجرا است.

E.9. اولين نوبت کار بر روي نوترون

63. اطلاعاتي که کشورهاي عضو در بازه زماني پيش از نوامبر 2011 به آژانس ارائه شده بود نشان مي‌داد که ايران اقدامات اجرايي براي اولين نوبت استفاده از نوترون در تجهيزات انفجاري هسته‌اي انفجار از داخل را مدنظر قرار داده بود و در اين راه، بر روي مواد و ساختارهايي آزمايش کرده که مي‌توانسته به توليد نوترون تحت فشار ناگهاني، منجر شود. آژانس پيش از اجراي نقشه راه ارزيابي کرده بود يکي از شواهد که به ساخت منابع نوترون در شرايط تحت فشار اشاره داشت، از شواهدي که پيش از ارائه شده بود، ضعيف‌تر بود.

64. يکي از کشورهاي عضو در بازه زماني پيش از نوامبر 2011 اطلاعات تکميلي ارائه داد که نشان مي‌داد فعاليت‌ها در اين حوزه احتمالا پس از سال 2004 هم ادامه يافته و از حدود سال 2006 به بعد، ايران يک برنامه چهار ساله براي تأييد نهايي طرح منبع نوترون‌هايي که تحت فشار ناگهاني ساخته مي‌شود، آغاز کرده که اين اقدامات استفاده از مواد غيرهسته‌اي براي اجتناب از آلودگي هسته‌اي را شامل مي‌شده است. ايران در خلال يک نشست فني-کارشناسي در سپتامبر 2015 اعلام کرد که هيچ اقدام عملي يا تئوريک در ارتباط با منابع نوترون‌هايي که تحت فشار ناگهاني ساخته مي‌شود، انجام نداده است.

65. اطلاعاتي که ايران در آگوست 2015 بر اساس نقشه راه به آژانس ارائه داد، اطلاعات مربوط به مطالعه بر روي نوترون‌هاي عمومي و تحقيقات عمومي غيرايراني مربوطه را شامل مي‌شد، اطلاعاتي که در دسترس عموم بود. ايران تأييد کرد که در يک موسسه در ايران، تحقيقاتي انجام شده و طي آن، از تجهيزات فوکوس پلاسما براي توليد پالس‌هاي نوتروني کوتاه و طراحي و آزمايش ردياب‌هاي مناسب، استفاده شده است. در طي يک بازديد فني از يک موسسه ايراني در تاريخ 9 اکتبر 2015، ايران تجهيزات تحقيقات نوتروني خود را به آژانس نشان داد.

E.10. اجراي آزمايش

66. اطلاعاتي که يکي از کشورهاي عضو در بازه زماين پيش زا نوامبر 2011 به آژانس ارائه داد نشان مي‌دهد ايران بين سال‌هاي 2002 تا 2003، شايد براي آزمايش يک وسيله انفجاري هسته‌اي، برنامه‌ريزي و آزمايشات مقدماتي کرده باشد. آژانس همچنين اطلاعاتي داشت که نشان مي‌داد ايران چند آزمايش عملي انجام داده تا ببيند که آيا اجزاي شليک چاشني‌هاي سيم پل انفجاري در يک فاصله دور بين محل شليک و وسيله تحت آزمايش که در يک گودال عميق قرار داده شده بود، به خوبي عمل مي‌کند يا نه.

67. اطلاعات تکميلي که از مستندات مربوط به مطالعات ادعايي به دست آمده نشان مي‌دهد که ايران مدارک مربوط به ترتيبات ايمني هسته‌اي را در اختيار داشته؛ ترتيباتي که براي آزمايش يک وسيله انفجاري هسته‌اي لازم بوده است.

68. آژانس از زمان تنظيم ضميمه 2011 تاکنون، اطلاعات بيشتري در اين خصوص دريافت نکرده است.

E.11. سوار کردن بر روي موشک

69. انبوه اطلاعاتي که در بازه زماني پيش از نوامبر 2011 در خصوص ادعاهاي مربوط به مطالعات ايران به آژانس ارائه شد نشان مي‌داد که بين سال‌هاي 2002 تا 2003، ايران پروژه‌اي تفضيلي انجام داد تا ببيند چگونه مي‌توان محموله‌اي کروي شکل در قسمت بار موشک شهاب 3 سوار کرد و در عين حال، اين محموله شرايط سخت هنگام پرتاب و ورود مجدد به جو کره زمين را تاب بياورد و تا هنگام رسيدن به هدف، کارايي خود را از دست ندهد. بر اساس اين اطلاعات، در خلال اين مطالعات مهندسي که ملاحظات اجرايي، تئوريک و طراحي را در بر مي‌گرفت،  قطعات و مدل‌هاي شبيه‌سازي شده در چند کارگاه ساخته شده است. اين اطلاعات همچنين نشان داد که جزئيات کار در خلال يک سري گزارشات، ثبت و ضبط شده است.

70. در اين دوره از اجراي نقشه راه، از ايران خواسته شد شرايط بازديد از اين کارگاهها و کساني که در اسناد مطالعات ادعايي نقش داشتند را فراهم کند.

71. در 30 سپتامبر 2015، ايران به آژانس ويدئوهايي شامل هر يک از سه کارگاهي که در اسناد مطالعات ادعايي وجود داشت را نشان داد. گفته شده که دوتا اين فيلمها از درون کارگاهها گرفته شده که هنوز هم فعال هستند در حاليکه سومي گفته شده که از خارج از کارگاه فيلمبرداري شده و اکنون فعال نيست. در 15 اکتبر 2015 از آژانس دعوت شد تا از اين دو کارگاه بازديد کند. از اين فيلمها و بازديدهايي که صورت گرفت آژانس راستي آزمايي کرد که کارگاهها براساس اسناد مطالعات ادعايي بودند. علاوه بر آن، ابعاد و قابليتهاي آنها نيز مطابق با اسناد مطالعاتي ادعايي بودند.

72. آژانس راستي آزمايي کرد که اين دو کارگاه در ارتباط با اسناد مطالعاتي ادعايي بودند اما آژانس هيچ گونه اطلاعات ديگري در اين زمينه از زمان ضميمه 2011 دريافت نکرد.

E12. فيوزگذاري، مسلح کردن و سيستم شليک

73. پيش از نوامبر 2011، آژانس تعدادي سند از اسناد مطالعات ادعايي داشت که به توسعه سيستم شليک پروتوتايپ مرتبط بود و قادر بود براي چاشني طراحي شده براي موشک شهاب 3 که در بالاي هوا يا بر روي زمين به هدف اصابت کند منفجر شود.

74. اطلاعات در دسترس آژانس از اسناد مطالعات ادعايي نشان داد که ايران تعدادي از گزينه هاي فني را براي فيوزگذاري، مسلح کردن و سيستم شليک مورد ملاحظه قرار داده است که تضمين مي‌کند که چاشني کذاري موشکهاي جديد شهاب 3 امن باقي مي‌ماند و در ترابري خود به درستي عمل مي‌کند.

75. آژانس از زمان ضميمه سال 2011 اطلاعات بيشتري در اين زمينه دريافت نکرده است.

F. ارزيابي کلي

76. ارزيابي کلي از تجزيه و تحليل همه اطلاعات در دسترس آژانس در ارتباط با هريک از اين 12 حوزه، همانند ارزيابي ضميمه 2011 تنظيم شده است.

77. براساس همه اطلاعات در دسترس آژانس مرتبط با ساخت سلاحهاي هسته اي از جمله فعاليتهاي خاص تاييد شده تحت چارچوب همکاري(از جمله دسترسي مديريت شده به سايت گچين) و JPA، آژانس نشانه اي از چرخه سوخت اعلام نشده و فراتر از فعاليتهاي اعلام شده توسط ايران کشف نکرد. آژانس ارزيابي مي‌کند که هرمقدار از مواد هسته اي که تحت برنامهAMAD در دسترس ايران قرار گرفته است، ممکن است با عدم قطعيت مرتبط با مواد هسته اي و اندازه گيريهاي مرتبط با آن باشد.

78. براساس همه اطلاعات در دسترس مرتبط با اجزاي هسته اي يک چاشني انفجاري، آژانس هيچ نشانه اي از انجام فعاليتهايي که مستقيما بتواند با مواد اورانيوم انجام شده باشد، يا براي کسب اطلاعاتي براي يک چاشني انفجاري از شبکه مخفي هسته اي باشد مشاهده و کشف نکرد.

79. آژانس ارزيابي کرد که چاشنيهاي انفجاري سيم‌پل که توسط ايران توسعه يافته داراي ويژگيهايي در ارتباط با دستگاه انفجاري هسته اي مي‌باشد. آژانس اذعان ميکند که در آنجا رشد استفاده از چاشنيهاي انفجاري براي اهداف غيرنظامي و نظامي متعارف وجود دارد. آژانس همچنين ارزيابي مي‌کند که توسعه تکنولوژي MPI در ايران داراي ويژگيهاي مرتبط با دستگاه انفجاري هسته اي است و بخشي از برنامه هاي جايگزين ديگر نيز وجود دارد.

80. اطلاعات در دسترس آژانس مرتبط با تست هيدرودينامکي نشان ميدهد که ايران در سال 2000 يک سيلندر بزرگ در سايت نظامي پارچين ساخته و مستقر کرده است. ديگر اطلاعات نشان ميدهد که اين سيلندر با پارامترهاي يک اتاق شليک انفجاري مطابقت دارد. اطلاعات در دسترس آژانس از جمله نتايج تحليل نمونه ها و تصاوير ماهواره اي از اظهارات ايران درباره اهداف ساخت و ساز پشتيباني نمي‌کند. فعاليتهاي انجام شده تحت نقشه راه نشان داد که سيلندر هدف اصلي ساخت و ساز نبوده است. آژانس ارزيابي ميکند که قعاليتهاي گسترده انجام شده از فوريه 2012 در محل ويژه و مورد علاقه آژانس به طور جدي توانايي آژانس براي ارزيابي موثر را تضعيف مي‌کند.

81. براساس همه اطلاعات در دسترس آژانس درباره مدلسازي و محاسبه، از جمله از اجراي نقشه راه، آژانس ارزيابي ميکند که ايران پيش از سال 2004 و بين 2005 و 2009 مدلسازي کامپيوتري براي دستگاههاي انفجاري هسته اي انجام داده است. آژانس به هرحال ماهيت شکننده و غيرکامل اين محاسبات را متذکر مي‌شود. آژانس همچنين به کاربرد مدل سازي هيدروديناميک برخي مواد منفجره نظامي متعارف اشاره مي‌کند.

82. آژانس وجود دو کارگروه مرتبط با اسناد مطالعاتي ادعايي درباره يکپارچه سازي يک خودروي تحويل موشک را در ايران راستي آزمايي کرد اما هيچ اطلاعات ديگري در اين زمينه از سال 2011 دريافت نکرد.

83. آژانس اطلاعات اضافه اي در زمينه اسناد مطالعاتي ادعايي و انجام آزمايش بر روي فيوز، مسلح کردن و سيستم شليک از سال 2011 دريافت نکرده است.

84. آژانس ارزيابي کرد که قبل از پايان سال 2003، يک ساختار سازماني در ايران وجود داشت که براي هماهنگي فعاليتهاي مرتبط با توسعه دستگاههاي انفجاري مناسب بود. اگر چه بعد از سال 2003 بعضي از اين فعاليتها سرجاش بود اما هيچ ارتباطي با تلاشهاي هماهنگ نداشتند.

85. ارزيابي کلي آژانس اين است که طيفي از فعاليتهاي مرتبط با توسعه دستگاههاي انفجاري هسته اي به عنوان تلاشهاي هماهنگ قبل از سال 2003 در ايران انجام شده است. همچنين اقدامات ديگري نيز بعد از سال 2003 انجام شده است. آژانس همچنين ارزيابي کرد که اين فعاليتها از مطالعات علمي و امکان سنجي و کسب ظرفيتها و قابليتهاي خاص فني مربوطه فراتر نرفته است. آژانس هيچ نشانه معتبري از فعاليتهاي مرتبط با توسعه يک دستگاه انفجاري هسته اي بعد از سال 2009 در ايران پيدا نکرده است.

خلاصه:

86. تمامي فعاليت‌هاي موجود در نقشه‌راه، مطابق برنامه مورد توافق به اجرا در آمدند. ايران، درباره اسناد مرتبط با موضوعات گذشته و باقي‌مانده توضيحات مکتوب و اسناد مرتبط را ارائه کرد، آژانس سوالاتي را درباره ابهام‌هاي مرتبط با توضيحات ايران مطرح کرد و نشست‌هايي برگزار شدند. اژانس اقدام به انجام فعاليت‌هاي پادماني در برخي اماکن مدنظر آژانس، از جمله در سايت پارچين کرد و نشست پاياني فني برگزار شد. اجراي نقشه‌راه تعامل محتوايي‌تر ميان آژانس و ايران راتسهيل کرد.

87. ارزيابي آژانس اين است که قبل از پايان سال 2003 طيفي از فعاليت‌هاي مرتبط با ساخت ابزار انفجاري در ايران به صورت تلاش‌هاي هماهنگ انجام شده است، و برخي از فعاليت‌ها قبل از سال 2003 انجام شده‌اند. ارزيابي آژانس اين است که اين فعاليت‌ها، از سطح مطالعات امکان‌سنجي و علمي، و کسب برخي صلاحيت‌ها و توانمندي‌هاي فني مرتبط بالاتر نرفته‌اند. آژانس هيچ شواهد موثقي درباره فعاليت‌هايي در ارتباط با ساخت بمب انفجاري هسته‌اي بعد از سال 2009 در اختيار ندارد.  

88. آژانس هيچ نشانه موثقي درباره انحراف مواد هسته‌اي در ارتباط با جنبه‌هاي نظامي احتمالي در برنامه هسته‌اي ايران نيافته است.

ضميمه 1- 

نقشه راه شفاف‌سازي موضوعات باقي‌مانده گذشته و کنوني مربوط به برنامه هسته‌اي ايران

آژانس بين‌المللي انرژي اتمي و جمهوري اسلامي ايران در ادامه همکاري‌هايشان ذيل چارچوب همکاري‌ها، براي تسريع و تقويت همکاري‌ها و مذاکرات با هدف حل تمام موضوعات باقي‌مانده گذشته و کنوني که هنوز توسط آژانس بين‌المللي انرژي اتمي و ايران حل نشده‌اند، تا پايان سال 2015، توافق کردند.

در همين زمينه، ايران و آژانس با موارد ذيل موافقت کردند

1-  آژانس بين‌المللي انرژي اتمي و ايران بر روي ساز و کار جداگانه‌اي که به آن‌ها اجازه مي‌دهد موضوعات حل‌نشده باقي‌مانده را، آنطور که در ضميمه گزارش 2011 مدير کل (GOV/2011/65) آمده، پاسخ گويند. فعاليت‌هاي صورت گرفته و نتايج به دست آمده تا آن تاريخ توسط ايران و آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در ارتباط با برخي موضوعات، در طول روند انعکاس داده خواهد شد.

2- ايران تا تاريخ 15 اوت 2015 (24 مرداد)، توضيحات خود به صورت مکتوب و اسناد مربوطه را در ارتباط با موضوعات مطروحه در ساز و کار جداگانه بند يک، به آژانس ارائه خواهد داد.

3-  آژانس بين‌المللي انرژي اتمي پس از دريافت توضيحات مکتوب و اسناد مربوطه ايران، اطلاعات را تا تاريخ 15 سپتامبر 2015 (24 شهريور) بررسي کرده و سوالات در مورد هرگونه ابهامي در ارتباط با آن اطلاعات را به ايران منتقل خواهد کرد

4-  پس از آنکه آژانس بين‌المللي انرژي اتمي سوالات در خصوص هرگونه ابهام در چنين اطلاعاتي را به ايران ارائه کرد، ديدارهاي فني-کارشناسي، تمهيدات فني ومباحث آنگونه که در ساز و کار جداگانه مورد توافق قرار گرفت، براي رفع اين ابهامامات، در تهران صورت خواهد گرفت.

5-  ايران و آژانس بين‌المللي انرژي اتمي بر سر ساز و کار جداگانه‌اي در خصوص موضوع پارچين توافق کردند.

6-  تمامي فعاليت‌ها، آنگونه که در فوق اعلام شده، تا تاريخ 15 اکتبر 2015 (23 مهر) با هدف حل تمامي مسائل حل‌نشده گذشته و حاضر، آنگونه که در ضميمه گزارش 2011 مدير کل (GOV/2011/65) تعيين شده، تکميل خواهد شد.

7- مدير کل به صورت دوره‌اي روند اجراي اين نقشه راه را به شوراي حکام آژانس گزارش خواهد کرد.

8-  تا تاريخ 15 دسامبر 2015 (24 آذر)، مدير کل ارزيابي نهايي را در مورد حل تمامي مسائل باقي‌مانده گذشته و حاضر آنطور که در ضميمه گزارش 2011 مدير کل (GOV/2011/65) تعيين شده، براي اقدام به شوراي حکام ارائه خواهد کرد. پيش از صدور گزارش، يک نشست فني جمع‌بندي ميان ايران و آژانس برگزار خواهد شد. 

9- ايران اعلام کرده است ارزيابي جامع خود را در مورد گزارش مدير کل به صورت مکتوب به آژانس بين‌المللي انرژي اتمي ارائه خواهد کرد. 

10- در انطباق با چارچوب همکاري‌ها، آژانس به در نظر گرفتن نگراني‌هاي امنيتي ايران، ادامه خواهد داد.