احرار خبر: پس از گذشت 1376 سال از واقعه دهم محرم سال 61 هجري قمري در دشت نينوا، عاشوراييان آذربايجان در نخستين پايتخت تشيع نماز ظهر عاشورا را به ياد آخرين نماز حضرت سيدالشهدا حسين بن علي (ع) در صحراي کربلا اقامه کردند.
به گزارش احرار خبر، تبريز شهر امالهيئات است؛ چرا که بيشترين تعداد هيئتهاي محب اهل بيت(ع) را داراست و تقريباً در تمام ايام سال مردم اين شهر به ياد خاندان اهل بيت عصمت و طهارت(ع) بودهاند و اوج اين محبت در دهه اول محرمالحرام جلوهگر ميشود.
اينجا پايتخت تشيع است که در دوم رمضان شاه اسماعيل صفوي پس از 889 سال ضمن برپايي نماز جمعه در مسجد جامع تبريز با نداي نخستين اذان مزين به عبارات «اشهد ان علياً وليالله» از گلدسته اين مسجد استقلال ايران اسلامي را اعلام کرد.
عزت همه ما شيعيان ماه محرم است و محرم ماه شور و عشق، شعور و ايثار و فداکاري است، محرم ماه ارزشگذاري به مقام انسانيت و ماه بهار اسلام است و ما هر چه داريم از محرم و قيام عاشورايي امام حسين(ع) است.
دستههاي عزادار تبريزي با حمل خيمههاي نمادين اهل بيت، حجله حضرت علياکبر، گهواره حضرت علياصغر و علم و بيرق، مظلوميت امام حسين(ع) و ياران باوفايش را تداعي کردند، عشاق حسيني با پاهاي برهنه در قالب دستههاي عزاداري در خيابانهاي اين شهرها به سوگواري پرداختند.
حضور پرشور نوجوانان و جوانان اين ديار در سوگواري شهادت ياران باوفاي سالار شهيدان، اباعبدالله الحسين (ع) جلوه باشکوهي به آيينهاي سنتي و ويژه دهه اول محرم داده است و با مرام و مسلک، مذهب و اعتقاد و باوري که دارند همهساله با آمدن محرم دوباره عشق، مهرباني و معنويت در وجودشان پر رنگ ميشود و جان ميگيرد.
کودکان جامهسياه بر تن کردهاند و با سربند ياحسين، يا زهرا و يا ابالفضل در تکاپو هستند و مشق عشق حسين(ع) را تمرين ميکنند و کودکان چندماهه به ياد علياصغر آمدهاند و پيران به ياد حبيب بن مظاهر، جوانان علياکبر و ابوالفضل را صدا ميزنند و زنان با زينب همناله ميشوند و همه حسين حسين ميگويند.
عزاداران عاشوراي حسيني در آذربايجانشرقي به ويژه تبريز نخستين پايتخت تشيع همانند ديگر ماتمسرايان نينوا در سراسر کشورمان با اجتماع در تکايا و مساجد، نماز ظهر عاشورا را به ياد آخرين نماز حضرت سيدالشهدا حسين بن علي (ع) در صحراي کربلا اقامه کردند.
عزاداران حسيني در هر گوشهاي از اين استان با صداي ملکوتي اذان، در حالي که اشک از ديدگانشان به ياد آخرين نماز حضرت امام حسين (ع) جاري بود، با شنيدن بانک اذان به ياد نماز اول وقت سومين پيشواي شيعيان جهان در هنگامه جنگ در مساجد، خيابان و محلات به نماز ايستاده و با امام و مقتدايشان تجديد ميثاق کردند.
حضور خيل عظيم عزاداران ابا عبدالله الحسين (ع) در سراسر استان آذربايجانشرقي که اقشار مختلف مردم را در بر ميگيرد جلوههاي معنوي شور حسيني را در قالب دستهها و هيئتهاي سوگوار در نماز ظهر عاشورا متجلي کرد.
عزاداران نمازگزار در صفوف منظم سطوح خيابان و ميدانهاي اصلي شهرها و روستاها، بقاع متبرکه و مساجد را با حضور خود مزين کردند.
براساس اين گزارش، در اين آيينها نمازگزاران سوگوار و سياهپوش پيشاني بندگي و عبوديت به خاک ماليدند و در مقابل عظمت و عشق حسين بن علي (ع) به درگاه احديت سر تعظيم فرود آوردند و با عشق ورزيدن به نماز، لبيک به نداي حضرت امام حسين (ع) گفتند و شيريني عبادت به درگاه الهي را بار ديگر احساس کردند.
مردم تبريز نماز ظهر عاشورا به امامت نماينده ولي فقيه در آذربايجانشرقي در ميدان ساعت اقامه کردند.
با وجود تدارک لازم از پيش براي اقامه نماز در ميدان ساعت استقبال عاشورائيان حسيني از نماز عاشورا به حدي بود که بيشتر مردم ايستاده بر آسفالت خيابان در قابل خداوند متعال سر بر سجده خداوند متعال بر روي مهر گذاشتند.
ادامه عزاداري بعد از اقامه نماز در بازار تبريز تا سوم امام
طبق آيين و سنت مردم تبريز بعد از اقامه نماز ظهر عاشورا عزاداري و دستجات حسيني از خيابانها به بزرگترين بازار سرپوشيده دنيا کشيده ميشود و تا سوم امام اين مکان مملو از عاشورائيان حسيني است.
بناي معظم و سرپوشيده بازار تاريخي تبريز که از آن به عنوان بزرگترين بازار مسقف و به هم پيوسته جهان ياد ميکنند و قدمت آن به صدها سال قبل ميرسد اين روزها شاهد سوگواري عزاداران حسينبنعلي(ع) است.
ثبت ملي آيينهاي عزاداري بازار تبريز، بخش مهمي از آيينهاي عزاداري حسيني مستندسازي شده و ثبت اين آيين سنتي در شهر تبريز به عنوان نخستين پايتخت تشيع جهان نقطه درخشاني در تاريخ اين بازار است.
بناي معظم و سرپوشيده بازار تاريخي تبريز که از آن به عنوان بزرگترين بازار مسقف و به هم پيوسته جهان ياد ميکنند و قدمت آن به صدها سال قبل ميرسد اين روزها شاهد سوگواري عزاداران حسين بن علي (ع) است.
دستجات مختلف عزاداري محلات قديمي تبريز طبق روال سالهاي گذشته و با همان سبک و شيوه سنتي خود امسال نيز به ياد حضرت سيدالشهدا (ع) سوگواري ميکنند. تيمچه مظفريه قلب تپنده بازار به عنوان مرکز عزاداريها اين روزها لبريز از سوگواري حسيني است. عزاداران بازار با يک نظم و انتظام خاص، سراپا سياه پوش و بعضا با دستارهايي سياه بر سر، در سوگ حضرت اباعبدالله الحسين (ع) مراسم سنتي مذهبي سينهزني و زنجيرزني را به جاي ميآورند. در مقابل هر يک از اين دستهجات نيز علمهايي به عنوان معرف دسته عزاداري و محله مربوط به آن حمل ميشود. برخي از اين علمها از قدمت تاريخي برخوردارند.
مرثيهها و نوحههاي خوانده شده در بازار تبريز اکثرا به زبان ترکي آذربايجاني و با همان لحن و سبک قديمي است.
بازار همچنين محل پخش احسانها و نذورات نيز است؛ برخي از مغازهها با پخش چاي و ديگر نذورات از عزاداران امام حسين (ع) پذيرايي ميکنند. زنها اجازه ورود به مراسم عزاداري بازار را ندارند و اين مراسم صددرصد مردانه است. دستجات عزاداري پس از طي بخشهاي مختلف بناي سرپوشيده بازار تاريخي تبريز، از آن خارج ميشوند و همه دستجات جز چند دسته عزاداري مشخص، اجازه ورود به بازار را ندارند.
معنويت و روحانيت خاصي بر بازار تبريز در شبهاي محرم حاکم است که حاجتمندان شهر را نيز بدان جا ميکشاند و آنان در مقابل دستجات عزاداري و در حلقه عشاق حسين بن علي (ع) دست بر دامان حضرتش ميشوند.
سه نوع از دستجات عزاداري سنتي در بازار حضور مييابند، دستجات عرب، عجم و زنجير که تا چند روز بعد از عاشورا همچنان سوگواري ميکنند. تبريز سراسر عزاخانه حسيني است که حتي بازار، قلب تپنده اقتصاد آن نيز از اين امر مستثني نيست.