احرار خبر: تبريز، شهر اولين‌ها اين روزها، مثل ديگر روزهاي سال نسبت به ساير شهرهاي ايران همچنان خبرساز است و آن چيزي نيست، جز اينکه «تبريز به عنوان بهترين، سالم‌ترين و بهداشتي‌ترين شهر ايران انتخاب شده است».
نکته حائز اهميت در اين خبر مهم براي دوست‌داران سرزمين ايران اينکه، شهر تبريز براي سومين سال پياپي به عنوان بهترين شهر براي زندگي در ايران شناخته مي‌شود و به سخن ديگر، براساس تحقيق سازمان ملل بر روي وضع شهرهاي جهان که نتيجه آن در مجله الکترونيکي اين سازمان منتشر شده، تبريز، شهر اولين‌ها به عنوان زيباترين و توسعه يافته‌ترين شهر ايران اسلامي معرفي شده و شهرهاي ديگر ايران از جمله تهران، اصفهان، مشهد، شيراز، قم و اروميه در رديف‌هاي بعدي قرار دارند.
* چرايي انتخاب تبريز به عنوان زيباترين و توسعه‌يافته‌ترين شهر ايران
از اين رو، در اين مطلب و گزارش به چرايي و چگونگي انتخاب شهر تبريز، به عنوان زيباترين و توسعه‌يافته‌ترين شهر ايران مي‌پردازيم. به همين اعتبار، هنوز سئوالات بي‌شماري در اين خصوص مطرح بوده و هست و اينکه آيا تبريز؛ همچنان شهر سالم براي زندگي است؟! و ديگر اينکه مديران و مسئولان شهري شهر اولين‌ها چه نسخه‌اي را براي انتخاب مجدد اين شهر به عنوان بهترين، سالم‌ترين و بهداشتي‌ترين شهر ايران در سال‌هاي آينده، پيچيدند؟ آيا تبريز، همچنان زيباترين و توسعه‌يافته‌ترين شهر ايران است؟ و پرسش آخر اينکه، شهر تبريز با اين همه ظرفيتي که از آن نام برده مي‌شود، آيا استحقاق زيباترين و توسعه‌يافته‌ترين شهر ايران را دارد و يا نه؟!
از سوي ديگر، حال اين پرسش مطرح مي‌شود که تبريز، شهر اولين‌ها چگونه و تا کي؟ مي‌خواهد، خود را به عنوان «بهترين، سالم‌ترين و بهداشتي‌ترين شهر ايران» و در نهايت «زيباترين و توسعه‌يافته‌ترين شهر کشور عزيزمان ايران» در طول ساليان متمادي مطرح سازد. آيا زيرساخت‌هاي لازم شهري، تاريخي و طبيعي و به ويژه بسترهاي لازم اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي، امکانات زيربنايي و ارتباطات براي شهر اولين‌ها فراهم شده و يا بايد منتظر اين زيرساخت‌ها شد.
* زيباترين و توسعه‌يافته‌ترين شهر ايران کجاست؟!
بنابراين، با اين ويژگي‌ها و ظرفيت‌هايي که امروز در شهر اولين‌ها هست و يا در آينده نزديک به امکانات زيرساختي اين شهر افزوده خواهد شد، به طور قطع و يقين بايد متذکر شد، که تحقق آرمان «تبريز شهري جهاني و براي هميشه به عنوان زيباترين و توسعه يافته‌ترين شهرهاي جهان اسلام» ملقب شود و به نظر مي‌رسد، دور از دسترس نباشد و در بين شهرهاي ايران هم شهر تبريز، به عنوان اولين شهر جهاني توسعه يافته و زيبا لقب بگيرد.
از سويي، براساس تحقيق سازمان ملل که اخيرا از سوي مجله اينترنتي UN منتشر شده است، شهر تبريز پيش از شهرهاي تهران، اصفهان، شيراز، قم، اروميه، مشهد و... به عنوان بهترين شهر براي زندگي در ايران شناخته شده، که عواملي چون وجود ساختمان‌هـاي مدرن و زيباي فراوان، خطوط هواپيمايي پيشرفته، طبيعت بکر و جذاب، غذاهاي لذيذ، مساجد زيبا، اماکن و ابنيه تاريخي متعدد و... در کسب اين رتبه موثر بوده است.
* آيا تبريز؛ همچنان زيباترين شهر ايران است؟!
بر همين اساس، علاوه بر اين سازمان بهداشت جهاني نيز همچون دو سال قبل، بار ديگر تبريز را به عنوان بهداشتي‌ترين و سالم‌ترين شهر ايران انتخاب کرده است. از ديگر موفقيت‌هاي کسب شده توسط تبريز در اين تحقيق بين‌المللي، انتخاب و معرفي اين شهر به عنوان شهر پيشگام و پيشتاز سرمايه‌گذاري بخش خصوصي و موفق‌ترين شهر ايران، در تحقق سياست‌هاي اصل 44 قانون اساسي اعلام شده است.
با اين وجود، از ديگر دستاوردهاي جهاني اين شهر که اخيرا يعني در سال 2015، به دست آمده، مي‌توان به انتخاب شهر تبريز به عنوان «پايتخت فرش جهان" از سوي يونسکو و شوراي جهاني صنايع دستي اشاره نمود، که تنها 11 شهر در کل دنيا به عنوان شهرهاي جهاني صنايع دستي معرفي شدند، که در بين اين شهرهاي جهاني، شهر تبريز، به عنوان نماينده شهرهاي جهان اسلام، پيشتاز اين شهر است.
از اين رو، در اين راستا به نظر مي‌رسد، براي رسيدن به آرمان‌هاي شهر جهاني فرش، تبريزيها و به ويژه مسئولان و فعالان فرش بايد بيش از گذشته تلاش کنند و براي رسيدن به اين نتيجه نيز وحدت و همدلي بين آنها ضروري است.
انتخاب تبريز، به عنوان نماينده اطلس شهرهاي جهان اسلام، پايتخت نگارگري جهان اسلام و ... از ديگر افتخارات تبريزيها است، که اين شهر اين روزها به عنوان پايتخت مصاديق فرهنگي جهان اسلام معرفي مي‌شود.
* تبريز قلب آذربايجان و آذربايجان سر ايران
به هر حال آنچه در اين راستا اهميت دارد، اينکه براي معرفي و شناساندن تبريز، به عنوان پايتخت مصاديق فرهنگي جهان اسلام و شهر جهاني صنايع دستي، عزم جدي بين مردم، مسئولان، هنرمندان و نخبگان جامعه را طلب مي‌کند.
به هر حال، تبريز در طول تاريخ کشورمان همواره شهري پيشتاز در عرصه‌هاي مختلف چون در حوزه شهري، فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و حتي سياسي بوده که معادلاتش با تمام شهرهاي جهان و حتي ديگر کلان شهرهاي کشورمان فرق داشته است. بدينسان به خاطر همين پيشتازي تبريزيها و آذربايجاني‌ها، از پشتيباني انقلاب و نظام اسلامي و به خصوص رهبر و ولي‌فقيه نظام جمهوري اسلامي ايران است، که حضرت آيت‌الله العظمي خامنه‌اي، رهبر معظم انقلاب «اين شهر را قلب آذربايجان و آذربايجان را سر ايران» ناميده‌اند.
* روي پوست شهر اولين‌ها/ تبريز روزگار نو
نکته حائز اهميت ديگر در اين مقوله اينکه، شهر تبريز همچنين به عنوان نخستين پايتخت جهان تشيع نيز مشهور است. البته نبايد فراموش کرد که وجود تعداد زيادي از مساجد زيبا، اماکن و ابنيه تاريخي متعدد به سبک معماري ايراني- اسلامي بر اهميت و ويژگي‌هاي هنري و تاريخي شهر تبريز افزوده است؛ وجود آثار تاريخي و بناهاي قديمي منحصر به فرد در اين شهر، نشان از وجود هنرمندان با ذوق و استادان چيره‌دست در اين حوزه دارد، که با خلق آثاري بي‌نظير، پاي شهر تبريز را به جمع شهرهايي با معماري زيبا و قابل توجه باز کرده و به سبب موقعيت مناسب خود که در گذشته از مراکز تجاري منطقه بوده است هم اکنون نيز يکي از مراکز مهم صنعتي در سطح ايران محسوب مي‌شود.
به بيان ديگر اينکه اين شهر در دو سده اخير، مبدأ بسياري از تحولات اجتماعي، فرهنگي و صنعتي در کشور بوده و نقشي کليدي در تحولاتي مانند انقلاب مشروطيت، انقلاب ايران در سال 1357 و مدرنيزه کردن کشورمان در عرصه‌هاي مختلف داشته است.
* تبريز، چشم و چراغ شهرهاي ايران
در همين حال، به عقيده کارشناسان حوزه شهري، «تبريز شهري مهم و استراتژيک در شمال غرب کشور است و از طرفي نيز، دروازه اروپا محسوب مي‌شود، به طوريکه وقايع مهم تاريخي و سياسي تاريخ ايران، عمدتا به مرکزيت شهر تبريز رخ داده است، همچنين شخصيت‌هاي بسياري در حوزه علم، ادب و هنر از شهر اولين‌ها برخاسته‌اند که نه تنها در فضاي اجتماعي شهر، که گاه حتي در کشور و جهان هم، شناخته شده‌اند. همچين تبريز دروازه تمدن ايران به شمار مي‌آيد، چراکه تمام اولين‌هاي فرهنگي، عمراني و علمي- ادبي ايران، در تبريز به وقوع پيوسته و اين شهر را به عنوان شهر اولين‌هاي ايران، مشهور کرده است».
ناگفته نماند، اين شهر همچنين به دليل شرايط خاص جغرافيايي و طبيعي، از اهميت بالاي اقتصادي و سياسي در کشورمان برخوردار بوده است، و پيدايش تمدن‌هاي باستاني نظير سان‌ها و مادها در دوره‌هاي پيش از تاريخ گواهي اين ادعا است.
براساس نوشته‌هاي مورخان و جهان‌گردان در سده‌هاي بعد از اسلام، تبريز نه تنها از شهرهاي مهم و معتبر آذربايجان، بلکه از شهرهاي مهم کشور نيز بوده است. عبور جاده ابريشم از نزديکي آن موجب شکوفايي اقتصادي و فرهنگي گرديده و ارتباطات سياسي، اقتصادي و فرهنگي موجبات تغيير و تحول فرهنگ، تمدن و آداب و رسوم مردم اين سرزمين گرديده و مقدمات ايجاد بسياري از علوم، مکاتب، موسسات و نهادهاي مدني براي اولين‌بار در کشور را به ارمغان آورده است.
* وسوسه‌هاي بهترين شهر، براي زندگي
بنابراين، تبريز شهر اولين‌ها، يکي از قديمي‌ترين شهرهاي ايران، از دير باز براي اهل سياحت و تجارت در اقصي نقاط جهان نام آشناي است و به بيان ديگر اين شهر در گذشته و امروز در بسياري از عرصه‌ها جزو شهر اولين‌هاي ايران بوده و هست، رنگين کماني از اين اولين‌ها را مي‌توان به راه‌اندازي اولين چاپخانه، اولين خياباني که در ايران داراي برق شد، اولين تئاتر، اولين نشريه، اولين بلديه، اولين پستخانه، اولين خط انتقال پست، کتابخانه عمومي، ايستگاه آتش‌نشاني، انجمن شهر، مرکز پليس، حمل‌ونقل ريلي عمومي (با اسب) و... اشاره نمود که هر کدام از اينها کرد، بارز اقتدار شهر اولين‌ها را نشان مي‌دهد.
در اين زمينه، همچنين مقامات، مسئولان و مديران بلندپايه کشورهاي خارجي و منطقه در سفر به اين شهر، شهر تبريز را نمونه بارز شهري‌هاي مدرن و توسعه يافته جهان و منطقه ياد کردند و بر لزوم توسعه و تقويت همکاري‌هاي دوجانبه در سطح منطقه‌اي و بين‌المللي در همه عرصه‌هاي اقتصادي، فرهنگي، اجتماعي، تجاري، بازرگاني و ... با متوليان، مديران و مسئولان ارشد اين استان شدند.
حال آنچه در اين زمينه اهميت دارد اينکه، مردم آذربايجان و به ويژه تبريزيها در طول تاريخ کشورمان نشان دادند که هميشه و در همه حال در امور مختلف همواره پيشگام و پيشتاز بوده‌اند و در واقع اين قابليت و پتانسيل در بين شهروندان آذري زبان وجود دارد که اگر بخواهند کاري را انجام دهند با پشتکار، همت، غيرت و سختگيري خاص تا آخر خط مي‌روند که نمود بارز آن همان لقب شهر اولين‌ها است.
* تبريزيها به جهانيان سلام دوباره کردند
نکته در خور تامل ديگر در اين زمينه اينکه، تبريز با قدمت کهن و تمدني غني به علت واقع شدن در مسير جاده ابريشم(ايپک يولو)، بزرگ‌ترين بازار سرپوشيده جهان، مهد سرمايه‌گذاري و تجارت داخلي و بين‌المللي، دروازه تجارت ايران، قطب صنعت خودروسازي و قطعه‌سازي ايران، کسب مقام اول در بخش جذب سرمايه‌گذاري خصوصي، ساخت ساختمان‌هاي مدرن و زيبا، برج‌سازي، زيباترين و مدرنترين شهر ايران، انتخاب بهترين شهر براي زندگي، امن‌ترين و پاک‌ترين شهر، خواهرخواندگي با چندين شهر خارجي، نخستين پايتخت تشيع در جهان اسلام، شهر بدون گدا، وجود نويسندگان و شعراي مشهور جهاني، آب و هواي خوب، آثار تاريخي و گردشگري فراوان، صنايع دستي و ... زيرساخت‌ها و بسترهاي اوليه را براي ورود شهر تبريز به عنوان زيباترين و توسعه‌يافته‌ترين شهر جهان اسلام فراهم کرده باشد.
چرا که شهر تبريز از ديرباز به عنوان توسعه يافته و زيباترين شهر ايران در بسياري موارد پيشتاز و اولين بوده، به طوري که بسياري در ايران و جهان، تبريز را با اين نام يعني شهر اولين‌ها مي‌شناسند. به هر حال آنچه در اين زمينه مهم به نظر مي‌رسد، اينکه شهر تبريز با اين همه ظرفيت‌هايي که از آن نام برده شد آيا مستحق شهر جهاني زيبا و توسعه يافته نيست. به يقين با عزم مديريت شهري، کمک و همکاري دستگاه‌هاي مسئول، مديران و مسئولان شهري، استاني و دولتي و نيز با همت و تلاش خود شهروندان تبريزي تحقق آرمان «تبريز، شهري جهاني زيبا و توسعه يافته براي هميشه و در همه حال» دور از دسترس نيست.
منبع: فارس