در آستانه ماه محرم هيئت‌هاي عزاداري و مذهبي استان زنجان با اعلان عزا به استقبال اين ماه مي‎روند؛ محرم در پايتخت شور و شعور حسيني از جنس ديگري است و مردم زنجان عرض ارادت خود را به ساحت اباعبدالله الحسين (ع) در اين ماه به نمايش مي‎گذارند، آئين طشت گذاري و اعلان عزا يکي از قديمي‎ترين سنت‎هاي مردم زنجان است که هرساله قبل از ماه محرم برگزار مي‎شود.

هيئت‌هاي مذهبي زنجان با شور حسيني اين مراسم را برگزار مي‎کنند و هرساله دوستداران اهل‌بيت عصمت و طهارت (ع) در زنجا‎ن با برگزاري مراسم اعلان عزا در مساجد و تکايا خود را براي عزاداري محرم آماده مي‎کنند.

*برافراشته شدن پرچم سياه در زنجان

کوچه و برزن شهر زنجان اين روزها مزين به پرچم‎هاي اعلان عزا شده است که هيئت‌هاي مذهبي هرکدام براي ورود به ماه محرم نصب‌کرده‌اند و کمتر محل‎هاي ديده مي‎شود که اقدام به نصب بنر و پرچم بر روي مساجد و تکاياي خود نکرده باشد.

«اعلان عزا» در واقع يکي از قديمي‎ترين آداب زنجاني‌هاست که هيئت‌هاي مشهور مانند حسينيه اعظم، زينبيه اعظم، فيضيه، احمديه، هيئت ثارالله اقدام به برگزاري آن مي‎کنند.

 يکي از رسوم اعلان عزا به تن کردن لباس سياه و خواندن اشعاري براي ورود به ماه محرم و گاهي مرثيه‎خواني براي شهداي کربلا و اهل‌بيت عصمت و طهارت است،اين سنت با الهام از پيشينيان امروزه به عنوان يکي از قديمي‌ترين سنت‌ها و مناسک مردم زنجان است.

*اعلان عزا يکي از سنت‌هاي قديمي زنجاني‎ها است

در اين مراسم ذکر مصائب اهل‌بيت عصمت و طهارت (ع) و حضرت ابوالفضل ‌العباس (ع) از جمله آداب اعلان عزا است.

رئيس هيئت عاشقان حضرت علي‌اصغر(ع) زنجان در گفت‎و‎گو با خبرنگار فارس در زنجان اظهار داشت: آيين اعلان عزا يکي از سنت‌هاي قديمي زنجاني‎ها است که هرساله در آستانه ماه محرم برگزار مي‎شود.

حسن نجفي بابيان اينکه در استان زنجان اين آيين زودتر از ساير استان‎ها برگزار مي‎شود، افزود: در حال حاضر هيئت‌هاي مختلف مذهبي در اين زمينه برنامه دارند.

وي گفت: آئين اعلان عزا سنتي است که مردم آذربايجان بيشتر به آن مي‎پردازند و در واقع بيشتر آذري‎ها براي عرض ارادت بيشتر به ساحت اباعبدالله الحسين (ع) اين مراسم براي ورود به ماه محرم برگزار مي‏کنند.

اين هيئتي زنجاني تصريح کرد: اعلان عزاي حسيني راهي است براي نشان دادن عرض ارادت مردم زنجان به سرور و سالار شهيدان حضرت اباعبدالله الحسين (ع) است.

*برپايي روضه‌خواني و سينه‌زني براي امام حسين (ع)

نجفي ادامه داد: مردم استان زنجان از روزهاي پاياني ماه ذي‌الحجه و با پايان عيد سعيد غدير اين مراسم‌ را در هيئت‌هاي مذهبي برگزار مي‎کنند و گاهي چندين هيئت نيز باهم اين مراسم را برگزار مي‎کنند.

وي افزود: برپايي روضه‌خواني و سينه‌زني براي امام حسين (ع) و ذکر مصائب خانواده از برنامه‎هاي اصلي اين مراسم است.

رئيس هيئت عاشقان حضرت علي‌اصغر(ع) زنجان بابيان اينکه هر هيئت و مسجدي روز خاصي را براي اين کار در نظر گرفته است، افزود: امسال نيز هيئت‌هاي مختلف اقدام به برگزاري اين مراسم و آئين مي‏‌کنند.

وي با اشاره به اينکه هرساله کوچه‌ها و خيابان‌هاي شهر زنجان براي ورود به ماه محرم آماده مي‌شوند، افزود:مردم زنجان لقب پايتخت شور و شعور حسيني را به نام خود رقم‌زده‌اند.

گفتني است، حسينيه اعظم زنجان نيز امسال با حضور مداحان استاني آيين ورود ماه محرم را برگزار مي‌کند در مسجد زينبيه اعظم نيز آئين طشت گذاري با حضور غلامرضا عيني‌فرد ذاکر اهل‌بيت عصمت و طهارت (ع) برگزار مي‎شود.

همه‌ساله مراسم هشتم و يازدهم محرم با حضور صدها هزار نفر از عاشقان اباعبدالله الحسين (ع) و به ميزباني شهر زنجان و با حضور سوگواران و عزاداراني از سراسر کشور برگزار مي‌شود.

مراسم هشتم و يازدهم محرم زنجاني‌ها در سال‌هاي اخير به‌عنوان نمادي از عزاداري‌هاي پاک و به دور از خرافات مذهبي برگزارشده و در اين زمينه به الگويي براي هيئت‌هاي مذهبي در کشور تبديل‌شده است.

گفتني است، مراسم عزاداري باشکوه حسينيه‌اعظم زنجان که در روز هشتم ماه محرم برگزار مي‌شود در تاريخ 15 دي ماه 87 با شماره ثبتي 10 به عنوان دهمين مورد و از جمله آيين‌هاي عزاداري به عنوان نخستين نمونه در فهرست ميراث معنوي کشور ثبت شده است.

همچنين، زينبيه اعظم زنجان يکي از قطب‌هاي عزاداري استان زنجان بوده و همه‌ساله پذيراي خيل عظيم عاشقان اباعبدالله الحسين(ع) از سراسر کشور و حتي خارج از کشور است.

در روز يازدهم محرم‌الحرام هرسال، شهر زنجان به‌عنوان پايتخت شور و عشق حسيني جلوه معنوي خاصي برخورد مي‌گيرد و عاشقان امام حسين(ع) خود را آماده براي حضور در يک اجتماع عظيم و حماسي مي‌کنند تا نداي «يا حسين» و «يا زينب» سر داده و به ياد شهيد دشت کربلا عزاداري کنند.

اين مراسم ساعات بعدازظهر روز 11 محرم در محل زينبيه آغازشده و در صحن مقدس آستان حضرت ابراهيم(ع) به پايان مي‌رسد.

نحوه عزاداري اين دو هيئت پيچيده نبوده و روش خاصي ندارد بلکه طبق معمول نوحه‌خواني و سينه‌زني شاکله اصلي آن را تشکيل مي‌دهد به طوري که در هر دو هئيت مداح اهل بيت با سرودن اشعاري در مدح امام حسين (ع) و اهل‌بيت وي، مردم را آماده کرده و مردم نيز با سينه‌زني و زنجير‌زني او را همراهي مي‌کنند.

مهمترين شاخصه و ويژگي اصلي عزاداري مردم زنجان در روزهاي هشتم و يازدهم محرم اتحاد و يکپارچگي آنهاست.

البته اين جان‌فشاني آزادمردان راه حسين (ع) از ديد لنز دوربين‌ها دور نمانده و به تمام دنيا به طور وسيع مخابره مي‌شود تا ساير هموطنان و آزادي‌خواهان نيز با ديدن اين صحنه‌ها به وجد بيايد.

سالانه ده‌ها خبرنگار و عکاس از نقاط مختلف کشور و رسانه‌هاي مختلف به شهر زنجان سفر مي‌کنند.