ا

شهرستان اسکو آذربايجان شرقي که در 30 کيلومتري جنوب کلان‌شهر تبريز واقع‌شده، درزمينه?? کشاورزي ازجمله شهرستان‌هاي پيشرو به شمار مي‌رود و 32 هزار هکتار اراضي کشاورزي دارد که نزديک به 28 هزار هکتار مربوط به اراضي زراعي و مابقي باغي است و علاوه بر اين 56 درصد اين اراضي آبي و نيمه آبي و 44 درصد ديمي است.

باوجود بحران آب در حوضه آبريز درياچه اروميه و خشک‌ شدن اين درياچه، شهرستان اسکو رتبه نخست گردو استان را به خود اختصاص داده است به‌گونه‌اي که گوشه و کنار اين شهرستان مملو از باغ‌هاي گردو است و به‌خصوص اسکو و مجارشين به‌عنوان توليدکنندگان باکيفيت گردو در سطح کشور ‌شناخته مي‌شوند.

کرم خراط دغدغه باغداران و گردو کاران اسکويي

شيوع آفت کرم خراط که پس از انتقال نهال آلوده از استان‌هاي شمالي به  ديگر نقاط کشور آغاز شد، در کنار بحران خشک‌سالي، خسارات جبران‌ناپذيري را به گردوي شهرستان اسکو زده به‌طوري‌که تنها راه مبارزه با گسترش بيماري قطع درختان آلوده و آتش زده آن‌ها است.

عدم کنترل اين آفت هرسال خسارات زيادي را به باغ‌هاي اسکويي‌ها وارد مي‌کند که بيش از يک هزار و 500 هکتار از درختان گردو در اسکو آلوده‌شده‌اند و اين روند ادامه دارد و در اين ميان نکته جالب و درعين‌حال خطرناک، اين است که شيوع اين آفت که باغ‌هاي آلوده را صد در صد به نابودي مي‌کشاند، در فصل خشک‌سالي بيشتر است.

کرم خراط، سوسک شاخک بلند رزاسه، سوسک چوب‌خوار شاخک بلند درختان ميوه و سوسک طوقه خوار درختان همه جزء آفات ثانويه‌اي هستند که با تداوم خشک‌سالي تبديل به آفات درجه‌يک شده‌اند که از اين ميان در حال حاضر کرم خراط مهم‌ترين آفت درختان گردو محسوب مي‌شود و به دنبال خشک‌سالي‌هاي چندين ساله و کمبود آب، اين حشره به اغلب درختان ميوه و درختاني مانند گردو، سيب و گلابي حمله مي‌کند.

فيروز حامدي يکي از باغداران اسکويي  يکي از اصلي‌ترين مشکلات  گردو کاران اسکويي را کرم خراط  عنوان مي‌کند و مي‌گويد: يکي از دلايل اصلي شيوع کرم خراط خشک‌سالي و کمبود آب در داخل درخت است و اين آفت حتي در درختاني نيز که آب مي‌خورده، به دليل مجاورت با درختان آلوده، سرايت کرده است.

وي با اشاره به اينکه در سال‌ گذشته  اين آفت به باغ‌ها خسارت زيادي وارد کرده بود، بيان مي‌کند: امسال  با کمک مسئولان جهاد کشاورزي  اين آفت تا حدي کاهش‌يافته و سم‌پاشي درختان ازجمله اقدامات باغداران اسکويي در اين خصوص بوده که البته به دليل زيادي درختان کم‌تر موفق بوده‌ايم  و ديرکرد درسم‌پاشي درختان باعث از بين رفتن آن‌ها مي‌شود.

حبيب قادري  از ديگر باغداران اسکويي که به گفته خودش 120 اصله درخت گردو دارد، مي‌گويد: اصلي‌ترين دغدغه گردو کاران اسکويي کرم خراط است که باعث از بين رفتن درختان ما مي‌شود و به‌ناچار شاخه‌هاي اضافي را زده يا قطع کرده و يا مي‌سوزانيم اما در اين ميان درختاني که ضعيف هستند، بيشترين خسارت را مي‌بينند.

مهدي هاشم‌پور ديگر کشاورز اسکويي اظهار داشت: يکي از مشکلات اصلي توليد گردو در اسکو آفت کرم خراط  است به‌طوري‌که در بيشتر باغ‌ها شيوع ‌يافته و هيچ راهکار مناسبي براي مبارزه با آن وجود ندارد و بهترين کار قطع و سوزاندن درختان آلوده است که از زمان ورود اين آفت به باغات،  خسارت‌هاي زيادي به باغداران شهرستان وارد کرده است.

 فروش گردوي تقلبي و نامرغوب به  اسم گردوي اسکو/وقتي گردو به دست دلالان مي‌افتد

محمدبابازاده باغدار اسکويي نيز اظهار داشت: با توجه به اينکه گردو اسکو رتبه اول توليد اين محصول را در استان به خود اختصاص داده است و کيفيت بي‌نظيري دارد، بار ديگر دلالان با آغاز فصل برداشت براي خريد گردو به شهرستان اسکو روي آورده‌اند که اين محصول را خريداري  کرده و گردوي بي‌نظير اسکو را بدون بردن کوچک‌ترين نامي به استان‌هاي ديگر مي‌فروشند.

وي در ادامه افزود: متأسفانه اکنون در تبريز و برخي شهرها مشاهده مي‌شود که برخي از دست‌فروش‌ها  گردو نامرغوب و تقلبي را به اسم  گردو اسکو مي‌فروشند  که اين ضربه بزرگي به گردو کاران اسکويي است که بايد جلوي آن گرفته و گام‌هاي جدي‌تر در اين زمينه برداشته شود چون شهرستان اسکو  با گردو شناخته مي‌شود و پتانسيل بالايي در اين زمينه دارد که بايد مسئولان حمايت کنند.

مبارزه با  آفت‌هاي درختان در قالب IPM در شهرستان اسکو انجام مي‌شود

فرماندار شهرستان اسکو نيز در همين خصوص گفت: آفت کرم خراط جدي‌ترين تهديد درختان اين منطقه است  که  بيشترين آسيب براثر حمله اين آفت مربوط به ساقه درختان است  و  بيش از يک هزار و 500 هکتار از درختان گردوي شهرستان به آفت کرم خراط آلوده‌شده و هرساله برنامه مبارزه و مقابله با اين آفت در حدود 500 هکتار از باغ‌هاي گردوي اين منطقه اجرا مي‌شود.

حيدر صادقي ادامه داد: تغيير شرايط آب و هوايي و بروز خشک‌سالي در منطقه و کاهش آب‌هاي زيرزميني و کاهش دشمنان طبيعي از قبيل دارکوب و مورچه‌ها و سن‌هاي شکاري باغي موجب شده آفت کرم خراط در اين منطقه طغيان کرده و باعث خشک شدن ساقه درختان گردو شود.

وي از مبارزه جدي با آفت کرم سفيد ريشه در سطح وسيعي از باغات اين منطقه خبر داد و افزود: آفت کرم سفيد ريشه موسوم به کرم وازگيل نيز يکي از مهم‌ترين آفات درختان منطقه است که از ريشه درختان تغذيه کرده و باعث تضعيف درخت و درنهايت خشکي آن مي‌شود.

فرماندار اسکو خاطرنشان شد: امسال کار مبارزه با اين آفت در قالب IPM با استفاده از انواع روش‌هاي مبارزه در سطح شهرستان انجام مي‌شود.

وي همچنين از برخورد جدي با برداشت کنندگان بي‌رويه آب از چاه‌هاي کشاورزي خبر داد و گفت: با توجه به اينکه برداشت بي‌رويه و بيش‌ازحد مجاز آب از چاه‌ها باعث نفوذ آب‌شور درياچه اروميه به چاه‌هاي منطقه شده و خاک کشاورزي را شور مي‌کنند، در صورت مشاهده استفاده بيش‌ازحد از آب چاه‌ها، حواله سوخت و برق موتور متخلفان قطع مي‌شود

صادقي تصريح کرد: کمبود آب کشاورزي در اراضي حاشيه درياچه اروميه بحراني جدي است و بر اساس سند تدبير توسعه شهرستان اسکو، تغيير الگوي کشت در مزارع لازم‌الاجرا بوده و بر اين اساس کاشت محصولات زراعي منوط به اطلاع از ميزان آب موجود در منطقه صورت خواهد گرفت.

وي همچنين گفت: بيش از 32 درصد مزارع و باغات کشاورزي در سطح شهرستان اسکو به‌صورت کاملاً سنتي و فاقد سامانه‌هاي نوين و شبکه کانال‌هاي اصلي و فرعي آبياري مي‌شوند که اين امر هدر رفت مقادير زيادي آب در مسير انهار را به دنبال دارد.

فرماندار شهرستان اسکو در پايان گفت: امسال لوله‌گذاري و انتقال آب با لوله براي بيش از 132 کيلومتر از انهار سنتي شهرستان مصوب شده است که اين طرح‌ها در صورت تأمين اعتبار اجرايي خواهد شد.

برداشت 4200 تن گردو در شهرستان اسکو

مدير جهاد کشاورزي شهرستان اسکو نيز با اشاره به اقدامات اين اداره در خصوص کرم خراط  گفت: درزمينه? وجود اين آفت در سطح شهرستان اطلاعيه‌هايي را در اختيار دهياري‌ها و شوراها  قرار داده‌ايم و تله‌هاي فرموني  را در باغات اسکو و روستاهاي شهرستان نصب‌کرده و کلاس‌هاي آموزشي براي توجيح کشاورزان و باغداران در خصوص مبارزه با اين آفت  برگزار کرده‌ايم.

آيت اله عبادپور در ادامه افزود: سطح زير کشت گردو در آذربايجان شرقي 10 هزار و 930 هکتار است که از اين ميزان يک هزار و 550  هکتار مربوط به شهرستان اسکو و از سطح زير کشت مذکور يک هزار و 380 هکتار در مرحله باردهي است که با عملکرد سه تن در هکتار امسال در حدود چهار هزار و 200 تن محصول قابل استحصال است.

وي بابيان اينکه شهرستان اسکو ازنظر سطح زير کشت و توليد گردو رتبه اول استان را به خود اختصاص داده است، ادامه داد: با توجه به شرايط آب و هوايي حاکم بر شهرستان، گردوي توليدشده در مقايسه با ساير مناطق از کيفيت مطلوبي برخوردار است.

عبادپور تصريح کرد: در چند سال اخير طرح تعويض تاج در باغات گردو و به‌ويژه باغات جديدالاحداث در حال اجراست که در اين طرح از ژنو تيپ‌هاي برتر موجود در منطقه در تعويض تاج به‌منظور افزايش عملکرد و کيفيت محصول استفاده مي‌شود.

مدير جهاد کشاورزي شهرستان اسکو به باغداران نيز توصيه کرد: جهت  افزايش کمي و کيفي محصولات باغي، احداث باغات جديد، اصلاح باغات، تغذيه، هرس، مبارزه بيولوژيکي، نگهداري و برداشت محصول، با کارشناسان جهاد کشاورزي همکاري داشته باشند.  

برگزاري جشن  گردو گامي براي شناساندن طلاي سبز اسکو

وي در ادامه بابيان اينکه شهرستان اسکو در سطح استان هم ازنظر سطح زير کشت و هم ازنظر توليد رتبه اول را به خود اختصاص داده که بر اين اساس براي اينکه اين محصول را بيشتر بشناسانيم، جشن برداشت گردو را برنامه‌ريزي کرده‌ايم و در 13 مهر اين مراسم با حضور مسئولان استاني و شهرستاني و باغداران اسکويي برگزار مي‌شود که اين جشن به‌عنوان يک حرکت تأثيرگذار در اقتصاد شهرستان و ارتقاي کميت و کيفيت گردوي اسکو است.

عبادپور خاطرنشان شد: اين جشن در راستاي معرفي توانمندي هاي بخش كشاورزي شهرستان و جذب توجهات ويژه مسئولان به توسعه ملي و كيفي محصولات باغي شهرستان به‌ويژه گردو است و برگزاري چنين مراسمي در شناساندن محصول گردو و ساير مشتقات آن و همچنين جاذبه‌هاي گردشگري و تاريخي شهرستان به ديگر نقاط کشور مثمر ثمر خواهد بود.

وي در ادامه  برگزاري دوره‌هاي آموزشي براي کشاورزان را امري مهم دانست و افزود: براي اينکه کشاورزي را توسعه دهيم لازم است کشاورزان و باغداران با شيوه‌هاي نوين کشاورزي آشناي شوند که در اين راستا روستاها را تقسيم‌بندي و براي هر روستا يک کارشناس به‌عنوان کارشناس فني معرفي‌شده که به روستاها مراجعه  مي‌کنند و تازه‌ترين شيوه‌هاي نوين کشاورزي را  مطرح کرده و مسائل و مشکلات کشاورزي روستاها را حل کرده و به ما منعکس مي‌کنند.

با تجميع تمام اين نظرات و نگاهي اجمالي به وضعيت  کشاورزي استان  مي‌توان به‌خوبي دريافت که اقداماتي که منجر به  از بين بردن کرم خراط  و افزايش سود براي باغداران از طرف  مسئولين و جهاد کشاورزي شود، مي‌تواند باعث افزايش توليد محصول باکيفيت ايراني شده و همچنين زمينه اشتغال‌زايي در شهرستان‌هايي چون اسکو را فراهم کند.

منبع: مهر