به گزارش احرارنيوز به نقل از مهر، بر اساس آخرين سرشماري جمعيت استان اردبيل چيزي حدود يک ميليون و246هزار نفر است. اين استان در حالي که يک و 9 صدم درصد از مساحت کشور را به خود اختصاص داده است بر اساس آمار هاي اخذ شده نفوس و مسکن بالغ بر 1.66 درصد از جمعيت را در خود جاي داده است.

فقر معيشتي به واسطه سطح درآمد پايين در اين استان  به نسبت متوسط درآمد کشور که طي سال هاي اخير نگراني هايي را به دنبال داشته در حالي است که اين استان در گروه استان هايي قرار دارد که کمترين رشد جمعيتي را داشته و با وجود رتبه هاي قابل توجه در مهاجر فرستي همچنان در توازن معيشتي دچار مشکل است.

تنگناهاي مالي از جمله مهمترين دغدغه هاي فکري و روحي پايان ماه اغلب خانواده ها است و در بيشتر صنوف درآمد ها به سختي با نيازهاي ضروري خانوار همخواني دارد. تا جايي که همين فقر خود پديده هاي اجتماعي از جمله مهاجرت بي رويه از شهرها به استان هاي ديگر، مهاجرت از روستاها به شهرها و بروز حاشيه نشيني، کاهش امنيت اجتماعي و اقتصادي و در ادامه مشکلات ريشه دار و عميق اجتماعي از جمله افزايش سن ازدواج، تمايل اندک خانواده ها به فرزند آوري و رکود بازار را به دنبال داشته است.

اين در حالي است که در برنامه ريزي هاي توسعه استان اردبيل با وجود تاکيد مسئولان اين استان نه تنها به عنوان يک استان محروم شناخته نمي شود، بلکه همواره از توزيع ناعادلانه ثروت رنج برده است. در عين حال کمند بي پولي و فقر با توسعه نيافتگي، نبود صنايع مادر و ضعف سرمايه گذاري ها با تورمي روبه رشد هر سال سفت تر از سال قبل شده و تاثير درآمد پايين را در اقتصاد کل استان محسوس ساخته است.

درآمد پايين تر از متوسط ساير استان ها

به گفته مدير کل امور اقتصادي و دارايي استان اردبيل درآمد سرانه استان اردبيل بر اساس آخرين آماري که در سال ?? استخراج شده است کمتر از متوسط کشوري است.

هاشم مظفري  با بيان اينکه نرخ تورم براي ??? قلم کالا محاسبه مي شود و وضعيت ماهانه و سالانه آن استخراج مي شود، تصريح کرد:  علاوه بر تورم کشوري بانک مرکزي در استان ها نيز نرخ تورم را محاسبه مي کند؛ بررسي ها نشان مي دهد در استان اردبيل نرخ تورم تقريبا برابر کشور است. اما چون سطح درآمد پايين است، نرخ تورم بيشتر خود را نشان مي دهد.

وي افزود: هر چند تغييرات نرخ تورم به نسبت سال هاي اخير بهبود يافته  و ?? درصد تورم در بازار ضروري است اما چون قدرت خريد مردم پايين است تورم تاثير بيشتري از خود نشان مي دهد.

مظفري معتقد است کاهش قدرت خريد مردم حرکت به سوي فقر است و در صورتي که اگر قيمت افزايش يابد درآمد هم افزايش يابد و مردم باز قدرت خريد کمي داشته باشند آن وقت مي توان استنباط کرد ما به سمت فقر معيشتي مي رويم.

بار سنگين فقر به دوش نهادهاي حمايتي

دستاورد فقر معيشتي که در محاوره شهروندان اردبيلي به کررات از ميان حرف و صنوف مختلف شنيده مي شود کاهش سطح رفاه و سلامت اجتماعي و تحميل بار سنگين به دوش نهادهاي حمايتي است.

به طوريکه مديرکل بهزيستي استان اردبيل از مراجعات پي در پي خانوارها براي دريافت حمايت نقدي و جنسي گفت و تاکيد کرد: در صورتي که برخي ورودي هاي اين نهاد اجرايي در استان توانمند نشده و از چرخه حمايت خارج نشوند بايد تاکيد کنم ما با افزايش ورودي مواجه ايم.

رويا احمديان با تاکيد به آسيب هاي اجتماعي گسترده پيرامون فقر بيان داشت: بيشترين مراجعان ما زنان سرپرست خانوار هستند که به دلايل مختلف سرپرست ندارند و برخي حتي در تامين نان شب محتاج اند.

در عين حال مدير کل کميته امداد استان اردبيل به فقر تزايدي در اين استان تاکيد کرد و در پاسخ به سوال  مبني بر افزايش يا کاهش فقر در اين استان، افزود: بنده به جرات مي گويم آمار فقر نه تنها کاهش ندارد بلکه با افزايش همراه است.

نگراني بهروز زلالي نيز متمرکز برخانوارهايي با زن سرپرست است که ?? درصد از خانوارهاي تحت پوشش اين نهاد حمايتي را شامل مي شوند.

مساعدت ها کفاف نمي کند

زلالي در خصوص خروجي سياست گذاري ها و برنامه هاي حمايتي متذکر شد: متاسفانه فقر به حدي افزايش يافته که مساعدت ها کفاف نمي کند و ما به غير از ?? هزار خانوار تحت پوشش به ?? هزار خانوار به صورت موردي کمک مي کنيم.

مديرکل کميته امداد استان افزود: بنده بارها در جلسات مختلف نسبت به افزايش فقر و افزايش تعداد زنان سرپرست خانوار هشدار داده ام و اگر با همين منوال پيش برويم تا پايان سال ?? درصد خانوارهاي تحت پوشش ما با سرپرست زن اداره خواهند شد.

تاکيدات مدير کل کميته امداد استان در حالي است که تمامي سياست ها و برنامه هاي راهبردي دستگاه هاي حمايتي در راستاي فقر زدايي، توانمند سازي و ارتقا سطح رفاه اجتماعي به حدي در مقابل سيل فقر کم توان بوده که دستاورد آن توانمند سازي تعدادي قليل به نسبت افراد تحت پوشش است.

فقر قابل توجه به تعبير مدير تعاون، کار و رفاه اجتماعي استان اردبيل نه تنها محدود به قشر خاص بلکه گستره عمومي جامعه است.

توانايي پس انداز فقط 900 هزار تومان در سال

حسين منوري درر خصوص مقايسه درآمد -هزينه شهروندان اردبيلي افزود: در جامعه شهري درآمد سالانه ما به صورت ميانگين 165 ميليون ريال و در جامعه روستايي نيز 165ميليون ريال است.

وي بيان داشت: اين در حالي است که هزينه ها نيز رقم نزديک به ارقام ذکر شده بوده و در نتيجه يک خانوار اردبيلي در سال مي تواند حدود ??? هزار تومان پس انداز کند.

مدير کل تعاون، کار و رفاه اجتماعي استان تصريح کرد: متاسفانه برخي افراد شاغل محسوب مي شوند اما به عقيده بنده فرد شاغلي که نتواند هزينه زندگي خود را تامين کند در حکم يک فرد بيکار است و در سال ?? بر اساس آمارهاي ذکر شده درآمد و هزينه در اردبيل مساوي بوده و در قشر کارگري نيز به مراتب درآمد کمتر بوده است.

منوري تاکيد دارد که يکي از دلايل فقر معيشتي به پرداختي هاي نازل بر مي گردد و به عنوان مثال در بخش خصوصي ?? درصد پرداختي ها با نرخ حداقل محاسبه مي شوند و اگر بيش از حداقل پرداخت شود بر اساس توافق طرفين است.

اختلاف طبقاتي در بدنه شهري

نکته مورد تاکيد کارشناسان اين است که علاوه بر سهم کمتر اعتبارات استاني و پرداختي هاي ناچيز بخش خصوصي ثروت در اردبيل توزيع متوازن ندارد.

صادق منوچهري کارشناس علوم اجتماعي در اين خصوص به مهر گفت: بارها شده شما در چهره شهر کنار يک خانه کلنگي و ارزان شاهد ساخته شدن يک آپارتمان لوکس چند طبقه بوديد و اين همان مصداق فاصله هاي طبقاتي است.

منوچهري با بيان اينکه توزيع ثروت در اردبيل به شکل نامتعارف است، اضافه کرد: ما يا خانواده بسيار مرفه داريم و يا خانواده بسيار فقير و همين اختلاف طبقاتي بيماري هايي مانند چشم و هم چشمي و تجمل گرايي را به دنبال داشته است.

اين کارشناس تاکيد دارد که هر چند پديده اختلاف طبقاتي منحصر به استان اردبيل نيست اما در اين استان محروم هر روز آتش چشم و هم چشمي را تندتر مي کند و ماشين فلان فرد، خانه فلان دوست و مسافرت خارجي فلان فاميل بحث هاي محاوره اي بين شهروندان است که هر روز به گوش مي رسد.

منوچهري متذکر شد: اختلاف طبقاتي تا زماني که ثروت غني براي بهبود معيشت ثروت فقير با سرمايه گذاري و ايجاد واحدهاي توليدي و صنعتي، فرهنگي، اقتصادي و ... به کار گرفته نشود ادامه يافته و پول غني سرمايه هاي ناچيز فقير را در خود ذوب خواهد کرد.

نقش مسئولان در کاهش سطح فقر

تمامي اين مشکلات که به چمبره هاي آسيب اين استان بدل شده در حالي به قوت خود باقي است که بارها از سوي مسئولان استان به آن اشاراتي شده است.

مسئولان استاني بارها در سفر مقامات کشوري سطح پايين درآمدها، ناتواني مردم در تامين خود و مشکلات عديده اجتماعي را طرح کرده و براي جذب اعتبارات بيشتر در پروژه هاي مختلف اين موضوع را دستاويز قرار داده اند.

استاندار اردبيل در سفر رئيس جمهور طي سال گذشته با جذب کامل اعتبارات عمراني استان اردبيل را به کارگاه بزرگ عمراني تشبيه کرد که قرار است پروژه هاي مختلف در آن رونق گرفته و اردبيل در ريل توسعه محروميت را پشت سر بگذارد.

از سويي مدير کل امور اقتصادي و دارايي استان تاکيد دارد که به غير از درآمد عموم مردم در بخش درآمد دولتي و بنگاه هاي اقتصادي نيز اردبيل وضعيت مطلوبي ندارد.

مظفري در اين خصوص بيان داشت: در سال جاري درآمد دولتي استان 790 ميليارد ريال بوده که شامل ماليات، فروش کالا و خدمات دولتي، جرايم و خسارت و درآمد متفرقه است. بخش عمده اين درآمد شامل 660 ميليارد ريال ماليات هايي است که دولت اخذ کرده است.

وي اضافه کرد: در بخش درآمد بنگاه هاي اقتصادي بايد گفت علي رغم فعاليت اقتصادي در حوزه هاي مختلف درآمد بنگاه ها به دليل رکود بازار و پايين آمد سطح درآمد مردم کاهش يافته است.

مظفري معتقد است اگر واقع بين باشيم با اين پول نمي شود کاري کرد؛ دولت بايد از محل منابع ملي به استان پول تزريق کند. علاوه بر اين تسهيلات ارزان قيمت در اختيار استان قرار دهد.

به گفته مدير کل امور اقتصادي و دارايي استان ما در حال حاضر براي بخش توليد تسهيلاتي مي دهيم که نرخ آن مشابه استان تهران است و در واقع بايد گفت هيچ امتيازي در اين راستا براي ما قائل نشده اند؛ از خود صندوق توسعه ملي با ?? درصد نرخ سود تسهيلات دريافت مي کنيم و براي اردبيل سهمي ويژه اختصاص نمي يابد.

وي تاکيد دارد که در عين حال دولت مي تواند با جبران زيان بخش کشاورزي از جمله در بروز خشکسالي و سرمازدگي به حمايت از اين بخش اقدام کند.

برنامه ريزي هاي کلان و خرد بايد با لحاظ آسيب هاي ناشي از فقر امروز و ناکامي ها در تامين نيازهاي اوليه و ضروري خانواده ها توام با نگاه جامع نگر بوده و بتواند نسل درگير با فقر را به يک آرامش برساند.

بي توجهي به سهم بخش خصوصي و دانشگاهيان و کارشناسان و از سويي کارنامه فعاليت نمايندگان مجلس استان براي کسب اعتبار بيشتر براي اردبيل در حالي نکته قابل طرحي ندارد که تزريق هاي قطره چکاني به تاکيد تحليل گران اقتصادي استان حتي بدون تلاش هايي که اغلب در جلسات برجسته مي شود به صورت طبيعي انجام مي شد.

سوال اينجاست که استان هاي با وضعيت مشابه اردبيل چه گام هايي براي بهبود معيشت شهروندان خود برداشتند و ما کجا غلفت کرديم که هنوز که هنوز است عبارت تکراري، «نداري و جيب خالي» را به گوش کودکانمان مي خوانيم؟

خبرنگار: ونوس بهنود