احرارخبرسيد عباس عراقچي در گفت و گوي ويژه خبري دوشنبه شب، با بيان اينکه غنيسازي ايران شناسايي و پذيرفته شده است، گفت: قطعنامهاي که امروز در شوراي امنيت سازمان ملل به تصويب رسيد، دستاورد بسيار بزرگي است.
به گزارش احرارنيوز به نقل از ايسنا، معاون ظريف که در برنامه گفتوگوي ويژه خبري شبکه دو سخن ميگفت، اظهار کرد: برآورد ما اين است که بعد از دو ماه بررسيهاي کنگره انجام ميشود و پس از بررسي به روز توافق ميرسيم. در روز توافق اتحاديه اروپا مصوبه ديگري را در شوراي وزيران ميگذراند که تحريمهاي يکجانبه را لغو ميکند اما اجرايي شدن آن به مرحله بعدي ميرود، همچنين در روز توافق که احتمالا پس از دو ماه است دولت آمريکا اجراي تحريمهاي کنگره را متوقف ميکند و اين کار با دستور رييس جمهور آمريکا صورت ميگيرد اما اجرايي شدن آن هم در مرحله بعد صورت ميگيرد.وي ادامه داد: در مرحلهاي که هم ما و هم طرف مقابل کارهايي را که بايد انجام دهيم، داديم توافق اجرا ميشود، البته در اين مرحله يک اختلاف زماني بين اقدامات ما و اقدامات آنها وجود دارد و از قبل هم اين را گفته بوديم. راه حلي که براي اين مساله پيدا شد اين است که قبل از اينکه ايران کاري انجام دهد اروپا و آمريکا تحريمهايشان را لغو کنند اما اجراييشدن آنها تا وقتي که ايران اقداماتش را انجام نداده است صورت نميگيرد. وقتي اين مراحل طي شد به روز اجراييشدن ميرسيم که احتمالا تا آن روز 4 تا 6 ماه زمان است. در اين مدت بايد مقدمات کارها انجام شود و از آن روز توافق رسما اجرايي ميشود و همه تحريمها برداشته خواهد شد و فعاليتهاي اقتصادي که مرتبط با موضوع هستهاي با مشکل مواجه شده بودند به روال عادي برميگردند.اين عضو تيم مذاکره کننده هستهاي گفت: امروز يک گام مهم با تصويب قطعنامه لغو تحريمهاي شوراي امنيت و تاييد برجام صورت گرفت که به نظر من يک دستاورد بسيار بزرگ است. شوراي امنيت در اولين گام برجام را که متضمن غنيسازي توسط ايران است تاييد کرد، يعني به همان بهانه که ايران در دستور کار شوراي امنيت قرار گرفته بود و تهديد صلح و امنيت قلمداد شده بود توسط همان شورا قطعنامهاي صادر شد که ديگر ايران تحت فصل 7 منشور ملل متحد نيست و غنيسازي آن شناسايي و پذيرفته شده است و برنامه هستهاي ما نيز ادامه پيدا ميکند.
عراقچي گفت: براي اولين بار غنيسازي يک کشور در حال توسعه در شوراي امنيت پذيرفته شده و به آن چراغ سبز نشان دادند و اولين بار است که کشوري که ذيل فصل 7 منشور قرار گرفته است البته به تعبير من صحيح و سالم از اين وضعيت خارج ميشود و اين نشانه عظمت و اقتدار ايران است که با دست پر از فصل 7 خارج ميشود.
وي ادامه داد: همانطور که مقام معظم رهبري در خطبههاي نماز عيد فطر و در جمع مسئولان گفتند آنچه که آنها ميخواستند محقق نشد، آنها به دنبال آن بودند از برنامه ما يک پيچ و مهره باقي گذارند اما حالا به 5 هزار سانتريفيوژ و غنيسازي ايران رضايت ميدهند و اين چيزي است که شوراي امنيت بر آن مهر تاييد زده است.
معاون ظريف با بيان اينکه قطعنامه شوراي امنيت از جهات زيادي منحصر به فرد است به تشريح بخشهاي مختلف اين قطعنامه و ويژگيهاي آن پرداخت.
اين عضو تيم مذاکره کننده هستهاي کشورمان افزود: در برخي از موارد و بندهاي قطعنامه صرفا به بند 41 فصل 7 اشاره شده است چرا که فقط با اشاره به اين بند ميتوان قطعنامهها و تحريمهاي قبلي شوراي امنيت که تحت بند 41 بودند را لغو کرد. قطعنامه مذکور شامل 12 بند مقدماتي و 30 بند اجرايي است که در بند 7 مقدماتي آن اشاره شده است تغيير بنياديني در روابط ايران و شوراي امنيت ايجاد خواهد کرد.
وي گفت: در چارچوب اين قطعنامه موضوع ايران ديگر تهديد صلح و امنيت بين الملل محسوب نميشود.
معاون ظريف با اشاره به وجه ديگر اين قطعنامه خاطرنشان کرد: اين قطعنامه نقشه راه اجراي توافق را نشان ميدهد و آخرين قطعنامهاي است که درباره ايران صادر ميشود و در نهايت چنانچه همه چيز به روال عادي طي شود خود به خود لغو خواهد شد.
عراقچي گفت: اين قطعنامه برجام را تاييد و ضميمه خود ميکند و از کشورها و ايران و 1+5 ميخواهد که آن را اجرا کنند. اين درخواست يک الزام حقوق بين الملل ايجاد ميکند اما لزوما الزام حقوق داخلي کشورها نيست چرا که برخي کشورها الزامات شوراي امنيت الزامات داخليشان هم است اما براي برخي اين گونه نيست از جمله ايران و آمريکا.
وي در پاسخ به اينکه پرونده ايران چه وقت از شوراي امنيت بيرون ميآيد با اشاره به نقشه راه درنظر گرفته شده در قطعنامه 2231 گفت: در روز اجراي توافق که 4 تا 6 ماه آينده است اقدامات دو طرف آغاز ميشود. قدم بعدي 5 سال ديگر است و گام بعد از آن 8 سال ديگر که محدوديتهاي اشاعهاي لغو خواهد شد و بعد از 10 سال قطعنامه 2231 نيز لغو ميشود. وقتي همه چيز طبق روال پيش رود پرونده ايران در شوراي امنيت خود به خود مختومه ميشود.
وي در پاسخ به اينکه ممکن است آمريکا يا کشوري ديگر از اعضاي 1+5 بخواهند زمان خاتمه دادن به موضوع هستهاي را طولانيتر کنند گفت: اينکه آمريکا علاقه دارد يا ممکن است در آينده داشته باشد بعد از 10 سال همچنان به نظارت بر برنامه هستهاي ايران ادامه دهد خواسته آنهاست و به ما ارتباطي ندارد. آنچه روي کاغذ است و مصوبه شوراي امنيت است اينکه بعد از 10 سال موضوع پايان مييابد. اينکه کشوري بخواهد تصميم بگيرد چند سالي بيشتر نظارت داشته باشد بحث ديگري است.
عراقچي درباره محدوديتهاي اشاره شده درخصوص برنامه تسليحاتي و موشکي ايران در قطعنامه شوراي امنيت گفت: قطعنامه جديد شوراي امنيت همه قطعنامههاي قبلي را لغو ميکند اما يک سري محدويتهاي جديد را که در اصل همان تحريمهاي قبلي است باقي ميگذارد که يکي از آنها موضوع تحريمهاي تسليحاتي و موشکي است.
اين عضو تيم مذاکره کننده تصريح کرد: کشورهاي 1+5 به ويژه آمريکا نميخواستند اين دو مورد را بردارند و با توجه به شرايط منطقه استدلال مي کردند که اگر تحريمهاي تسليحاتي و موشکي را بردارند با توجه به شرايط و کشورهايي که در منطقه هستند نميتوانند پاسخگو باشند. در اين زمينهها بحثهاي زيادي شد اما وقتي گفتند نميتوانند اين تحريمها را بردارند ما به صراحت به آنها گفتيم پس توافقي در کار نيست، چون موضوع امنيت ملي و مسائل دفاعي ما به هيچ عنوان قابل مذاکره نيست و توافقي که در آن تحريم تسليحاتي و موشکي ادامه پيدا کند را نميپذيريم.
عراقچي گفت: ما به آنها به صراحت گفتيم و از گفتنش ابايي نداريم که اگر نياز ببينيم به کشوري اسلحه بدهيم ميدهيم و تعارف هم ندارد. البته اين بحثها براي يک سال پيش است و در نهايت آنها گفتند موضوع برداشته شدن تحريمهاي تسليحاتي و موشکي را در قطعنامه مي آوريم و حساب قطعنامه در اين بخش از توافق جداست. اين لزوما تفسير و برداشت ما نيست. در هيچ کجاي توافق اشارهاي به بحث تسليحاتي و موشکي نشده و آن را نميبينيد و مفاد برجام با مفاد قطعنامه متفاوت است. در بحث موشکي در قطعنامه جديد (2231) هيچ الزامي براي ايران وجود ندارد. اما در بحث تسليحاتي الزام 5 ساله وجود دارد.
عراقچي گفت: ما براي حفظ و گسترش توانمندي دفاعي خود و استقلال و حاکميت کشورمان به افزايش توانمنديهايمان ادامه خواهيم داد.
اين عضو تيم مذاکره کننده در پاسخ به اين پرسش که اگر کشوري اصرار کند که تحريمها را برگرداند چه خواهد شد تصريح کرد: در آن صورت ايران نه تنها به برجام پايبند نخواهد بود بلکه همکاريهاي خود با آژانس را هم پايان ميدهد و آنها بايد بدانند که ايران عکس العملي شديد نشان خواهد داد. آنچه باعث مي شود که آنها به تعهدات خود پايبند بمانند صرفا اين چند برگ کاغذي نيست که مورد تفاهم قرارگرفته است بلکه اقتدار و عظمت ايران و تواناييهاي منطقه اي و بين المللي ايران است.
عراقچي تاکيد کرد: توافقي که به دست آمده نتيجه چند عامل است اول مقاومت مردم در برابر فشارها و تهديدها، دوم توانمندي هاي دفاعي ما از سوي ارتش و سپاه به شکلي که دشمن را از هرگونه تهديد نظامي نااميد کرد و در اصل وقتي دشمن ديد تحريم اقتصادي و تهديد نظامي کارآيي ندارد پشت ميز مذاکره نشست. همچنين مديون رهنمودهاي داهيانه رهبري و هدايت رييس جمهور طي دو سال گذشته که موضوع هستهاي را مديريت کردند هستيم.
وي تاکيد کرد: بايد اين توافق را به عنوان يک دستاورد بزرگ قدر بدانيم.
معاون ظريف با تاکيد بر اينکه توافق جامع مبتني بر بده بستان است و هيچ يک از دو طرف به خواستههاي صددرصدي خود دست نيافته اند افزود: طرف مقابل هم بايد دستاوردي داشته باشد و تفاهمي که تاکنون به دست آمده صد درصد به نفع هيچ يک از طرفها نيست اما خواستههاي اصلي و خطوط قرمز ما که توسط مقام معظم رهبري طراحي شده است به دست آمد. خواستههاي اصلي ما حفظ عزت و غرور ايران در تثبيت غنيسازي و استمرار برنامه هستهاي بوده است به شکلي که در نبرد اراده ها ايران با غنيسازي بيرون آمد. همچنين خواسته ديگر ما برداشته شدن تحريمهاي ظالمانهاي بوده است که عليه ملت ايران اعمال شد.
عراقچي در ادامه به بيان نقل قولي از يکي از روساي تيمهاي مذاکره کننده اشاره کرد و گفت: ايشان اينطور گفتند که ايراني ها واقعا نابغهاند. از يک طرف از شوراي امنيت براي غنيسازي چراغ سبز گرفتند و ما به ازاي هم تحريمهايشان برداشته شد.
وي ادامه داد: اينها ستاندههاي ما در مذاکرات بوده است و در مقابل 1+5 هم اطمينان حاصل ميکند که ايران به بمب هستهاي دست پيدا نخواهد کرد امري که براي ما از اصول اساسي و خطوط قرمز ماست. ما همواره اعلام کردهايم که براساس شرع، منافع ملي و فتواي مقام معظم رهبري خواهان دستيابي به سلاح هستهاي نيستيم و اين مساله براي طرف مقابل از طريق برخي محدوديتها و نظارت ها صورت ميگيرد.
عراقچي تاکيد کرد: همه خطوط قرمز رهبري در مذاکرات و توافق جامع رعايت شده است.
وي يک بار ديگر درخصوص احتمال نقض قطعنامه و بازگشت مجدد تحريمها خاطرنشان کرد: اگر به هر دليل قطعنامه شوراي امنيت (2231) نقض شود هيچ ربطي به توافق ندارد. به ويژه در زمينه موشکي و تسليحاتي چنانچه از سوي ايران نقضي صورت گيرد توافق مورد خدشه صورت نميگيرد.
وي در عين حال تصريح کرد: اگر ما ضعيف باشيم و به تواناييهاي خود متکي نباشيم آنها ميتوانند ما را از بند 41 به بند 42 بکشانند. آنها ميتوانند به لحاظ حقوقي و سياسي اين کار را انجام دهند اما به لحاظ ميداني و واقعيات اين امکان وجود ندارد. در طي سالهاي گذشته با وجود اينکه ايران تحريم تسليحاتي و موشکي بود اما برنامه دفاعياش را با قوت و قدرت ادامه داد و سياستهايش در منطقه را پيش برد اما آنها نتوانستند کاري در برابر ايران انجام دهند و همه اينها به خاطر ايران و ظرفيتهايش در منطقه است و تا وقتي اين اقتدار وجود دارد هيچ کس موفق به اقدام خصمانه عليه ما نخواهد شد.
معاون وزير خارجه کشورمان تاکيد کرد: امنيت و ثبات را خودمان تامين مي کنيم و تا وقتي انسجام داشته باشيم دشمن کاري نمي تواند انجام دهد و همان طور که مقام معظم رهبري گفتند بحث هسته اي نبايد مانع دو دستگي شود بايد به توافق هستهاي طوري نگاه کنيم که تصوير کلي از آن را ببينيم و کمتر به جزئيات توجه کنيم چرا که گاهي توجه به جزئيات ما را از پرداختن به آن تصوير کلي بازميدارد.
عراقچي از کارشناسان، محققان و صاحب نظران که برجام و قطعنامه را مورد بررسي قرار مي دهند درخواست کرد که در تحليلهايشان تصوير کلان از دستاوردهاي به دست آمده را مدنظر داشته باشند.
اين عضو تيم مذاکره کننده درخصوص آنچه در قطعنامه به آن اشاره شده است مبني بر همکاري کامل ايران با آژانس گفت: در اين توافق يک نقش برجستهاي به آژانس داده شده است که امري کاملا بديهي است. در ارزيابي نسبت به برنامه هستهاي کشورها از نظر جامعه بين الملل قاضي آژانس است. ممکن است برخي مواقع اين قاضي به عدالت برخورد نکند که در مورد ايران زياد اين کار صورت گرفته است اما طبق برجام بايد کسي اقدامات هستهاي را تاييد کند که از نظر ما آژانس مسئول اين کار مي تواند باشد. با اين حال تلاش کرده ايم که نوع بررسيها و نظارت مبتني بر قضاوت هاي کمي باشد نه کيفي.
وي درخصوص احتمال کارشکني آژانس در روند کار گفت: اگر آژانس دبه درآورد يا طرف مقابل نقض تعهد کند براي ما بازگشت به شرايط قبل هم ممکن است و هم مشروع و قانوني. از نظر ما و همان طور که در قطعنامه 2231 به صراحت آمده است ميتوانيم در صورت نقض تعهدات به اقدامات گذشتهمان بازگرديم.
وي گفت: اين طور نيست که دو سال مذاکره کرده باشيم و به راحتي يک کشور يا آژانس بخواهد با يک اقدام ناشيانه همه چيز را به جاي اول بازگرداند به ويژه که اگر اين کار را کنند ايران با قدرت بيشتري به تواناييهاي قبلي خود باز مي گردد الان دستاورد آنها اين است که ايران را از دستيابي به سلاح هستهاي دور کرده اند پس چرا بايد اين دستاورد خود را از بين ببرند.
اين عضو تيم مذاکره کننده درباره لغو تحريمهاي کنگره تصريح کرد: دولت آمريکا روز گذشته توافق را به کنگره ارائه کرده است و دو ماه وقت دارد تا کنگره اعلام نظر کند اگر توافق را رد کند رييس جمهور آمريکا 10 روز وقت دارد آن را وتو کند و دوباره کنگره 12 روز وقت دارد که وتوي رييس جمهور آمريکا را بشکند البته دولت آمريکا بر اين نظر است که اين زمان به شکل طي نخواهد شد ما هم در داخل بايد بررسي هاي خود را انجام دهيم اما اين که روال بررسي به چه شکل خواهد بود من هم از آن اطلاعي ندارم. طبق مصوبه مجلس شوراي اسلامي توافق را براي ارزيابي دولت ارائه ميکند که امروز (سه شنبه) از طرف آقاي ظريف و با ارائه توافق به مجلس اين کار صورت ميگيرد، بقيه کارها به عهده مجلس است ممکن است روال تصويب در مجلس يا در شوراي عالي امنيت ملي صورت گيرد. در عين حال چه کنگره و چه در ايران هر دو ميتوانند کليت برجام را تاييد يا رد کنند و امکان اينکه در آن دست برده شود و بخواهند يک بخشي از برجام را تغيير دهند وجود ندارد.
عراقچي درباره عبارات لغو، تعليق و توقف که در برجام و قطعنامه به آن اشاره شده است گفت: ما در توافق و قطعنامه کلمه تعليق نداريم يا لغو و يا توقف وجود دارد. درباره تحريمهاي شوراي امنيت و اتحاديه اروپا از کلمه لغو استفاده شده است. درباره تحريمهاي کنگره و تحريم هاي ناشي از دستورات اجرايي رييس جمهور از کلمه توقف استفاده شده است.
وي گفت:تحريمهاي کنگره الان امکان لغو شدن ندارند چرا که اگر چنين درخواستي به کنگره ارائه شود با آن مخالفت خواهد شد. در مقابل رييس جمهور آمريکا اختيار قانوني دارد اجراي تحريمهاي کنگره را متوقف کند و براساس توافق وين دولت آمريکا متعهد شده تحريمهاي کنگره را متوقف کند و اين اقدام براي دورههاي مربوطه خاص ادامه مييابد.
معاون ظريف تصريح کرد: هر وقت کنگره تحريمهاي خود را عليه ايران لغو کرد آن وقت ما هم پروتکل الحاقي را به مجلس ارائه مي دهيم تا تصويب شود و در اين بخش اصل متناظر بودن اقدامات رعايت شده است و تا قبل از آن ايران پروتکل الحاقي را به طور موقت اجرا مي کند.
اين عضو تيم مذاکره کننده همچنين در رابطه با حل و فصل موضوعات گذشته ميان ايران و آژانس گفت: اين موضوعات در برخي موارد ناشي از برخي اسناد جعلي و ساختگي است و در برخي هم ناشي از اشتباهات داخلي و کوتاهي در اعلام به موقع اقدامات است که شامل 12 مورد است. براي حل اين مسائل ما راه حل هاي مختلفي را بحث کرديم. طرف مقابل چند ماه پيش، پيشنهادي را ارائه داد که در آن خواستار دسترسي به يک سري سايتها و مصاحبه با دانشمندانمان شدند و اين پيشنهاد در تهران رد شد. ما دو سال پيش چارچوبي را براي همکاري با آژانس امضا کرديم که قرار شد در رايزنيهاي اخير همان چارچوب احيا شود و آژانس همکاري کند که آنها را حل کنيم. در دو سال گذشته اين روند طي شد. اما تنها يک مورد پيش رفت و الان براي تسريع کار قرار است 11 مورد باقيمانده را يک جا روي ميز بگذاريم و آژانس همه مدارک و سوالاتش را ارائه کند اگر نياز به اقدامات بيشتر باشد آن را بررسي ميکنيم اما اجازه دسترسي مديريت شده، مصاحبه و يا بازديد و بازرسي از برخي مراکز نظامي داده نخواهد شد. تصور ما اين است که ظرف 3 الي 4 ماه آينده در يک همکاري نزديک با آژانس مي توانيم اين موضوعات را خاتمه دهيم.
عراقچي در پايان از دعاي مردم و حمايتهاي رهبري از تيم مذاکره کننده قدرداني کرد.