يادداشت/ درعصرکنوني علي رغم دسترسي بشر به امکانات مدرن و ادوات پيشرفته براي مبارزه با قاچاق مواد مخدر بازهم توفيقات آنچناني در اين مقوله حاصل نشده و شايد هم اين تجارت به ظاهر مذموم روز به روز از رونق خاصي برخوردار شده است.
به گزارش آرمان تبريز؛آنچه اين تجارت جهاني را پررورنق مي کند بروز و ظهور کارتل هاي بين المللي مواد مخدر با استراتژي تهاجمي و گسترش فزاينده اي است که در اين پهنه جولان مي دهند زيرا آنها به بازارهاي جديد با مواد مخدر جديد،با الگوهاي توزيع درحال تکامل، و با توانايي روزافزون براي پنهان کردن و انتقال عوايد حاصل از قاچاق خود حمله مي کنند.

براساس آمارها و داده هاي دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد اين اطلاعات نمايانگر  آن است که هيچ کشوري به طور قطع يقين نمي تواند ادعا کند که از اين قاعده درامان بوده و عملکرد ???درصد مورد تاييد جهاني را از آن خود کرده است! چرا که نمودار جهاني مبارزه با مواد مخدرنشان مي دهد که موتور محرکه آن از ايستايي،ناي کافي و انرژي لازم برخوردار نيست و مشکل مبارزه با مواد مخدر هر سال از مرز بد به بدتر نزديک مي شود!

مع الاسف رخدادهاي نگران‌ کننده‌تر، اين است که آنها از منابع انباشته شده براي مداخله در فرآيندهاي دموکراتيک و اقتصادي کشورها، تأثيرگذاري بر سياست و تحت کنترل گرفتن بخش‌هاي کليدي دنياي تجارت و خدمات مالي استفاده مي‌کنند.

درآمدحاصل از خرده فروشي مواد مخدر در حال حاضر بيش از 500000 ميليون دلار در سال

و چنين بود که دريک کنفرانس بين المللي در اروپا چند سال قبل  اعلام شده است که درآمدحاصل از خرده فروشي مواد مخدر در حال حاضر بيش 500000 ميليون دلار در سال تخمين زده مي شود. اين ارقام نجومي شايد به مراتب بيشتر از بودجه ملي بسياري از کشورها است.

مضافاً بايد اذعان کرد؛ شاهد تحرکات مختلف از همکاري بين کارتل هاي مواد مخدر و گروه هاي تروريستي هستيم که ازمواد مخدر براي به دست آوردن سلاح نهايت سوءاستفاده را مي کنند. بنابراين، ثبات سياسي، اجتماعي و اقتصادي کشورها توسط اين قاچاق مواد مخدر تهديد عمدتاً در آستانه تهديد و يا عملا فرار از تهديد قرار دارند.
با اندکي بررسي علمي و آمارهاي جهاني مي توان تخمين زد که قربانيان اصلي مواد مخدر آن دسته از جواناني هستند که جذب و معتاد به مواد مخدر شده اند. با اين حال، درحالي که جرايم خياباني ممکن است همچنان تهديد آشکارتري براي امنيت روزمره ما به نظر برسد، اين قدرت روزافزون سنديکاهاي بزرگ جنايت است که به رشد قاچاق مواد مخدر دامن مي‌زند که بزرگ‌ترين تهديد عصر ما است.

هيچ کشوري منکر اين نيست که تجارت بين المللي مواد مخدربسيار سازمان يافته است، قاچاقچيان مي توانند بهترين مغزها را در زمينه هاي حقوقي، مالي، لجستيکي و شيميايي استخدام کنند. آنها از پيشرفته ترين تجهيزات و فناوري ها براي توليد، حمل و نقل و توزيع مواد مخدر و تسهيل در شستشوي عوايد حاصل از اين قاچاق استفاده مي کنند.

قاچاقچيان عمده مواد مخدر اکنون توانسته اند تمام عمليات خود را بدون تماس با مواد مخدر مديريت و تأمين مالي کنند و در بسياري از موارد به لطف ارتباطات ماهواره اي، در قايق هاي تفريحي يا در کشورهايي که نمي توان از طريق عدالت به آنها دسترسي پيدا کرد، زندگي مي کنند.

همچنين آنها بدون مجازات مي مانند،زيرا تقريباً هرگز نمي توان آنها را در پرونده هاي خاص قاچاق مواد مخدر دخيل دانست، يا در صورت وجود، اثبات گناه آنها غيرممکن است. به لطف ثروت نامحدود خود،اشراف يا همان بارون هاي مواد مخدر مي توانند مصونيت از مجازات را تضمين کنند يا اگر چنين حمايتي امکان پذير نباشد، مي توانند براي حذف شاهدان تعقيب به خشونت متوسل شوند.

هجوم گسترده هروئين از آسيا، کوکائين از آمريکاي جنوبي، شاهدانه از شمال آفريقا و مواد مخدر مصنوعي از پايگاه هاي اروپايي غيرقابل توقف است. توقيف فزاينده و مکرر توسط مقامات گمرکي ممکن است به معناي موفقيت بيشتر در رديابي محموله هاي مواد مخدر باشد. با اين حال، اغلب چنين تشنج هايي نشان دهنده افزايش جريان دارو است.

موفقيت يا شکست واقعي يک ايالت در توقيف مواد مخدر

موفقيت يا شکست واقعي يک ايالت در توقيف مواد مخدر تنها با گنجاندن قيمت خرده فروشي و خلوص در معادله قابل اندازه گيري است. اگر قيمت ها پايين و خلوص بالا باشد، تعداد بيشتري از تشنج ها موجوديت بيشتر مواد مخدر را تاييد مي کند.

در رابطه با اجراي قانون، همکاري پليس و گمرک در مبارزه با مواد مخدر بسيار مؤثرتر از ده يا حتي پنج سال پيش است.با اين حال، آنها هنوز تجهيزات کافي ندارند و به اندازه کافي از نيروي متخصص برخوردار نيستند.در واقع در سطح جهاني از پرسنل متخصصي که براي تعقيب مجرمان بزرگ مواد مخدر به آنها نياز خواهد بود، چشم پوشي مي کنيم. اگر در شرايط يکسان قاچاقچيان نباشيم، اگر بهترين تجهيزات فني، الکترونيکي و آناليز شيميايي را نداشته باشيم، مثل اين است که يک دستمان از پشت بسته باشد.

همه کشورهاي عضو اتحاديه اروپا و کشورهاي نامزد و کوشرهاي آسياي و امريکايي بايد کاملاً متعهد به همکاري بين المللي عليه قاچاق مواد مخدر و در برابر تهديد جدي فزاينده جنايت بين المللي باشند.

طي چند ماه گذشته اداره گمرک و حفاظت مرزي ايالات متحده آمريکا که مشغول گشت زني در بنادر «ال پاسو» بودند22 و 24 پوند مت‌آمفتامين و کوکائين کشف و ضبط کردند. وظيفه اين نيرو کنترل و رصد تجارت و سفرهاي قانوني است تا از اين طريق قاچاقچيان مواد مخدر نتوانند در قالب افراد عادي محموله‌هاي عادي مواد غيرقانوني مخدر و محرک را وارد اين کشور کنند. به عنوان مثال در 28 اکتبر 2022 در گذرگاه مرزي «پاسو دل نورته» 12.61 پوند کوکائين که از سوي يک شهروند 34ساله آمريکايي از مکزيک وارد آمريکا مي‌شد توسط اداره گمرک و حفاظت مرزي آمريکا کشف شد.

بايد قاطعانه به سمت همکاري چندجانبه درسراسر اتحاديه قاره ها در زمينه استرداد،تحريم ها، اختيارات تحقيق، تبادل اطلاعات و غيره در اين عرصه(مهار موادمخدر) پيش برويم. بايد جدول زماني مشخص شود، اما در اين بين بايد توافقات دوجانبه بين هر کشور در مورد اين جنبه هاي مهم ايجاد شود.اين به يک اراده سياسي قوي نياز دارد که هنوز به اندازه کافي توسعه نيافته است. مطمئناً لازم است اطمينان حاصل کنيم که اقدامات ما از قبل انجام مي شود و به واکنش به چالش هاي ايجاد شده توسط سازمان ها محدود نمي شود.

حتي به جرأت مي توان تاکيد کرد؛زنجيره اين قاچاق مرتبط با پول شويي است،پول شويي دردنياي مالي و تجارت، به دليل جريان بيشتر پول هاي کثيف، شاهد آلودگي فزاينده اي هست. گروه ويژه اقدام مالي GV محاسبه کرده است که فروش کوکائين، هروئين و حشيش به تنهايي به 129 ميليارد دلار در هر سال در ايالات متحده و اروپا مي رسد و 85ميليارد دلار مي تواند براي عمليات شويي در دسترس باشد.

پول در بسياري از شرکت ها از انواع مختلف نفوذ مي کند. حدود ???? بانک جديد در روسيه وجود دارد که احتمالاً دو سوم آن ها توسط مجرمان تأمين مالي مي شوند يا به شدت تحت تأثير قرار مي گيرند.و حتي در اروپا و غرب نيز اين قاعده جاي خود دارد.

شرکت هاي مالي، شرکت هاي ساختماني، هتل ها، کازينوها و ساختمان هاي اداري در سراسر اروپا و برخي قراه هابه طور فزاينده اي با پول هاي شسته شده تامين مالي مي شوند. دلار و ارزهاي اروپايي به دست آمده از تجارت مواد مخدر با روبل و ساير ارزهاي اروپاي شرقي با نرخ هاي گزاف مبادله مي شود و براي خريد بخش هاي بزرگي از اقتصاد روسيه، اوکراين و ديگر کشورهاي اروپاي مرکزي و شرقي استفاده مي شود.

 افزايش22 درصدي مصرف کنندگان موادر مخدر

گزارش سالانه مواد مخدر 2021 دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحدبين سال هاي 2010_2019 تصريح کرده است؛تعداد افرادي که مواد مصرف مي کنند 22درصد افزايش يافته است، که بخشي به دليل افزايش جمعيت جهاني بوده است. بر اساس تغييرات جمعيتي، تصوير موجود نشان مي دهد که تا سال 3030تعداد افرادي که در جهان مواد مصرف مي کنند، 11 درصد افزوده مي شود – و افزايش قابل توجه 40 درصدي در آفريقا، به دليل رشد سريع و جوان جمعيت.

طبق برآوردهاي اخير جهاني، حدود 5 5 درصد جمعيت بين 15 تا 64 سال حداقل يک بار در سال گذشته مواد مصرف کرده اند، در حالي که 3 36 ميليون نفر، يا 13 درصد از کل تعداد افرادي که مواد مصرف مي کنند، از اختلالات مصرف مواد مخدر رنج مي برند.

تمام جوانب مشکل جهاني مواد، از جمله ارائه مراقبت بر پايه شواهد به تمام کساني که به آن نياز دارند، تخصيص دهيم، و مي بايست دانش خود را پيرامون ارتباط مواد مخدر با ساير چالش هاي فوري همچون مناقشات و تخريب محيط زيست ارتقا بخشيم.”

استراتژي پترو (پول ديجيتال) براي مقابله با توليد مواد مخدر

البته استراتژي پترو (پول ديجيتال) براي مقابله با توليد مواد مخدر هدف قرار دادن «توليدات صنعتي» و سرمايه گذاري در بخش کشاورزي خرد است تا از اين طريق کشاورزان محصولي بهتر را جايگزين کوکا کنند. وي همچنين به دنبال افزايش تحقيقات دستگاه‌هاي نظارتي در مورد موارد پولشويي و افزايش کشفيات در سطح دريا است. با اين حال به نظر مي‌رسد آمريکا به دنبال حفظ جريان حمايت مالي و کمک اطلاعاتي به کلمبيا است تا از اين طريق زمينه براي احياي حضور نظامي- امنيتي اين کشور در کلمبيا فراهم شود.

اشاره: گروه ويژه اقدام مالي (پول‌شويي) FATF يک سازمان بين دولتي است که در سال 1989 با ابتکار G7 با توجه به سياست‌هاي توسعه براي مبارزه با پول‌شويي تأسيس شده است. اين سازمان در سال 2001به عمل در مبارزه با تأمين مالي تروريسم گسترش يافت.

محمدرضا ايـازي روزنامه نگار و دانش آموخته علوم سياسي