و ناگهان فرشته بر مي خيزد و با صدايي آکنده از غم و اندوه، سرود گله و شکوه سر مي دهد.

'سونسوز سوسوزلق'(تشنگي بي پايان)، عنوان نمايشي با محوريت احياي درياچه اروميه و با کارگرداني نسيم افشارنيا است که در آيين افتتاح نمايشگاه بين المللي کتاب تبريز در اواخر گذشته در تبريز به روي صحنه رفت.
اين نمايش با موضوع تبعات خشک شدن درياچه اروميه در سه بعد زماني، پيش از خشک شدن و زمان حيات درياچه، مسائل و مشکلات موجد خشکي درياچه و اميد به حيات دوباره ي آن به نويسندگي 'محمدعلي پورمقدم' و کارگرداني 'نسيم افشارنيا' از 27 شهريور تا 20 مهر ماه جاري در تبريز اجرا مي شود.
صحنه نمايش به شکل بسيار ساده اي آراسته شده و عبارت معروف 'سادگي زيباست' را در ذهن مخاطبان تداعي مي کند.
فرشته آب سرش را بلند مي کند، برمي خيزد و با صداي حزن انگيزي که به گريه و ناله شبيه است، فرياد برمي آورد که : 'منه بير اووج سو وئرين '(حداقل يک کف دست آب به من بدهيد) 'من بو ائلين دوزلي گولييم' (من برکه نمکين اين ايل و تبارم).
فرشته، بال هايش را که به شکل امواج درياست، به حرکت در ميآورد و با ديکلمه اي آهنگين و موزون، غم درياچه اروميه را فرياد مي زند: ' من بيچاره ام غم دل هاي عاشق طبيعت ام '.
فرشته آب همچنان مي غرد و بال هاي آبي رنگش مواج مي شوند؛ در پشت سر فرشته، تابلوهايي با تصاوير سدها به عنوان يکي از دلايل خشکيدن درياچه اروميه خودنمايي مي کنند.
فرشته نمايش ' تشنگي بي پايان' تنهاست؛ تنهايي اي که به نوعي تداعي تنها ماندن درياچه و سستي مردمان پيرامونش در نجات اندک رمق باقي مانده بر پيکر نميه جان آن نيز است.
گفت و گوي اين نمايش نيز به شکل مونولوگ و توسط فرشته آب (نسيم افشار نيا کارگردان اثر) اجرا مي شود تا از اين زوايه ديد نيز پيام تنهايي و درماندگي درياچه در حال خشکيدن اروميه با شفافيت بيشتري به تماشاگر منتقل شود.
هر چند دکور نمايش بسيار ساده و شامل چند لايه پارچه و عوامل مستتر در پشت صحنه است که در زير بال هاي فرشته از چشم ها غايبند، اما تاثيرگذاري آن در به تصوير کشيدن خشکيدن درياچه به اندازه اي است که برخي از تماشاگران ناخواسته و ندانسته با آواي حزن اندوه فرشته هم آواز مي شوند و قطره هاي اشک از گوشه چشمانشان جاري است.
فرشته به نشانه مواج کردن امواج درياچه بالا و پايين مي رود و به راست و چپ متمايل مي شود در اين ميان دامن مشکي وي به مثابه نماد جاده آسفالته خش انداخته بر دل درياچه نمايان مي شود که خطوط منقطع آن بيانگر جدا شدن اين پيکره آبي به دو نيمه است.
و باز فرشته، گفتار حزن انگيزاش را با صداي رسا و در ميان امواج خروشان و خشمناک درياچه ادامه مي دهد: '... آي! آرزوهاي برباد رفته در آستين ام گداخته مي شوند...'.
'دالغالاريم سئوينج وئرير بو ائل لره'( موج هايم شادي بخش اين ايل و تبارند) 'قوزانير داغلارا دووارلارا ورور'( بلند مي شوند و خود را به کوه ها و صخره ها مي کوبند).
و ناگهان پوشش آبي رنگ فرشته به عنوان نماد آب و حيات کنار کشيده مي شود و پارچه سفيد زير آن به مانند سمبل خشکي و نمک نمايان مي شود.
و چه زيباست فرياد آه و ناله فرشته از اين وضعيت ناخوشايند، آنجا که فرياد برمي آورد: 'شما کي هستيد که آبم را خشک کرديد؟ ريشه هايم را خشکانديد؟ خدايا اين چيست؟'.
اينجاست که تاثيرگذاري پيام نمايش ' تشنگي بي پايان' به اوج خود مي رسد و هاي هاي گريه برخي از حاضران بلند مي شود؛ مخاطب به خوبي در مي يابد که ناله و فغان درياچه از خشک شدن اش خطاب به اوست؛ اويي که همه چيزش را از درياچه گرفته و اکنون آن را به حال نيمه جان خود رها کرده است.
اويي که سده ها و هزاره ها از نعمت هاي خدادادي درياچه نهايت استفاده را برده و در روزهايي که بايد مراعات حالش را بکند، از هيچ تلاشي براي مکيدن اندک آب باقيمانده در ريشه درياچه فروگذار نمي کند.
فرشته آب کمک مي خواهد و موسيقي حزن انگيز متن نمايش، غمناکي و شورناکي وضعيت درياچه را دوچندان مي کند و سايه همدردي با اين پيکره آبي افتاده در شمال غرب کشورمان ولو براي لحظاتي چند در ميان حضار زبانه مي کشد.
و صداي فرشته در حالي که تحليل مي رود، در گوش حضار مي پيچد: 'پوزولاجاک مين ديلکلي گوللريم' (گلهاي هزار آرزويم خواهند خشکيد) 'قرانليق دوشه جک باشيز اوستونه'( تاريکي بر سرتان آوار خواهد شد).
و چه زيباست تماشاي نمايشي اين چنان تاثيرگذار که با زباني ساده و صحنه اي ساده تر از آن، پيام مسووليت پذيري ملت بزرگي بنام ايراني را در صيانت از داشته هاي خدادادي اش در سالن اجتماعات نمايشگاه بين المللي تبريز مي پراکند.
اينجاست که پيام عزم مردم ايران اسلامي و دولتمردان با همت اش در قالب نمايشي ساده و دلنشين با وسعت قلبي به پهناي درياچه اروميه به نمايش گذاشته مي شود تا همه بدانند زبان هنر در خدمت تحقق برنامه هاي توسعه در گوشه اي از خاک عزيز ايران اسلامي به نام آذربايجان شرقي و احياي پهنه اي آبي در آن موسوم به 'درياچه اروميه' است.
نسيم افشارنيا کارگردان اين اثر نمايشي تاثيرگذار مي گويد: نمايش 'سونسوز سوسوزلوق' (تشنگي بي پايان) از سه صحنه تشکيل شده است؛ صحنه اول، اهميت درياچه اروميه و ميزان تاثير گذاري آن بر زندگي بشريت و طبيعت را نشان مي دهد. در دومين صحنه به عوامل خشک شدن درياچه پرداخته ايم و در سومين صحنه نيز درياچه دست ياري به سمت مردم دراز کرده و عواقب از بين رفتن خود را نشان مي دهد.
وي اضافه مي کند: تعداد عوامل پشت صحنه تئاتر'سونسوز سوزولوق' 10 نفر است اما توسط يک نفر روي صحنه اجرا مي شود؛ تهيه کننده تئاتر خودم هستم و همه ي هزينه هاي لازم را شخصا پرداخت کرده ام.
وي که از استقبال کم مردم و مسوولان محلي از اثري به اين درجه اهميت درباره موضوعي حياتي و ملي به نام 'خشک شدن درياچه اروميه' به شدت گله مند است، ادامه مي دهد: کسي از اين کار حمايت مالي نکرده است، اما اداره ارشاد سالني در اختيار ما قرار داده بدون اينکه کرايه دريافت کند؛ شهرداري نيز چاپ و نصب بنرهاي تبليغاتي ما را عهده دار شده است؛ 25 ميليون ريال براي دکور نمايش پرداخت کرده ام و بابت قراردادهاي عوامل پشت صحنه نيز بدهکار هستم.
افشارنيا درباره مضمون نمايش 'سونسوز سوسوزلوق' نيز مي گويد: در اين اثر نمايشي، درياچه اروميه خوبي ها و فوايد خود را يادآوري مي کند و مي گويد به خاطر بياوريد روزهاي خوشي را که در دامان من گذرانده ايد؛ و در صحنه اي ديگر مي گويد اگر من نباشم ' دوزلو توزلار ياتاجاخ باغلارا' و باغها و سرسبزي ها به نمک زار تبديل مي شود ....
وي تشريح مي کند: حداقل تاثيري که اين نمايش روي تماشاگر مي گذارد، اين است که فرياد درياچه ي اروميه در قالب اين تصوير در ذهن شان حک مي شود، هرچند که من معتقدم تاثير اين نمايش به طور قطع بيش از اينهاست؛ اگر تماشاگران 'سونسوز سوسوزلوق' اندکي تحت تاثير قرار بگيرند و در صرفه جويي آب بکوشند، در احياي درياچه اروميه بسيار تاثير گذار خواهد بود.
محمد عليپور مقدم نويسنده نمايش 'تشنگي بي پايان'، امين رجب پور تبريزي دستيار کارگردان، جابر نجفي سرپرست گروه، معين جعفري مدير صحنه، امين رجب پور تبريزي، اجراي موسيقي، سامان آروين طراح نور و نسرين رحيم پورطراح گريم اين اثر تاثيرگذار نمايشي هستند.
باشد که مسوولان دستگاه هاي متولي احياي درياچه اروميه، اهتمام براي خلق اين گونه آثار هنري را قدر نهند و مردم تبريز و آذربايجان شرقي نيز در راستاي ايفاي وظيفه خطير شهروندي خود در صيانت از محيط زيست و آشنايي نزديک با تبعات غيرقابل جبران خشکيدن درياچه از اين نمايش ديدن کنند.