احرار: احساس خستگي امري شايع است و تقريبا يک سوم افراد در ساعتهايي از روز احساس خوابآلودگي و خستگي دارند. گرچه خستگي ميتواند علامت شايع چند بيماري جدي باشد، ولي اغلب اين حالت به دليل شيوه زندگي است.
مطالعات نشان مي دهد با چند راهکار ساده ميتوان بر حس خستگي روزانه غلبه کرد و شاهد افزايش انرژي براي انجام امور بود. مهمترين دلايل احساس خستگي عبارتند از :
مصرف بيش از حد کربوهيدراتهاي تصفيهشده
کربوهيدارت منبع اصلي انرژي بدن هستند، ولي مصرف بيش از حد کربوهيدراتهاي تصفيهشده، باعث احساس خستگي و خوابآلودگي در طول روز ميشود. بنابراين بهتر است مصرف قند و کربوهيدارت را کاهش دهيد تا احساس سرزندگي کنيد.
زندگي بيتحرک
بي تحرکي و نشستنهاي طولاني مدت از مهمترين دلايل احساس رخوت در طول روز هستند. هرچه فعالتر باشيد، انرژي بيشتري براي انجام امور داريد.
نداشتن خواب کافي و منظم
خواب کم و بيکيفيت از مهمترين دلايل احساس خستگي در طول روز است. بهترين ساعت خواب از 11 شب تا 7 صبح در اتاق تاريک، با تهويه مناسب و خوش رايحه است.
حساسيت غذايي
آلرژي به غذاهاي خاص يا بيماري سلياک نيز در اختلال خواب و احساس خستگي در طول روز نقش دارند.
سلياک نوعي اختلال خود ايمني ژنتيکي است که سبب ميشود سيستم ايمني بدن بر اثر مصرف يک پروتئين به نام گلوتن، به پرزهاي روده کوچک حمله کند و باعث اختلال در جذب مواد غذايي شود.
در بيماري سلياک بر اثر آسيب به پرزهاي جذب کننده مواد غذايي، مواد مغذي و ويتامينهاي مورد نياز از جمله آهن، فولات، کلسيم، ويتامين D، پروتئين و چربي در اختيار بدن قرار نميگيرد و بيمار به سوء تغذيه دچار ميشود. گندم و جو حاوي پروتئين گلوتن هستند. کم خوني، خستگي و اختلالات گوارشي از جمله نفخ و اسهال مهمترين علائم اين عارضه است. بنابراين بهتر است عادتهاي غذايي و حساسيتهاي غذايي خود را بشناسيد و آنان را از وعده غذايي حذف کنيد.
مصرف ناکافي پروتئين
مطالعات نشان ميدهد مصرف مقادير اندک پروتئين، يکي از مهمترين دلايل خستگي است. مصرف اسيدهاي آمينه خستگي را کاهش ميدهد.
مصرف آب ناکافي
چندين مطالعه نشان ميدهد مصرف آب ناکافي يکي از مهترين دلايل احساس خستگي، گيجي و خواب آلودگي در طول روز است. مصرف حداقل ? ليوان آب در روز ضروري است.
استرس
استرس يکي ديگر از دلايل احساس خستگي و خوابآلودگي در طول روز است.
سندرم خستگي مزمن
سندرم خستگي مزمن که گاهي به عنوان خستگي مزمن و اختلال عملکرد ايمني بدن شناخته ميشود، يک وضعيت پيچيده پزشکي است که شايعترين گروه مبتلايان زنان 30 تا 50 ساله هستند. امکان بروز اين اختلال در مردان نيز وجود دارد ولي اغلب، زنان به آن مبتلا مي شوند.
سندرم خستگي مزمن در يک دوره ? ماهه بررسي ميشود. اگر شخص در تمام اين مدت احساس خستگي و کرختي داشته باشد و قادر به انجام امور روزانه نباشد، احتمال بيماري قوي است. احساس خستگي پس از فعاليت شديد فيزيکي و فکري و عدم استراحت کافي کاملا عادي است ولي در سندرم خستگي مزمن، احساس خستگي حتي پس از استراحت نيز وجود دارد. احساس خستگي در افرادي که از اين سندرم رنج مي برند، پس از استرس شديدتر مي شود.
به گزارش مرکز کنترل بيماري ها در آمريکا، برخي از علايم اين بيماري عبارتند از:
• اختلال در حافظه کوتاه مدت و عدم تمرکز
• درد عضلاني
• درد مفاصلي که با تورم و قرمزي همراه نيست
• سردرد
• گلودرد مزمن
• حساس شدن غدد لنفاوي گردن و زير بغل
• سندرم روده تحريک پذير
• افسردگي و اختلالات رواني
• لرز و تعريق شبانه
• سرگيجه و مشکلات تعادل
• غش کردن
• حساسيت به بوي خاص، سر و صدا و مواد غذايي
• اختلال خواب
درمان
هنوز هيچ درمان قطعي پزشکي براي اين اختلال وجود ندارد؛ ولي استفاده از داروهاي ضد ويروسي مي تواند موثر باشد. پزشکان به بيماران توصيه مي کنند که با استفاده از روش هاي طبيعي و به کمک خانواده و روانشناسان، راه هاي مقابله با سندرم خستگي مزمن را فراگيرند.
برخي از راه هاي طبيعي
• دوري از عوامل استرس زا
• يوگا
• ورزش منظم و مستمر
• تنفس عميق
• ماساژ
• برنامه غذايي سالم
به گزارش موسسه ملي بهداشت آمريکا، بيش از يک ميليون نفر در ايالت متحده به اين اختلال مبتلا هستند.
منابع :
پايگاه خبري ساينسديلي
پايگاه خبري کلينيک مايو