سختي و استرس زابودن شغل خبرنگاري يک طرف و درآمد ناچيز و عدم امنيت شغلي اهالي قلم طرف ديگر. سالهاست مشکلات خبرنگاران مطرح مي‌شود، مسئولان در روز خبرنگار وعده‌هايي مي‌دهند اما بعد از آن وعده‌ها در حد شعار باقي مي‌ماند و عملي نمي‌شود. روز از نو روزي از نو. فقط يک چيز خبرنگاران و روزنامه نگاران را سرپا نگه داشته است. عشق و علاقه به کار.

در اين اوضاع نابسامان اقتصادي و ويروس منحوس کرونا، روزگار اصحاب رسانه و مطبوعات به سختي سپري مي‌شود و حال دلشان خوب نيست. آنها هم مثل مردم در چنبره‌اي از مشکلات ريز و درشت گرفتار شده‌اند و ناچار به تحمل اين وضعيت بغرنج هستند.

خبرنگاران زبان گوياي مردم اند و حلقه اتصال آنان با مسئولان. اگر در بيان مشکلات مردم و معضلات جامعه صادقانه و منصفانه باشند و اگر عملکرد مسئولان را با نگاه تيز بين خود نقد عالمانه نمايند اعتماد هر دو طرف را به دست آورده‌اند که همين اعتماد بزرگترين سرمايه اصحاب رسانه است و در اين صورت در کار و رسالت خبري و روزنامه نگاري خود خوب و موفق عمل کرده‌اند.

خبرنگار محلي چه وظايفي دارد؟

کسب و تهيه خبر، جمع اوري و انتقال آن به مخاطب مهمترين وظيفه يک خبرنگار است. خبرنگاري که بايد علاوه بر داشتن علم و دانش، استعداد نوشتن و جسارت تهيه خبر داشته باشد. با نگاه موشکافانه به پيرامون خود بنگرد و با مسائل عادي برخورد نکند. در يک کلام شم خبري داشته باشد. خبرنگار بايد بداند خبري که در حال تهيه است آيا به پرسش‌هايي که در ذهن مخاطب است پاسخ مي‌دهد يا خير. جوينده خبر باشيم و با ذهن پرسشگر به دنبال چراهايمان بگرديم. چراهايي که مخاطب انتظار دارد ما جواب آنها را پيدا کنيم.

سرعت، دقت و صحت سه اصل مهم در تهيه و انتشار خبر هستند. با علم به اين اصل خبرنگار وظيفه دارد خبري تهيه کند که صريح و روشن باشد و بدون ابهام و سوگيري به دست مخاطب برساند.

وظيفه خبرنگار محلي بيان مسائل بومي و محلي، تقويت فرهنگ بومي، هويت بخشي و کمک به توسعه همه جانبه منطقه است. خبرنگار محلي بايد خود را به جاي خواننده بگذارد و با سلايق وي آشنا شود و ببيند که يک خواننده چه پارامترهايي را براي خريد يک نشريه محلي در نظر مي‌گيرد. خبرنگار محلي بايد رسالت و مخاطب اصلي خود را بشناسد. پرواضح است که انعکاس نيازها و مشکلات مردم و منطقه گامي مؤثر در جذب مخاطب است.

عمل به مسئوليت اجتماعي

ما اهالي رسانه مردم را داريم و به خاطر مردم قلم به دست گرفته‌ايم. مهم اين است که وجدان بيدار جامعه باشيم و فقط به مسئوليت اجتماعي مان عمل کنيم. بازگو نمائيم آنچه را که هست و نه آنچه که بايد باشد. بايد که واقعيات را بگوييم و بنويسيم و بي طرف باشيم. اگر قلم مان به نفع مردم و در راستاي انعکاس مشکلات و مطالبات آنان باشد آن وقت است که به مسئوليت خبري مان عمل کرده‌ايم و مردم نيز از ما راضي خواهند بود.

ما بايد با چراغ هميشه روشن آگاهي، نوري در تاريکي جهل و بي خبري بتابانيم. مسئوليت شغلي مان ايجاب مي‌کند که اين رويه را در پيش بگيريم.

پايبندي به اصول اخلاقي

چاپلوسي و ميرزا بنويسي در قاموس اخلاق روزنامه نگاري و خبرنگاري نمي گنجد و بايد دور اين بد اخلاقي‌ها را خط قرمز کشيد. بايد که تمرين کنيم خوب ديدن، خوب شنيدن و خوب نوشتن را. حقيقت را فداي مصلحت انديشي هاي مقطعي خويش نکنيم چرا که در پيشگاه مخاطب خود مسئول هستيم. قلم وکاغذ حرمت دارند پس اول بايد خود حرمت قلم نگه داريم و نگذاريم ديگران حرمت شکني کنند. در مدار قانون و اخلاق بچرخيم چرا که بد اخلاقي و قانون مند نبودن به کارمان آسيب ميزند. دروغ، تهمت، افترا و بدگويي از جمله بداخلاقي‌هايي است که خبرنگار بايد دور آنها را خط بکشد.

حلقه‌هاي مفقوده نشريات محلي

مطبوعات محلي اگر مخاطب خود را به خوبي بشناسند و به بيان دغدغه‌ها و مشکلات مردم محله بپردازند نيمي از راه موفقيت خود را پيموده‌اند. مطبوعات محلي با درج تازه‌ترين اخبار محل انتشار خود مي‌توانند به رغم تيراژ محدود خود با نشريات سراسري، رقابت کرده و جاي پاي خود را در ميان مردم باز کنند. اما متأسفانه مطبوعات محلي تبريز طي اين سال‌ها از توجه به اين اصل مهم، غفلت کرده‌اند، به طوري که صفحات نشريات محلي استان در اغلب موارد به نوعي تکرار محتواي مطبوعات سراسري در اندازه محدود و يا کپي برداري از توليدات ساير رسانه‌ها از قبيل خبرگزار ي هاي موجود است.

مطبوعات محلي تبريز بايد به کيفيت و غني سازي محتوايي، مخاطب شناسي و به کارگيري خبرنگاران آموزش ديده مبادرت ورزند. واقعيت اين است که عليرغم ظرفيت‌هاي فراوان، تاکنون تلاش و اقدامي مؤثر براي داشتن يک روزنامه سراسري، ايجاد شرکت سهامي ويژه مطبوعات محلي تبريز و تشکيل سازمان توزيع و آگهي‌ها به صورت متمرکز با عضويت تمامي نشريات صورت نگرفته و اين خلاء همچنان پابرجا است.

نگارنده:طاهر خيري