به گزارش احرار، سير تاريخ حکايت از اين دارد که آذربايجان مهد بالندگي روزنامه نگاري در كشور بوده است و مردم آذربايجان  در توسعه حرفه روزنامه نگاري نقش بي بديلي ايفا کرده اند و هميشه در اين زمينه پيش قدم بوده اند. تاسيس اولين چاپخانه در ايران توسط ميرزا جعفر زين العابدين تبريزي نام مردم اين خطه را از همان ابتدا به عنوان سردمداران و بنيانگذاران روزنامه نگاري بر سر زبان ها انداخت. از آن زمان تا کنون بزرگان بسياري پا به اين عرصه گذاشته اند و آذربايجان فرهيختگان پرآوازه اي را دراين زمينه برخود ديده که هر کدام به نحوي تاثيرگذار بوده اند. 

در همين راستا سراغ فرهيخته اي رفتيم که بيشتر لحظات زندگي اش را بين خبرها سپري کرده و از دلسوزان عرصه رسانه است که درجهت تربيت روزنامه نگاران باسواد هميشه پيش قدم بوده است.
 محمدعزيزي راد در سال 1354 در شهرستان مرند استان آذربايجان شرقي متولد شده است؛ او دانش آموخته مترجمي زبان انگليسي از دانشگاه تهران  و کارشناسي ارشد علوم ارتباطات از دانشگاه علامه است و چند سالي مي شود که رياست خبرگزاري ايرنا در آذربايجان شرقي را به او محول کرده اند. 
در ظهر يکي از روزهاي تيرماه در محل کارشان حضور يافته و به گفتگوي صميمي با ايشان پرداختيم که در زير بخش هايي از آن را مي خوانيد: 

فعاليتم را با خبرگزاري ايسنا شروع کردم

محمد عزيزي راد در خصوص آغاز به کارش در عرصه رسانه مي گويد: سال 1379 با فعاليت در خبرگزاري ايسناي تهران پاي به عرصه خبر نهادم و پس از فارغ التحصيلي در سال 1382 به تبريز بازگشتم و به خانواده خبري ايرنا پيوستم. 
او که چندسالي از فعاليت رسانه اي خود را در خارج از کشور سپري کرده است، تعريف مي کند: يک دوره کوتاه مدت 4ساله براي ماموريت در خارج کشور اقامت داشتم؛ اين ماموريت از طرف خبرگزاري ايرنا بود و بنده به عنوان رئيس دفتر ايرنا در مسکو انتخاب شده بودم.
عزيزي راد درمورد انتصابش به عنوان رياست خبرگزاري ايرنا درآذربايجان شرقي مي گويد: سال 1394 اين سمت به بنده محول شد و از همان سال تاکنون در خدمت اين مجموعه هستم. 

در بين فعالان حوزه مطبوعات واگرايي وجود دارد

رئيس خبرگزاري ايرنا درخصوص شرايط رسانه ها در استان اظهار مي کند: رسانه هاي استان قابليت هاي بسياري دارند و اين يک شعار نيست؛ آذربايجان و تبريز در طول تاريخ روزنامه نگاري ايران نقش پيشتاز و پيشرو داشته است که هنوز هم نشانه هايش وجوددارد ولي آتش زير خاکستر است؛ در زمان هاي قبل همدلي، همکاري، هم افزايي و همگرايي در بين فعالان حوزه مطبوعات چشمگير بود اما اکنون واگرايي بيشتر به چشم مي آيد و ارتباطات اهالي رسانه کاهش يافته است.
او ادامه مي دهد: قبلا افراد توانمند رسانه اي يک جا جمع شده و رسانه اي را بنيان مي نهادند که در سراسر کشور و حتي خارج از کشور مي درخشيد اما اکنون هر فرد کاربلد رسانه اي تلاش مي کند تا براي خودش رسانه اي مستقل داشته باشد.
محمد عزيزي راد در خصوص تعدد رسانه ها در چندسال اخير مخصوصا در آذربايجان شرقي مي گويد: اين اتفاق که تعداد رسانه ها روبه افزايش بوده در ذات خود قدمي مثبت و افتخار آميز تلقي مي شود اما به دليل مشکلاتي که در ساختار اقتصادي رسانه ها وجود دارد، رسانه هاي تازه بنيان نهاده شده در مورد نيروي آموزش ديده رسانه اي دچار چالش هايي مي شوند و به بينش خوشي که ترسيم مي کنند نمي رسند. 

آموزش نيروي انساني بايد مورد توجه قراربگيرد

اين روزنامه نگار برجسته با تاکيد بر اهميت سواد رسانه اي توضيح مي دهد: تسهيل در اعطاي مجوز رسانه اي يکي از مزيت هاي نظام رسانه اي ماست؛ البته در کشورهاي ديگر هم فعالان رسانه مي توانند مجوز بگيرنند اما بايد مجوز به متخصصان اين حوزه اعطا شود و بعد از اعطا هم نظارت دقيق بر رسانه ها و توليد محتواي آن ها بشود و نيز آموزش نيروي انساني در رسانه ها مورد توجه قرار بگيرد.
محمد عزيزي راد در خصوص همکاري و ارتباط مسوولان نهادهاي دولتي و غير دولتي با رسانه ها در استان مي گويد: به نظر مي رسد مسوولان نهادهاي دولتي و غير دولتي آنطور که بايد به اهميت رسانه ها واقف نيستند در حالي که 100سال است رويدادهاي بزرگ را رسانه ها تبيين و برجسته مي کنند و دنيا برروي دوش رسانه ها اداره مي شود، براي همين هم از اصطلاح دنياي رسانه اي شده استفاده مي کنند.
او ادامه مي دهد: متاسفانه مسوولان نسبت به کارکرد رسانه ها اطلاع کافي ندارند و نمي دانند که با اتکا بر ظرفيت هاي رسانه اي علاوه بر اينکه مي توانند نقاط قوت سازمان خود را برجسته کنند توانايي اين را هم دارند که با نمايان کردن کمبودها در جهت حل مشکلات قدم بردارند و از سازمان هاي مرکزي يا وزارت خانه ها امکانات دريافت کنند.

نشريه هاي محلي از نظر کيفي با مشکل مواجه اند

عزيزي راد در خصوص محتواي نشريه هاي محلي و اينکه ميزان توليد محتوا در اين نشريات کمتر به چشم مي خورد، مي گويد: نشريه هاي محلي آذربايجان شرقي از نظر کمي در کشور جز سه استان برتر هستند ولي از نظر کيفي در واقعيت بامشکل اساسي مواجه اند؛ محتواها بيشتر رويدادمحورند و قالب خبري دارند که با پيشرفت رسانه هاي برخط و گسترش فضاي مجازي اخبار درکسري از ثانيه انتشار مي يابند و براي همين دوباره نشر دادن اين اخبار مزيتي براي رسانه مکتوب محسوب نمي شود
او به اقداماتي که رسانه هاي مکتوب دنيا در مورد توليد محتوا انجام مي دهند اشاره مي کند و مي افزايد: امروزه نشريه ها بيشتر به سمت تحليل و تشريح مي روند و براي خبرهايي که در رسانه ملي، خبرگزاري ها، پايگاه هاي خبري و فضاي مجازي منتشر مي شوند، تحليل مي نويسند و براي افکار عمومي و مخاطبان چرايي و چگونگي وقوع يک رويداد و جزيياتش را بيان مي کنند. 
عزيزي راد درپاسخ به اينکه به عنوان روزنامه نگار چقدر براي مطالعه نشريه هاي محلي وقت مي گذارد، مي گويد: سعي مي کنم هميشه حداقل صفحه اول همه نشريات را مطالعه کنم اما تعدادي از نشريات محلي هستند که من مخاطبشان هستم و حتما مطالبشان را مطالعه مي کنم.

اولويت نشريه محلي، چالش هاي محلي است

سرپرست خبرگزاري ايرنا به ويژگي هاي نشريه هاي محلي اشاره مي کند و مي گويد: نشريه محلي از اسمش مشخص است و بايد به مسائل، مشکلات و چالش هاي محلي بپردازد؛ اولويت نشريه محلي و تيتر اولش نبايد اخبار سراسري باشد و چون رسانه هاي سراسري خبررا پوشش داده اند در واقع خبرکهنه وسوخته محسوب مي شوند که نشريات محلي به دليل دسترسي سريع آن ها را منتشر مي کنند.
 نشريات محلي از اخبار منتشر شده در خبرگزاري ها، پايگاه هاي خبري و رسانه ملي استفاده مي کنند، عزيزي راد دراين مورد مي گويد: رسانه هايي مثل ايرنا و ساير خبرگزاري ها و پايگاه هاي خبري معتبر يکي از وظايفشان تامين خوراک خبري براي نشريات مکتوب است و چون داراي ساختار سازمان يافته و نيروي انساني بزرگتر هستند به طبع توليد محتواي بيشتري دارند و نشريات محلي مي‌توانند با ذکر منبع از اين محتواها استفاده کنند.
او در مورد دغدغه اصلي رسانه هاي محلي توضيح مي دهد: نشريه هاي محلي در اداره امور خود با مشکلات بسياري مواجه هستند و همانطور که اشاره کردم اولين و مهمترين مورد کمبود نيروي متخصص و آموزش ديده و دوم مشکل اقتصادي است که تابعي از مشکل اول به حساب مي آيد؛ اگر رسانه از ساختار سازمان يافته و نيروي انساني قوي برخوردار باشد، توليد محتواي خوبي خواهد داشت که اين باعث جذب تبليغات از سوي نهادهاي مختلف مي شود و پيشرفت اقتصادي را براي رسانه در پي دارد.

بودن تشکل ها از نبودشان بهتر است

اين فعال رسانه اي در خصوص انجمن هاي مختلفي که در حوزه رسانه ها ايجادشده و اينکه مفيد بوده يا خير، مي گويد: ايجاد تشکل هاي صنفي يک فرصت و مزيت نسبي تلقي مي‌شود منتهي به شرطي که در اين تشکل ها افرادي انتخاب شوند که اهل فن و کاردان بوده و شجاعت و صراحت بيان داشته باشند البته پشتکار و برنامه بسيار اهميت دارد و در دنيا اصل اساسي پيشرفت، کار و تلاش است و تشکل ها از اين قاعده مستثني نيستند. با اطمينان مي گويم که بودن تشکل ها از نبودنشان بهتر بوده است.
او ادامه مي دهد: مشارکت اعضاي تشکل ها مهم است و نبايد اعضاي صنفي، جمعي را به عنوان مسوول انتخاب کنند و همه چيز را برعهده آن ها بگذارند؛ در واقع 7نفر نمي تواند براي 300نفر کارانجام دهد و يکي از رسالت هاي اعضاي يک تشکل انتقاد از هيئت مديره، ارائه پيشنهاد ومشارکت در برنامه هاست. اگر اين شرايط محيا شود تشکل هاي صنفي در حوزه رسانه مي توانند بيشتراز قبل موفق باشند.
دغدغه اصلي خانه مطبوعات، تسهيل عضويت فعالان رسانه است
محمدعزيزي راد که به تازگي به عنوان رئيس هيئت مديره خانه مطبوعات انتخاب شده است در مورد تصميمات جديد اين تشکل و اقداماتي که صورت خواهد گرفت، توضيح مي دهد: در اين دوره تلاش خواهيم کرد تا در ادامه فعاليت هاي همکارانمان در دوره هاي قبل يکسري برنامه هاي جديدي را هم اضافه کنيم؛ يکي از دغدغه هاي اصلي اين دوره هيئت مديره بحث تسهيل عضويت فعالان رسانه در خانه مطبوعات و نيز پايش دوره اي اعضاي اين خانه است.
او ادامه مي دهد: در اين دوره نگاه ويژه اي به مبحث آموزش خواهيم داشت که جزو حلقه هاي گمشده و معضلات اصلي رسانه هاي محلي به شمار مي آيد.
رئيس هيئت مديره خانه مطبوعات به اين نکته که خانه مطبوعات خانه تمام فعالان رسانه اي استان ، اعم از عضو وغير عضو است، اشاره مي کند و مي گويد: دوستان رسانه اي دستمان را بگيرند و کمک کنند تادر سايه هم فکري و هم افزايي بتوانيم قدم هاي تازه اي در راستاي ارتقا سطح رسانه هاي استان برداريم و مشکلات اهالي رسانه را حل کنيم؛ ما خود را در قبال تمام مشکلات فعالان رسانه اي استان مسوول مي دانيم و هر کاري از دستمان بربيايد دريغ نمي کنيم و حتي اگر کاري هم ازدستمان بر نيايد باز هم درکنارشان خواهيم بود.

آذربايجان تاريخچه اي غني و درخشان در حوزه روزنامه نگاري دارد

عزيزي راد درمورد افتتاح موزه مطبوعات براي سومين بار که در چند روز اخيرتفاهم نامه اش به امضا رسيد، توضيح مي دهد: افتتاح موزه مطبوعات اين بار قابل قياس با رويدادهاي گذشته نيست و اين موزه يکي از دغدغه هاي اصلي مسوولان، مخصوصا استاندار است که تاکيد کردند اين بار به صورت جدي پيگيري خواهند کرد و تفاهم نامه اي هم به امضا رسيد و خوشبختانه مديرکل جديد ميراث فرهنگي از اين رويداد استقبال کردند و فضاي فيزيکي در اختيار انجمن صنفي روزنامه نگاري استان قرار گرفته است.
او در مورد اقداماتي که اهالي رسانه براي افتتاح و هرچه بهتر شدن اين موزه مي توانند انجام دهند، مي گويد: آذربايجان تاريخچه اي غني و درخشان در حوزه روزنامه نگاري دارد و اهالي رسانه بايد براي معرفي آن دست به دست هم بدهند و در رسانه هاي خود به اين مورد بپردازند تا در حوزه مطبوعات يادگاري هاي که از دوره هاي قبل مانده است؛ اعم از دستگاه هاي چاپ روزنامه ها، نامه نگاري ها و اسناد جمع آوري و در موزه قرار داده شوند تا اسم و ياد فعالان عرصه روزنامه نگاري آذربايجان در 164سال گذشته باقي بماند.

بدترين خاطره ام خبر زلزله ورزقان بود  

عزيزي راد که سابقه چندين ساله در حوزه رسانه دارد در مورد خوشترين وبدترين خاطراتش در حوزه خبر تعريف مي کند: خوشترين خاطرات من از عرصه خبرنگاري به خبرهايي در راستاي توسعه هاي عمراني و زيرساختي در مورد استان مربوط است و به ياد دارم که از خبر افتتاح آزادراه تبريز- زنجان بسيار خوشحال  شده بودم و خبرهاي توسعه شهري برايم بهترين خبرها هستند.
او ادامه مي دهد: بدترين خاطره ام خبر زلزله ورزقان بود که مسکو اقامت داشتم و از دور تصاوير دلخراش و عکس هاي کودکان خردسال را مي ديدم، از اينکه نزديک نبودم تا حضور ميداني داشته باشم و حداقل بتوانم مطلبي درمورد مشکلاتشان بنويسم و باري از روي دوششان بردارم خيلي ناراحت بودم. 
 نوشتن شبيه نواختن ساز است
اين روزنامه نگار معتقد است نوشتن بي تشابه به موسيقي نيست؛ برايش صفحه کيبورد همان جايگاهي را دارد که يک صفحه پيانو براي موسيقي دان دارد و هيچ وقت از نوشتن مطلب و خبر نه تنها خسته نمي شود بلکه لذت مي برد و هنگام نوشتن احساس هنرمندي را دارد که پيانو مي نوازد.
جلد دوم کتاب تاريخ مطبوعات آذربايجان به زودي منتشر مي شود
محمد عزيزي راد در مورد رضايت از فعاليت هاي رسانه ايش در اين چند سال مي گويد: در طول حيات تلاش کرده ام اگر وارد حوزه اي شدم به بهترين شکل فعاليت کنم و وظيفه خود را به نحو احسن انجام دهم، در اين حوزه هم که ساليان سال است فعاليت مي کنم هميشه سعي کرده ام در حد توانم خوب باشم البته من از عملکردم راضي نيستم و قانع نشده ام؛ روزنامه نگاري در رسانه به معناي واقعي ماندگاري ندارد، خبرها ساندويچي شده اند و ماندگاريشان فقط 5 دقيقه است به همين دليل وارد حوزه پژوهش هاي روزنامه نگاري شدم و برنامه ريزي کردم تا تاريخ مطبوعات آذربايجان را بنويسم؛ تقريبا از سال 87 شروع کردم و جلد اول کتاب تاريخ مطبوعات آذربايجان که شامل دوره رضاشاه است بعد از بازگشتم از شهر مسکو منتشر شد؛ اين کتاب مجموعه اي 10جلدي است و دومين جلد که شامل دوره احمد شاه يا مشروطه دوم مي شود به زودي و به احتمال زياد روز خبرنگار امسال منتشر خواهدشد. 
او در مورد آرزوهايش در حوزه رسانه توضيح مي دهد: يکي از آرزوهايم انتشار کل جلدهاي مجموعه 10جلدي تاريخ مطبوعات آذربايجان است تا به اين طريق بتوانم از افرادي که قبل از ما در اين عرصه فعاليت کرده اند نقشي برجاي بگذارم و همچنين آرزو دارم نشريات محلي ما به جايگاهي برسند که مانند 110سال پيش بازهم بتوانيم براي ايران الگو باشيم.
به انتهاي گفتگو مي رسيم و چنان غرق در صحبت بوده ايم که گذر زمان را احساس نکرده ايم؛ خداحافظي مي کنيم و محمد عزيزي راد دوباره مشغول بکار خود مي شود.

گفتگو با افراد فرهيخته اي مثل محمد عزيزي راد که ساليان طولاني در عرصه روزنامه نگاري فعاليت کرده اند مانند کلاس درسي مي ماند که کلمه به کلمه اش را بايد به خاطر سپرد؛ شايد سالها طول بکشد تا روزنامه نگاري، در سطح سواد و تخصص ايشان پا به اين عرصه بگذارد؛ شايسته است تا  گنجينه هايي همچون عزيزي راد را قدر بدانيم، از سواد و تخصصشان بهره بگيريم و رهنمودهايشان را چراغ راه خود قرار داده و درجهت بهبود شرايط رسانه اي و درخشش روزنامه نگاري آذربايجان همانند گذشته، استفاده کنيم.

گفتگو از : نگار محمدي رئوف