انتقال زندان مرکزي تبريز به خارج از محدوده شهري به عنوان يکي از مهم ترين خواسته هاي مردم از دولت هاي مختلف نه تنها مي تواند بر زيبايي بصري شهر در محدوده هاي مشرف بر زندان بيافزايد، بلکه گام مهمي براي ارتقاي امنيت رواني شهروندان تبريزي نيز محسوب مي شود که متاسفانه براي اين مطالبه هنوز پاسخي دريافت نشده است.

به رغم قول هاي مساعد استانداران، شهرداران و روساي دادگستري آذربايجان شرقي در طول سال هاي گذشته مبني بر انتقال زندان، شهروندان تبريزي همه روزه در گذر از بهترين منطقه تبريز بايد نظاره گر اين سازه ناکارآمد و زشت که بر کالبد شهر آرميده، باشند.

هر چند زندان مرکزي تبريز در زمان ساخت آن در بيش از نيم قرن قبل در خارج از شهر قرار داشت، اما به دليل رشد سرسام آور شهرها در دهه هاي اخير اکنون در يکي از حوزه هاي پر رفت و آمد شهر قرار گرفته و به دليل واقع شدن در ورودي شهر از سمت شرق (تهران)، منظره اي ناهنجار به مجموعه شهري تحميل کرده است.

ورود و خروج روزانه زندانيان با لباس هاي فرم و زنجير به دست و پا، ازدحام جمعيت مقابل در ورودي و ايجاد ترافيک و گاهي مواقع تصادفات دلخراش، صحنه هايي از درگيري هاي لفظي و فيزيکي بين افراد شاکي و متشاکي و تبعات ناخوشايند ناشي از اين وضعيت بر روح و روان شهروندان، لزوم انتقال زندان تبريز به خارج از شهر را دو چندان کرده است.

هر چند دولت هاي مختلف طي سال هاي متمادي به اتفاق بر تصميم جدي خود براي انتقال زندان تبريز به خارج از شهر تاکيد کرده اند، اما مردم اين کلان شهر 2 ميليون نفري همچنان چشم انتظار بر چيده شدن ساختمان هاي قديمي و فرسوده اين سازه هستند که بر زيبايي هاي شهري منطقه سايه افکنده است.

در حالي که مکان يابي ساختمان جديد زندان تبريز در محل ياد شده حدود ?? سال قبل به انجام رسيد و عمليات ساخت آن از سال 1391 و با 15 سال تاخير شروع شد، اما به دليل کمبود اعتبارات اختصاصي تاکنون تنها ?? درصد پيشرفت فيزيکي داشته است.

اين در حالي است که شهروندان تبريزي انتظار دارند طرح مهم انتقال زندان مرکزي تبريز به خارج از اين شهر با عزم دولت تدبير و اميد و تزريق اعتبارات کافي در کوتاه ترين زمان ممکن جامه عمل بپوشد تا يکي از معضلات فرهنگي، اجتماعي و ترافيکي اين کلان شهر رفع شود.

استاندار آذربايجان شرقي در اين رابطه با ابراز تاسف از راکد ماندن طرح انتقال زندان مرکزي تبريز به خارج از شهر، گفت: شهرداري بايد در اين زمينه سرعت عمل داشته باشد.

محمدرضا پورمحمدي افزود: شهرداري تبريز قابليت ها و توانمندي هاي بسيار بالايي دارد و يکي از مهمترين سازمان هاي مردمي شهر است که اميدواريم با همت و همراهي اين مجموعه، پروژه انتقال زندان مرکزي تبريز به خارج از شهر به زودي انجام شود.

وي اظهار داشت: هرچند محل کنوني زندان تبريز در دهه هاي گذشته محلي مناسب براي اين منظور بود، اما به دليل رشد شهرسازي و قرار گرفتن زندان در يکي از بهترين نقاط شهر، انتقال اين مجموعه به خارج از شهر دغدغه اصلي شهروندان و مسئولان استاني است و تلاش هايي براي اين هدف طي سال هاي گذشته انجام شده، اما متاسفانه به سرانجامي نرسيده است.

پورمحمدي ادامه داد: مهمترين مشکل در اين زمينه مربوط به اختصاص اعتبارات لازم و کافي براي ساخت زندان جديد و به موازات آن تعيين تکليف مکان کنوني زندان تبريز است که بايد تفاهمات لازم و کافي بين سازمان زندان ها و شهرداري تبريز صورت بگيرد.

وي با تاکيد بر اينکه مديريت آذربايجان شرقي بر انتقال زندان تبريز تاکيد دارد و هر آنچه در توان داشته باشد براي نهايي شدن اين طرح انجام مي دهد، خواستار همکاري و تعامل نزديک بين ارگان هاي مختلف در اين خصوص شد.

رييس کل دادگستري آذربايجان شرقي نيز مهمترين مشکل در نهايي شدن طرح انتقال زندان مرکزي تبريز به خارج از شهر را اختلاف بين سازمان زندان ها و شهرداري تبريز عنوان و اضافه کرد: درباره تغيير کاربري و نحوه بهره برداري از مکان زندان اختلافاتي بروز کرده است که مانع از تسريع در انتقال به خارج از شهر مي شود.

موسي خليل اللهي افزود: اگر مسئولان استاني و ملي بتوانند اختلافات في مابين را در نحوه تعيين تکليف مکان کنوني زندان تبريز رفع کنند، طرح انتقال سرعت گرفته و مي توان با تخصيص اعتبارات به موقع و مناسب نسبت به  اين مطالبه به حق شهروندان جامه عمل پوشاند.

وي با اشاره به تخصيص اعتبارات قطره چکاني براي طرح انتقال زندان تبريز طي سال هاي گذشته، يادآوري کرد: بدون تعارف بايد اذعان کرد که با چنين بودجه هايي امکان اجرايي شدن اين طرح در مدت زمان کوتاه وجود ندارد و نبايد در اين خصوص به مردم اميدواري کاذب داد.

خليل اللهي ادامه داد: اين در حالي است که مي توان با قيمت گذاري مناسب مکان کنوني و تعيين تکليف زمين هاي بسيار مرغوب آن نسبت به ساخت محل جديد زندان در خارج از شهر اقدام کرد تا موضوع انتقال زندان د اسرع وقت به انجام برسد.

وي با تاکيد بر اينکه مکان کنوني زندان تبريز به هيچ عنوان برازنده مردم اين شهر نيست، گفت: در حالي که در دهه هاي گذشته اين مکان خارج از شهر محسوب مي شد اما هم اکنون جزو محدوده هاي  داخلي و حتي مرکزي شهر به شمار مي رود.

خليل اللهي ادامه داد: در حال حاضر زندان مرکزي تبريز به لحاظ امنيتي نيز داراي اشکالات فراواني است که از جمله آن مي توان به برج سازي و بلند مرتبه سازي هاي اطراف اين مجموعه اشاره کرد که به طور کامل به درون زندان اشرافيت پيدا کرده اند و اين براي يک مکان امنيتي نگران کننده است.

زندان مرکزي تبريز در زمان ساخت که به 50 سال قبل بر مي گردد، به منظور پذيرش 600 زنداني طراحي شده بود که هيچ تناسبي با جمعيت امروز اين کلان شهر ندارد، اما اينکه زندان مرکزي تبريز با افزايش تعداد ساختمان ها به ظرفيت حداکثر دو هزار و 500 نفر، هم اکنون افزون بر پنج هزار نفر زنداني را ميزباني مي کند، دال بر وجود حجم انبوهي از مشکلات بهداشتي، درماني، خدمات رساني و ساير معضلات در اين محل است.

با وجود اينکه محلي در روستاي «باباباغي» در شمال غربي تبريز براي اجراي عمليات ساخت و تجهيز زندان جديد تبريز مشخص شده است، اما بنا به اظهار مسوولان امر به دليل کمبود اعتبار، هنوز اين طرح ملي به سرانجام مشخصي نرسيده و هر سال انتقال زندان به خارج از شهر و محل جديد با تعويق هاي چندين ماهه مواجه مي شود.

نبايد از نظر دور داشت که محل کنوني زندان مرکزي تبريز به يکي از نقاط مرغوب و گران قيمت شهر تبديل شده است که به نظر مي رسد اختلاف بر سر مبادله اسناد و تغيير کاربري بين اداره کل زندان ها و اقدامات تاميني و تربيتي آذربايجان شرقي و شهرداري تبريز يکي از دلايل طولاني تر شدن فرآيند انتقال زندان تبريز باشد.

ايرنا