احرار: فرق عکاسي خبري با عکاسي متعارف و هنري را مي‌توان از روي فرق يک روزنامه‌نگار و خبرنگار با يک هنرمند درک کرد. عکاسي خبري را يکي از ارکان اصلي روزنامه‌نگاري مي‌دانند. عکس‌هاي خبري مکمل بصري يک گزارش يا مقاله مکتوب و حتي گاه اخبار تلويزيوني هستند و هدف آن‌ها چيزي نيست جز ثبت تصاويري بي‌پرده از واقعيت.
از اين رو، برخي معتقدند چه‌بسا جاي برخي از عکس‌هاي خبري مهم در آينده در موزه‌ها باشد؛ عکس‌هايي که رويدادهاي زنده و خطير و بخش‌هايي مهم از يک زندگي را در تاريخ ثبت مي‌کنند.
حتي گفته مي‌شود يک عکس خبري گاه مي‌تواند بهتر و دقيق‌تر از يک گزارش مکتوب احساس آن لحظه را به مخاطبان نشريات چاپي منتقل کند، و درست به همين دليل ملزم به رعايت يک سري اصول اخلاقي است. ناگفته پيداست که مراد از رعايت اصول اخلاقي در عکاسي خبري توجه به ايرادهايي از آن دست نيست که بعد از انتشار عکس «کرکس و دخترک» در سال 1993به کوين کارتر گرفتند که چطور توانسته به جاي کمک به يک دختر بچه قطحي‌زده رنجور سوداني که يک کرکس به او خيره شده، از او عکس بگيرد. بگذريم که کارتر چند ماه بعد از ثبت اين عکس خودکشي کرد و به اين شايعه دامن زد که احساس گناه او را به اين تصميم واداشت. از اين دست عکس‌ها زياد است: از عکس کودک بهت‌زده سوري نشسته بر روي يک صندلي بعد از بمباران حلب گرفته تا عکس دختربچه برهنه در حال فرار ويتنامي بعد از بمباران يکي از روستاهاي اين کشور. به هر ترتيب، مقصود از رعايت اصول اخلاقي در عکاسي خبري مسائلي از اين دست نيست؛ چرا که عکاس خبري هيچ مسئوليتي در برابر رنج سوژه يا سوژه‌هاي عکس ندارد و فقط يک وظيفه مشخص و ساده دارد: پيام‌رساني و ثبت و به‌تصويرکشيدن واقعيت همان‌طور که هست. ذکر اين مهم ضروي است که بعد از گسترش عکاسي ديجيتال و بازنشستگي کامل عکاسي آنالوگ در رسانه‌هاي خبري، رعايت اين اصول بيش از پيش جدي شده است. از اين رو، معمولاً توصيه مي‌شود در عکاسي خبري به اصول زير توجه شود:
1) ثبت دقيق واقعيت: عکاس خبري مي‌تواند با قراردادن و گذاشتن ــ سهوي يا عمدي ــ سوژه در مکاني مشخص و اعمال تعييراتي در صحنه و تنظيم خاص قاب دوربين و زاويه عکاسي و حذف برخي عناصر اصلي داستان در زمان عکاسي و حتي ويرايش عکس با نرم‌افزارهاي کامپيوتري روايتي به‌کل متفاوت با اصل رويداد را ارائه کند. بنابراين بسيار مهم است که عکاس خبري عکس يک خبر را همانطوري به تصوير بکشد و ثبت کند که رخ داده و حاضران احتمالي در صحنه ديده‌اند. تحت هيچ شرايطي نبايد به بها و بهانه انتشار يک عکس خبري جذاب در آن دخل و تصرف کرد.
2) با اجازه يا بي‌اجازه: معمولاً عکس‌هاي خبري بدون اجازه از مردم و سوژه‌هاي خبر ثبت و ضبط مي‌شوند. البته گاهي نيز سوژه‌ها مي‌دانند که از آن‌ها عکاسي مي‌شود. ناگفته پيداست که از اين تصاوير منهاي اهداف روزنامه‌نگارانه و خبررساني بهره‌برداري تجاري هم مي‌شود. پس اين سوال پيش مي‌آيد که آيا بايد از سوژه‌هاي عکس خبري کسب اجازه شود يا نه. دو معيار متفاوت در مطبوعات مرسوم است. منهاي عده‌اي قليل از روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها که بر کسب اجازه تأکيد دارند، اکثريت مي‌گويند ــ اکثر رسانه‌هاي خبري دنيا ــ که نه‌تنها نيازي به کسب اجازه نيست بلکه نبايد هم اجازه گرفت چون اگر سوژه در جريان عکاسي قرار بگيرد و حتي به صورتي وانمود کند که انگار نمي‌داند از او عکس مي‌گيرند، رفتارش فرق خواهد کرد و اين به‌معناي دستکاري عکس خبري است که خود معادل نقض اصول اخلاقي عکس خبري است.
3) شأن انساني سوژه رعايت شود: بايد با سوژه عکس خبري با احترام رفتار و کرامت انساني او حفظ شود. از اين رو، سعي کنيد در برابر سوژه‌هاي آسيب‌پذير، چه فيزيکي و چه رواني، و همچنين قربانيان جرائم با دقت و حوصله بالايي عکاسي کنيد و از قضاوت آن‌ها در لحظه ثبت تصوير بپرهيزيد.
4) بي‌طرف باشيد: در عکاسي خبري نبايد انگيزه‌ها و تعصبات شخصي دخالتي داشته باشد و بايد بدون جانبداري فقط خود واقعيت ثبت شود. مخاطب نبايد از روي عکس به انگيزه‌هاي شخصي عکاس پي ببرد.
5) مستقل باشيد: اجازه ندهيد سوژه يا افرادي در نحوه ثبت عکس خبري دخالت کنند و به شما بگويد چطور و از چه کسي و از چه زاويه‌اي و از چه عناصري در آن رويداد خبري عکاسي کنيد؛ چه سوژه جلوي دوربين باشد چه فردي پشت دوربين. مثلاً اجازه ندهيد سوژه‌اي در جلوي دوربين يا فردي در پشت دوربين به شما بگويد بدين صورت تصوير را ثبت کنيد؛ حتي اگر اين پيشنهاد بر ارزش عکس خبري شما بيفزايد سعي کنيد از اين قسم دخل و تصرف در ثبت واقعيت بپرهيزيد.
6) عکاسي واقعيت: خود واقعيت را به تصوير بکشيد و از ثبت کليشه‌ها بپرهيزيد و سعي نکنيد عکس خبري‌تان را غير عادي و خاص جلوه دهيد. عکاسان خبري باسابقه همه اين قسم کارها را معادل دستکاري مي‌دانند. مثلاً در يک ميدان جنگ بايد همه جنبه‌هاي آنجا ثبت شود نه فقط يک بخش کليشه‌اي از آن رويداد.
7) تنظيم فاصله: تا جاي ممکن سعي کنيد زياد به سوژه يا سوژه‌هاي عکس خبري نزديک نشويد؛ چون ممکن است ناخواسته در صحنه مداخله کنيد و روايت به صورت مخدوش منتقل شود. در عين حال نبايد آن‌قدر هم از سوژه عکس دور باشيد که عکس‌تان هيچ محتوايي را منتقل نکند و خسته‌کننده به نظر برسد.
8) به اسم ويرايش دستکاري نکنيد: هرگونه تغيير و دستکاري عکس خبري در هنگام انتشار اشتباه است و از اعتبار نشريه و اعتماد خواننده مي‌کاهد. به هيچ قيمتي نبايد عکس خبري دستکاري و بر آن تأثير غير طبيعي گذاشته شود. اين توصيه از زمان ظهور و گسترش عکاسي ديجيتال مطرح شد و به يکي از اصول اخلاقي عکاسي خبري اضافه شد.
9) کراپ نکنيد: در هنگام ويرايش نبايد در کليت عکس تغييري ايجاد شود و بخشي از عکس بريده يا به اصطلاح کراپ و برخي جزئيات - حتي به ظاهر غيرضروري - حذف شود.
10) رنگ عکس را تغيير ندهيد: از تغيير کنتراست و بالابردن و تغيير رنگ عکس - به‌منظور برجسته‌کردن يا بيش از حد نمايان‌کردن برخي از عناصر عکس - خودداري کنيد. همچنين به هيچ عنوان رنگ عکس را تغيير ندهيد.
ايرنا