احرار: ساخت دو مناره جديد در جوار مسجد کريمخان تبريز که از چند روز قبل آغاز شده است، به لحاظ معماري و نوع سازه تهديد بصري جدي براي اين بناي تاريخي به شمار ميرود.
مسجد تاريخي کريمخان متعلق به دوره قاجاريه در سال 1383به شماره 11156در فهرست آثار ملي کشور به ثبت رسيده است و به دليل موقعيت خاصي که در مرکز شهر تبريز دارد، با معماري منحصر به فرد و زيبايش همواره مورد توجه گردشگران داخلي و خارجي و البته مردم اين کهن شهر بوده است.
با توجه به فعاليت هاي عمراني شهرداري مربوط به قطار شهري در جوار اين مسجد تاريخي و احداث بزرگترين ميدان سنگ فرش ايران در داخل محوطه جنوبي اين بنا، اقدام به ساخت دو مناره همسان و هم ارتفاع در نزديکترين نقطه متصل به مسجد و بيرون از عياني آن جاي بسي تامل و تعجب دارد.
اينکه ارتفاع بلند مناره ها کل معماري زيبا و اصيل ايراني - اسلامي مسجد کريمخان را تحت الشعاع قرار مي دهد و مانع جدي در ديده شدن بناي کلي مسجد مي شود، ذهن و فکر هر شهروند تبريزي را آزرده مي کند.
آيا ساخت اين مناره ها با مجوز و نظارت ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري آذربايجان شرقي صورت مي گيرد؟ و اگر چنين مجو زي صادر شده است، علت آن چيست که در کنار اين مسجد تاريخي به اندازه حداقل دو برابر ارتفاع کنوني مسجد مجوز ساخت مناره داده شده است.
اخبار غير موثق حاکي است اداره کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري آذربايجان شرقي مخالف هر گونه ساخت و ساز در جوار مسجد کريمخان است و هيات امناي مسجد راسا" اقدام به اين کار کرده است.
گفته مي شود هيات امناي مسجد کريمخان حتي ارتفاع بسيار زيادي براي ساخت مناره ها در نظر گرفته بودند که با دخالت هاي نهادهاي مسئول 8متر از ارتفاع آن کاسته شده است.
سازه ناهمگون فلزي مسجد تاريخي کريمخان تبريز
کارشناس ارشد باستان شناسي و ميراث فرهنگي کشور و مشاور حوزه فرهنگي، ميراث و ساخت و ساز شهري استاندار آذربايجان شرقي ، با انتقاد شديد از اقدام به ساخت مناره در جوار مسجد تاريخي کريمخان، اظهارداشت: اين اقدام از سوي هر نهاد و ارگاني صورت بگيرد به هيچ عنوان مناسب نبوده و مسئولاني که مجوز چنين سازه اي در کنار اثر ثبت شده ملي داده اند، بايد پاسخگو باشند.
اکبر تقي زاده با تاکيد بر اينکه هر گونه کاستن و افزودن به بناهاي تاريخي ثبت شده در فهرست آثار ملي جرم محسوب مي شود، اظهار داشت: اين گونه اقدامات بدون اخذ مجوزهاي لازم از سوي ميراث فرهنگي غيرممکن است و اگر اقدامي بدون اخذ مجوز انجام شود تخلف آشکار از قوانين جمهوري اسلامي است.
وي اثر تاريخي را نشانه اي از هويت و تاريخ هر منطقه دانست و افزود: مسجد کريمخان نيز در همين رديف بوده و براي خود داراي هويت، شکل و فرم بخصوصي است و بنابراين هر اثر تاريخي با توجه به چنين شرايطي داراي وزن و قد مخصوص به خود است که اگر به اين اثر چيزي اضافه شود در حقيقت هويت و فرم خود را از دست داده است.
تقي زاده با ابراز تعجب از ساخت مناره در کنار مسجد تاريخي کريمخان، يادآوري کرد: اين اثر حتي در زمان ساخت که بيش از 200سال از آن زمان سپري مي شود، مناره اي نداشته است و اين ربطي به نوع معماري اسلامي ندارد، چون در بسياري از ممالک اسلامي مساجدي با 1و 2مناره و بدون مناره وجود دارد.
وي به شرايط جغرافيايي شهر تبريز اشاره و اضافه کرد: اين شهر در طول تاريخ همواره زلزله هاي مهيبي را تجربه کرده است که به همين دليل مردم اين ديار در ساخت مساجد اين موضوع را مورد توجه قرار داده اند و امروز شاهديم که اغلب مساجد قديمي تبريز بدون مناره هستند.
تقي زاده دليل اين امر را کاستن از تلفات احتمالي زلزله بيان کرد و ادامه داد: چون مناره ها داراي سازه ها جداگانه از مسجد بوده و بلند و ظريف کار مي شدند در زمان وقوع زلزله ها ريزش کرده و تلفات زيادي را به مردم تحميل مي کردند که به همين دليل مساجد اين شهر اغلب بدون مناره هستند.